Phẫu thuật ghép xương tự thân xử lý dung dịch Nitơ lỏng điều trị ung thư xương

Bài viết của Ths. BS Nguyễn Trần Quang Sáng - Trưởng khoa Phẫu thuật u xương và phần mềm - Trung tâm Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Phẫu thuật bảo tồn chi trong điều trị ung thư xương bằng mảnh ghép xương tự thân sử dụng Nitơ lỏng là đưa đoạn xương có chứa khối u xương ngâm trong dung dịch nito lỏng làm hạ nhiệt độ đột ngột khối u xuống -196 độ, tại nhiệt độ này các tế bào ung thư tiêu diệt hoàn toàn. Sau đó ghép đoạn xương đó trở lại người bệnh và được cố định bằng hệ thống đinh nẹp vis chuyên dụng.

Do sử dụng chính đoạn xương của người bệnh, nên quá trình liền xương sinh lý và sự phát triển tự nhiên của xương được tái lập. Phục hồi được quá trình tăng trưởng tự nhiên của xương với các bệnh nhân nhỏ tuổi. Phẫu thuật chỉ được thực hiện tại các nước có nền y học phát triển như: Nhật, Mỹ... Tại Việt Nam, hiện tại Vinmec là bệnh viện duy nhất áp dụng thành công kỹ thuật điều trị ung thư xương bằng nito lỏng cho bệnh nhân.

1. Đối tượng chỉ định sử dụng phẫu thuật ghép xương tự thân xử lý trong dung dịch Nitơ lỏng điều trị ung thư xương

Các trường hợp ung thư xương nguyên phát và thứ phát. Đặc biệt các bệnh nhân nhi đang trong giai đoạn tăng trưởng tự nhiên của hệ cơ, xương, khớp bị mắc ung thư xương

2. Kỹ thuật ghép xương tự thân xử lý trong dung dịch Nitơ lỏng

2.1 Nguyên lý tác dụng của Nito tiêu diệt tế bào ung thư

  • Nitơ ở điều kiện bình thường nó là một chất khí không màu, không mùi, không vị và khá trơ và tồn tại dưới dạng phân tử N2, hóa lỏng ở nhiệt độ 77 K (-196 °C) trong điều kiện áp suất khí quyển.
  • Tiến hành ngâm khối u xương trong dung dịch Nitơ lỏng -196 độ, thông qua hạ đột ngột nhiệt độ khối tiêu diệt hoàn toàn các tế bào ung thư nhờ 2 cơ chế:

+ Nhiệt độ hạ thấp tức thì xuống -196 độ, làm nước trong tế bào đóng băng, dưới dạng tinh thể có bề mặt sắc nhọn phá vỡ cấu trúc màng tế bào gây chết tế bào ung thư. Tuy nhiên ở nhiệt độ này các chất: protein, enzym, canxi, phospho... được bảo tồn. Nhờ đó đoạn xương sau khi xử lý bằng Nito lỏng có thể gắn bền vững với xương của bệnh nhân.

+ Gây thiếu máu cục bộ, hình thành huyết khối vi thể thiếu máu oxy tế bào cục bộ làm tổn thương không hồi phục của tế bào.

2.2 Kỹ thuật ghép xương tự thân- xử lý dung dịch Nitơ lỏng

Có 2 kỹ thuật ghép xương tự thân - xử lý dung dịch Nitơ lỏng:

  • Kỹ thuật ghép xương tự thân tự do:

Phẫu thuật cắt rời đoạn xương có chứa khối u ra khỏi cơ thể. Sau đó ngâm đoạn xương trong dung dịch Nito lỏng tại nhiệt độ -196 độ. Cuối cùng được ghép trở lại cơ thể và cố định bằng các loại đinh, nẹp vis.


Hình 1: Kỹ thuật ghép xương tự thân- xử lý dung dịch Nitơ lỏng tự do
Hình 1: Kỹ thuật ghép xương tự thân- xử lý dung dịch Nitơ lỏng tự do

  • Kỹ thuật ghép xương tự thân có cuống:

Khác với kỹ thuật ghép xương tự do cắt rời đoạn xương. Kỹ thuật ghép xương có cuống chỉ cắt rời 1 đầu xương, đầu kia của xương vẫn gắn liền với cơ thể bệnh nhân. Sau đó xoay đoạn xương ra ngoài, ngâm trong dung dịch Nitơ lỏng. Cuối cùng được ghép trở lại cơ thể cố định bằng các loại đinh, nẹp vis.


Hình 2: Ghép xương tự thân- xử lý Nito lỏng có cuống
Hình 2: Ghép xương tự thân- xử lý Nito lỏng có cuống

3. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp ghép xương tự thân – xử lý dung dịch Nitơ lỏng

Ưu điểm:

  • Tỷ lệ thành công trong điều trị ưng thư xương cao, tiêu diệt hoàn toàn tế bào ung thư của khối u
  • Kích thước mảnh ghép xương phù hợp với đúng khuyết hổng sau khi cắt u, nhờ đó phẫu thuật tạo hình được thực hiện thuận lợi. Mang lại chức năng chi thể hoàn hảo cho bệnh nhân.
  • Do dùng chính xương của mình nên bệnh nhân không phải mất thời gian đợi chờ xương đồng loại hay thời gian sản xuất dụng cụ cấy ghép nhân tạo. Bệnh nhân có thể tiến hành phẫu thuật ngay khi không có vấn đề về gây mê hồi sức.
  • Tránh nguy cơ lây nhiễm trong trường hợp dùng xương đồng loại
  • Tỉ lệ tái phát tại chỗ thấp. Tăng thời gian sống thêm.
  • Giúp liền xương sinh lý và bền vững. Phục hồi sự phát triển tự nhiên của xương, có ý nghĩa quan trọng với các bệnh nhân nhỏ tuổi đang trong quá trình phát triển của xương. Điều trị ung thư xương bằng nito lỏng có ưu điểm vượt trội so với các phương pháp sử dụng vật liệu nhân tạo như: Titan, hợp kim, vật liệu y sinh... không tự phát triển kích thước.
  • Chi phí thấp, tạo cơ hội nhiều hơn cho bệnh nhân ung thư xương tiếp cận phẫu thuật bảo tồn chi thể. Bệnh nhân chỉ phải trả dụng cụ kết hợp xương như: Đinh, nẹp vis... số tiền dưới 30 triệu. Nếu trong trường hợp phải thay xương, khớp bằng vật liệu nhân tạo như: peek, titan... thì riêng chi phí cho xương, khớp nhân tạo có thể đến vài trăm triệu.

Nhược điểm:

Thời gian liền xương chậm. Trong thời đầu bệnh nhân sẽ phải đi có hỗ trợ dụng cụ

4. Quy trình điều trị ghép xương tự thân xử lý trong dung dịch Nitơ lỏng

Bước 1: Bệnh nhân được thăm khám kỹ, thực hiện các chỉ định cận lâm sàng như xét nghiệm máu, chụp phim,... Đánh giá chính xác tổn thương và lên kế hoạch điều trị

Bước 2: Giải thích kỹ lưỡng và rõ ràng cho người bệnh và gia đình người bệnh hiểu rõ được bệnh lý của mình và phương pháp điều trị

Bước 3: Bệnh nhân làm hồ sơ nhập viện chuẩn bị trước mổ, bao gồm: Khám gây mê, vệ sinh thân thể vùng mổ, dùng thuốc kháng sinh dự phòng nhiễm khuẩn ...

Bước 4: Tại phòng mổ bệnh nhân nằm đúng tư thế, xác định lại chính xác vùng tổn thương, sát trùng vùng mổ, trải toan theo quy định phẫu thuật

Bước 5: Bệnh nhân được phẫu thuật cắt bỏ khối u theo nguyên tắc cắt rộng rãi khối u, tuyệt đối không để sót hoặc lây lan khối u ra các mô lân cận. Lấy khối u thành khối nhấc ra ngoài cơ thể.

Bước 6: Đưa khối u xương ngâm vào Nito lỏng 20 phút, sau đó đưa về nhiệt độ phòng và ngâm rửa trong nước cất.

Bước 7: Ghép lại mảnh xương trở lại vị trí ban đầu, cố định tăng cường bằng đinh, nẹp vis. Sử dụng robot định vị 3D hỗ trợ nhằm xác định đúng vị trí ghép xương đến từng mm

Bước 8: Sát trùng lại vết mổ trước khi đóng da.

Bước 9: Bệnh được tập phục hồi chức năng sau mổ sau 01 ngày phẫu thuật

5. Phẫu thuật bảo tồn chi bằng mảnh ghép xương đồng loại – xử lý dung dịch Nito lỏng tại bệnh viện Vinmec

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở duy nhất thực hiện được kỹ thuật điều trị ung thư xương bằng nito lỏng. Nhờ sự kế thừa các thành tựu từ việc thực hiện thành công hàng loạt các phẫu thuật bảo tồn chi trước đó. Các ca phẫu thuật được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ có tay nghề cao, giàu kinh nghiệm. Được dẫn dắt bởi GS.TS.Trần Trung Dũng - người tiên phong trong phẫu thuật bảo tồn chi thể điều trị ung thư xương tại Việt Nam. Cùng các chuyên gia về phẫu thuật và điều trị ung thư xương như: TS. Trần Văn Công; ThS. Nguyễn Trần Quang Sáng.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao Vinmec là một trong số ít các Trung tâm đạt chuẩn FIFA trên thế giới và đầu tiên tại Việt Nam. Trung tâm được đầu tư lớn về công nghệ như 3D Technology in Medicine Center (Trung tâm nghiên cứu Công nghệ 3D trong Y học), Motion Analysis Lab (Phòng nghiên cứu, phân tích chuyển động) đầu tiên tại Việt Nam, ngang tầm với khu vực và trên thế giới.

Về chuyên môn, Vinmec đã làm chủ kỹ thuật và tạo ra sự đột phá trong điều trị, với các kĩ thuật tiên tiến cá thể hóa trong điều trị như ánh xạ giải phẫu, phẫu thuật chính xác sử dụng Robot trong mổ, phục hồi chức năng và dinh dưỡng chuyên sâu ... đồng thời có mạng lưới hợp tác với nhiều chuyên gia về lĩnh vực y học thể thao trên thế giới. Chính vì vậy ngày 23/03/2022, Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) đã chính thức kí hợp tác cùng Vinmec nhằm nâng cao chất lượng công tác y tế dành cho các cầu thủ trong đội tuyển. Bên cạnh việc điều trị chấn thương phục vụ thi đấu, hợp tác giữa VFF và Vinmec còn bao gồm hoạt động nghiên cứu và đào tạo y học thể thao bài bản và chuyên nghiệp để nâng cao chất lượng chuyên môn.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Chia sẻ
Câu chuyện khách hàng Thông tin sức khỏe Sống khỏe