Nước lọc là thức uống cung cấp nước tốt nhất cho hầu hết mọi người, nhưng nước uống thể thao và nước uống cung cấp năng lượng được quảng cáo là có lợi cho những người luyện tập thể thao và người cần tăng năng. Tuy nhiên, những loại nước này có chứa hàm lượng đường cao. Đây cũng là yếu tố nguy cơ dẫn đến tăng cân và tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch và bệnh gút.
1. Thức uống bổ sung năng lượng và sức khỏe
Nhấm nháp một loại đồ uống bổ sung cấp năng lượng có thể nhanh chóng cải thiện tình trạng của những người cảm thấy mệt mỏi hoặc những người tin rằng caffeine có thể mang lại lợi ích khi tập thể dục hoặc chơi các môn thể thao cạnh tranh.
Mặc dù một số tuyên bố trên các trang web về nước bổ sung năng lượng cảnh báo rằng những đồ uống này có thể không phù hợp với trẻ em, thanh niên , nhưng đây là đối tượng chiếm tỷ lệ cao sử dụng loại thức uống này. Nước tăng lực có thể được sử dụng bởi thanh thiếu niên hoặc sinh viên đại học đang phải trải qua các kỳ thi xuyên, hoặc bởi một vận động viên trẻ trước một trận đấu quan trọng.
Tuy những kết quả này đã có một số thử nghiệm có đối chứng cho thấy sự tỉnh táo tạm thời được cải thiện và đảo ngược tình trạng mệt mỏi sau khi uống nước tăng lực, cũng như nâng cao hiệu suất thể chất ở các vận động viên trẻ, phần lớn các nghiên cứu cho thấy mối liên quan với các tác động tiêu cực đến sức khỏe. Những hành vi tiêu cực bao gồm gia tăng căng thẳng, hung hăng, đánh nhau, lạm dụng rượu / thuốc lá, tăng huyết áp, tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường loại 2, chất lượng giấc ngủ kém và kích ứng dạ dày.
Thành phần của nước uống bổ sung năng lượng có thể chứa những chất sau: nước có ga, khoảng 40 gam đường (từ sucrose và / hoặc glucose), 160 mg caffeine trở lên, chất làm ngọt nhân tạo và các loại thảo mộc / chất có liên quan đến sự tỉnh táo và hiệu suất của tinh thần nhưng thiếu khoa học bằng chứng với các thử nghiệm có đối chứng (taurine, chiết xuất rễ nhân sâm panax, L-carnitine, L-tartrate, chiết xuất hạt guarana, vitamin B).
2. Một số mối quan tâm đặc biệt với nước uống cung cấp năng lượng
- Tăng cường các tác động tiêu cực đến sức khỏe ở thanh thiếu niên. Trẻ em và thanh thiếu niên có thể bị ảnh hưởng bởi lượng một số chất có trong nước uống bổ sung năng lượng như: caffeine cao, đường bổ sung bao gồm xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao hoặc chất làm ngọt ít calo và chất kích thích thảo mộc.
- Các chiến thuật tiếp thị hướng tới giới trẻ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng thanh thiếu niên thiếu sự trưởng thành trong các khu vực quan trọng của não và có nhiều khả năng tham gia vào hành vi chấp nhận rủi ro, khiến cho họ dễ bị ảnh hưởng bởi các hành vi rủi ro đôi khi được mô tả trong tiếp thị nước bổ sung năng lượng.
- Mang lại kết quả sức khỏe tiêu cực. Các bằng chứng liên kết việc tiêu thụ nước uống bổ sung năng lượng với các hậu quả tiêu cực về sức khỏe ở thanh niên như hành vi tìm kiếm rủi ro, sức khỏe tâm thần kém, ảnh hưởng xấu đến tim mạch và các vấn đề về chuyển hóa, thận hoặc răng miệng.
- Caffeine quá mức. Quá nhiều caffein từ bất kỳ loại đồ uống nào đều có thể dẫn đến trạng thái như: lo lắng, mất ngủ, các vấn đề về tim như nhịp tim không đều và huyết áp tăng, và trong một số trường hợp hiếm hoi là co giật hoặc ngừng tim.
- Hàm lượng đường cao. Do hàm lượng đường quá cao trong một số loại nước uống bổ sung năng lượng, nên sử dụng chúng có thể mang lại những nguy cơ sức khỏe tương tự như các loại đồ uống có đường khác.
- Thiếu quy định. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) không điều chỉnh thức uống bổ sung năng lượng, chẳng hạn như: caffeine là 71mg trên 340mg soda; nước uống bổ sung năng lượng thường chứa khoảng 120 mg caffeine /340mg . Tuy nhiên, các nhà sản xuất nước uống bổ sung năng lượng có thể chọn phân loại sản phẩm của họ như một chất bổ sung để vượt qua giới hạn caffeine.
- Hiệu suất thể thao. Caffeine là thành phần chính trong thức uống bổ sung năng lượng ở người lớn giúp tăng cường hoạt động thể chất bằng cách tăng sức bền và sức mạnh, cải thiện thời gian phản ứng và trì hoãn sự mệt mỏi, mặc dù tác dụng rất khác nhau ở mỗi người. Những tác dụng này chưa được nghiên cứu ở trẻ em và thanh thiếu niên. Trong trường hợp sử dụng lạm dụng có thể gây ra nhiễm độc caffeine ở thanh thiếu niên, vì vậy Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến nghị giới hạn dưới 100 mg caffeine mỗi ngày cho lứa tuổi từ 12-18 tuổi.
- Hiệp hội Dinh dưỡng Thể thao Quốc tế (ISSN) đã ban hành một tuyên bố quan điểm về nước uống bổ sung năng lượng sau khi phân tích độ an toàn và hiệu quả của chúng. Kết quả cho rằng tiêu thụ đồ uống bổ sung năng lượng trong khoảng thời gian từ 10-60 phút trước khi tập thể dục có thể giúp cải thiện sự tập trung tinh thần, sự tỉnh táo, hoạt động kỵ khí và sức bền ở người lớn. Sự cải thiện này phần lớn thông qua tác dụng của caffeine. Tuy nhiên, các thành phần khác trong loại đồ uống này cần phải có nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn để chứng minh tính an toàn và tác dụng của loại nước này đối với hiệu suất trong luyện tập. Hiệp hội Dinh dưỡng Thể thao Quốc tế ISSN cảnh báo rằng đồ uống bổ sung năng lượng có hàm lượng calo cao hơn có thể dẫn đến tăng cân và lượng đường huyết cao của cơ thể gây ra các ảnh hưởng tiêu cực đến lượng đường huyết và insulin. Các chuyên gia dinh dưỡng không khuyến khích sử dụng nước tăng lực cho trẻ em và thanh thiếu niên trừ khi có sự giám sát cẩn thận của cha mẹ. Hơn nữa, đối với những người mắc bệnh tiểu đường hoặc bệnh tim mạch có thể bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các thành phần kích thích.
Ngoài ra, các tổ chức như: Ủy ban Dinh dưỡng của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ và Hội đồng Y học Thể thao và Thể dục khuyến khích các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trẻ em không khuyến khích trẻ sử dụng loại đồ uống này. Đồng thời thường xuyên tổ chức các cuộc thảo luận về những nguy cơ tiềm ẩn của nước uống bổ sung năng lượng đối với sức khỏe khi được sử dụng ở thanh thiếu niên. Hơn nữa, các chuyên gia dinh dưỡng cũng đưa ra các khuyến cáo đồng thời hạn chế hoặc tránh đường. Bởi bất kỳ loại đồ uống có đường nào ở tuổi trẻ do nguy cơ hấp thụ quá nhiều calo và tăng cân, cũng như mòn răng.
Hầu hết mọi người đều có thể sử dụng nước không chứa calo và những loại nước này cũng khá dễ tiếp cận mà không phải trả phí. Tuy nhiên, nước uống bổ sung năng được sản xuất với thành phần nguồn cung cấp là caffeine. Đây là sản phẩm mà mọi người có thể chọn thay thế cho cà phê hoặc trà. Bên cạnh đó, chúng cũng chứa một lượng lớn đường, vitamin và thảo mộc có thể không cần thiết cho người bình thường. Nước uống bổ sung năng lượng hơn nữa còn có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe ở những nhóm đối tượng dễ bị tổn thương bao gồm: trẻ em, thanh thiếu niên, phụ nữ mang thai và những người mắc các bệnh lý như tiểu đường và tim mạch. Người lớn khi lựa chọn uống nước bổ sung năng lượng nên kiểm tra nhãn để biết hàm lượng caffeine và tránh tiêu thụ nhiều ví dụ : trên 200 mg caffeine mỗi lần uống. Các bác sĩ nhi khoa nên thảo luận về việc sử dụng nước uống bổ sung năng lượng với bệnh nhân nhỏ tuổi và cha mẹ của họ để đảm bảo rằng tất cả đều nhận thức được các nguy cơ sức khỏe và nếu sử dụng phải được theo dõi cẩn thận.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: hsph.harvard.edu, nccih.nih.gov
