U nang phế quản được xem là một trong những bệnh lý hô hấp nghiêm trọng và để lại nhiều hậu quả xấu đối với sức khỏe người bệnh, nhất là khi sự phát triển của u nang gây nên hiện tượng chèn ép những cơ quan khác. Vì vậy, phương pháp tốt nhất cũng như hiệu quả nhất để điều trị u nang phế quản từ sớm đó là phẫu thuật cắt u nang phế quản.
1. U nang phế quản
U nang phế quản là tình trạng cơ thể xuất hiện những nang phế quản là loại nang thường gặp nhất trong những nang xuất hiện ở trung thất của con người, với tỷ lệ khoảng 50%- 60% những trường hợp nang trung thất người lớn. Vì nang phế quản được tạo ra do sự bất thường ở phổi nên u nang phế quản có thể gặp ở cả phổi và trung thất. Vị trí phổ biến nhất của nang phế quản đó là ở vùng carina, rất ít gặp ở vùng nang phế quản trung thất trước. Gần đây, một số nghiên cứu còn cho thấy rằng u nang phế quản còn xuất hiện ở những cơ quan khác như thực quản, màng ngoài tim, xương ức...
Xét về phương diện bệnh học thì u nang phế quản là những nang tròn, bề mặt trơn láng, bên trong là dịch loãng, trong hoặc có màu vàng và trắng, cũng có khi sệt. Nang phế quản thường có hình dạng giống quả tạ ở 2 bên cơ hoành. Trong trường hợp nang phế quản không bị nhiễm trùng thì có thể bóc tách nang ra khỏi cơ thể. Đối với đại thể thì bên trong nang là hốc, kết bè. Nếu là vi thể thì biểu mô hô hấp trụ có lông là cấu trúc của lớp lót nang phế quản, có khi là biểu mô tế bào gai hoặc biểu mô phẳng. Có thể có cấu trúc tuyến, sụn, cơ trơn và mô xơ.
Triệu chứng của nang phế quản thường khá nghèo nàn và không biểu hiện rõ trên lâm sàng, chỉ khi nang lớn và phát triển thì sẽ xuất hiện một số triệu chứng do chèn ép các bộ phận khác hoặc triệu chứng của nhiễm trùng nang. Nếu là chèn ép cơ quan thì triệu chứng rất đa dạng và khác nhau ở mỗi cơ quan. Còn đối với nhiễm trùng nang thì sẽ xuất hiện một số triệu chứng điển hình như cơ thể mệt mỏi, đau tức ngực, sốt, có thể tăng chỉ số bạch cầu trong máu. Để chẩn đoán chính xác u nang phế quản thì chụp cắt lớp vi tính ngực có vai trò rất quan trọng. Nhờ phương tiện cận lâm sàng này mà bác sĩ có thể chẩn đoán được vị trí khối u cũng như khảo sát một số tính chất của nang.
2. Phẫu thuật cắt u nang phế quản
Nếu u nang phế quản trong giai đoạn đầu, kích thước nhỏ thì phẫu thuật cắt u nang phế quản là lựa chọn tối ưu nhất trong việc điều trị u nang phế quản. Nếu để nang lớn lên thì rất khó để cắt u nang phế quản, đồng thời nếu trong trường hợp có nhiễm trùng nang thì nang sẽ có xu hướng dính với những tổ chức quanh nó nên càng khó khăn hơn trong việc phẫu thuật, nếu bắt buộc phải phẫu thuật thì ít nhất phải lấy được lớp lót của nang thì mới được xem là thành công trong điều trị u nang phế quản. Thông thường, phương pháp cắt u nang phế quản rất ít để lại những biến chứng trên bệnh nhân nên luôn là một chỉ định đầu tay trong điều trị bệnh lý này.
Các bước thực hiện kỹ thuật cắt u nang phế quản là:
- Đặt bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa, hoặc nghiêng.
- Gây mê nội khí quản 1 phổi
- Tiến hành rạch da tùy theo vị trí của khối u nang phế quản, cụ thể là trong trường hợp u ở nhu mô phổi, trung thất thì rạch da theo đường giữa của xương ức, hoặc đường ngực 2 bên.
- Quan sát và đánh giá tổn thương của u nang phế quản ̧ xem vị trí của u nằm ở phổi hay trung thất.
- Tiến hành dùng dụng cụ chuyên dụng trong phẫu thuật tim lồng ngực để cắt phổi có u nang ̧ lưu ý rằng phải cắt hình chêm.
- Có thể cắt phổi nếu u nang nằm ngay tại phổi.
- Đem bệnh phẩm gửi đến khoa giải phẫu bệnh để làm xét nghiệm
- Tiến hành cầm máu cho bệnh nhân
- Đặt dẫn lưu màng phổi cho bệnh nhân
- Đóng vết mổ theo trình tự những lớp giải phẫu.
Một số biến chứng cần theo dõi sau khi thực hiện phẫu thuật cắt u nang phế quản là:
- Bệnh nhân xảy ra chảy máu thì cần xem lại ống dẫn lưu màng phổi, có thể mở vết mổ lại để kiểm tra.
- Trường hợp bệnh nhân xuất hiện rò khí, nhất là u nang phế quản tại phổi thì phải theo dõi, nếu quá 1 tuần thì cần có chỉ định phẫu thuật lại để tìm nguyên nhân. Vì vậy, trước khi đóng vết mổ, phải kiểm tra thật kỹ trước khi kết thúc phẫu thuật.
- Bệnh nhân gặp phải tình trạng nhiễm trùng thì cần điều trị kháng sinh, nếu quá nặng thì phải phẫu thuật lại.
Ngày nay, kỹ thuật cắt u nang phế quản bằng phương pháp mổ nội soi ra đời đã giúp cho việc phẫu thuật trở nên đơn giản và ít biến chứng hơn. Với chức năng ghi lại hình ảnh của video thì việc cắt u nang phế quản sẽ được hỗ trợ rất nhiều, mang lại hiệu quả điều trị cao nhất.
Cắt u nang phế quản là phương pháp điều trị hiệu quả nhất hiện nay đối với bệnh lý u nang phế quản. Cần can thiệp phẫu thuật ngay từ đầu cho bệnh nhân u nang phế quản lúc khối u còn nhỏ và chưa xâm lấn xung quanh để phẫu thuật cắt u nang phế quản được dễ dàng hơn.
XEM THÊM