Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Vũ Văn Quân - Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Sỏi túi mật là bệnh thường gặp, đặc biệt ở những phụ nữ tuổi trung niên, thừa cân hoặc có nồng độ cholesterol trong máu cao. Thông thường, nếu sỏi túi mật nhỏ và không có triệu chứng đau thì không cần phẫu thuật. Ngược lại, khi sỏi túi mật gây đau thường được chỉ định phẫu thuật cấp cứu hoặc cắt túi mật lấy sỏi. Vậy làm sao để nhận diện dấu hiệu cơn đau sỏi mật để kịp thời xử trí?
1. Bệnh sỏi đường mật là gì?
Hiểu một cách đơn giản, sỏi mật là sự lắng đọng bất thường của dịch mật, tạo nên những hạt cứng, rắn như đá (sỏi viên) hoặc ở dạng nhầy như bùn (sỏi bùn mật).
Trước đây, giun sán là một yếu tố gây bệnh nhưng ngày nay nguyên nhân này không còn phổ biến. Hiện nay, bệnh sỏi mật chủ yếu là do rối loạn chuyển hóa làm thay đổi lượng cholesterol, sắc tố mật và muối mật trong dịch mật, tạo điều kiện hình thành sỏi. Ngoài ra, phụ nữ mang thai, người béo phì, tiểu đường... có nguy cơ sỏi mật cao hơn.
Trắc nghiệm: Làm thế nào để bảo vệ lá gan khỏe mạnh?
Làm test trắc nghiệm kiểm tra hiểu biết về gan có thể giúp bạn nhận thức rõ vai trò quan trọng của gan, từ đó có các biện pháp bảo vệ gan để phòng ngừa bệnh tật.2. Dấu hiệu đau sỏi mật – Cơn đau quặn mật
Cơn đau quặn mật là triệu chứng thường gặp nhất ở có sỏi mật. Một cơn đau quặn mật điển hình có các tính chất sau đây:So với cơn đau quặn mật do sỏi kẹt cổ túi mật, cơn đau quặn mật do sỏi kẹt đường mật thường khởi phát ít đột ngột hơn và mức độ đau cũng ít hơn.Ngoài đau bụng, người bệnh còn có các triệu chứng khác như:
- Sốt kèm vã mồ hôi, ớn lạnh: Do nhiễm trùng đường mật, viêm túi mật. Có thể sốt cao đến 38 - 39 độ C kèm theo cơn đau sỏi mật dữ dội, vã mồ hôi nhưng cũng có khi chỉ sốt nhẹ nhưng kéo dài. Đây là một trong những điểm để phân biệt triệu chứng sỏi mật và bệnh dạ dày;
- Vàng da, vàng mắt: Mức độ ở mỗi người khác nhau tùy vào mức độ tắc mật, thường đi kèm với các triệu chứng như đi ngoài phân trắng, ngứa da. Đây cũng là một trong những điểm để phân biệt triệu chứng sỏi mật và bệnh dạ dày;
- Rối loạn tiêu hóa: Cơn đau cấp tính ở túi mật có thể gây buồn nôn và nôn, đầy bụng, chậm tiêu, chán ăn, sợ mỡ, rất dễ nhầm với bệnh dạ dày - tá tràng và bệnh đường tiêu hóa.
3. Bị sỏi túi mật phải làm sao?
Ngay khi nhận biết những triệu chứng của cơn đau sỏi mật, cần tìm cách giảm bớt và chủ động điều trị sớm, trước khi dẫn đến những biến chứng nguy hiểm hơn. Chúng ta có thể áp dụng các biện pháp giảm đau tạm thời tại nhà nếu cơn đau không quá dữ dội:
- Chườm ấm bụng bằng túi giữ nhiệt hoặc chai nước ấm, đặt túi giữ nhiệt lên vùng bụng bị đau, xoa nhẹ nhàng, sức nóng tỏa ra sẽ giúp dịu cơn đau;
- Uống nước hoa quả như nước cam, nước chanh hoặc nước ép rau củ. Các loại thức uống giàu vitamin này rất tốt cho sức khỏe và còn rất ngon miệng, giúp tinh thần phấn chấn hơn, làm dịu đi cơn đau do sỏi mật.
Tùy từng thể bệnh mà các bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Sỏi túi mật có thể chữa khỏi bằng cách phẫu thuật cắt túi mật và lấy sỏi mật. Việc này thường được thực hiện bằng phẫu thuật nội soi (tạo vài đường mổ nhỏ để đưa dụng cụ vào trong ổ bụng). Với phương pháp này, việc hồi phục sức khỏe khá nhanh và bệnh nhân có thể về nhà sau phẫu thuật một ngày.
Trong một số trường hợp bác sĩ có thể cho thuốc làm tan sỏi mật nếu việc phẫu thuật quá nguy hiểm cho người bệnh. Tuy nhiên, bệnh nhân cần sử dụng thuốc trong thời gian dài và bệnh có thể tái phát khi ngưng sử dụng thuốc. Bệnh nhân bị sỏi mật cần phải kiêng ăn mỡ, nhất là các loại thịt mỡ động vật như bò, gà, lợn... Có thể uống các loại nước thuốc nam có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh như nước khoáng, nước nhân trần, actiso.
4. Phòng ngừa bệnh sỏi mật
- Phòng bệnh sỏi mật hiệu quả nhất là thực hiện khám định kỳ để kịp phát hiện và điều trị nguyên nhân gây sỏi mật ở những bệnh nhân như bệnh ở đoạn ruột cuối làm giảm hấp thu muối mật, rối loạn lipid máu...;
- Kiểm soát ăn uống chống thừa cân béo phì, tránh ăn chế độ ăn giàu calo, tránh dùng các thuốc estrogen chữa bệnh cho người có bệnh sỏi mật từ trước;
- Định kỳ 6 tháng một lần tẩy giun, thực hiện ăn chín uống sôi để tránh nhiễm giun.
Sỏi mật và các các bệnh về gan mật khác sẽ được phát hiện chính xác, đánh giá chi tiết khi bạn tham gia Gói Khám sàng lọc gan mật - toàn diện của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Mục đích của Gói khám này nhằm:
- Đánh giá khả năng làm việc của gan thông qua các xét nghiệm men gan;
- Đánh giá chức năng mật, dinh dưỡng lòng mạch;
- Tầm soát sớm ung thư gan;
- Thực hiện các xét nghiệm như Tổng phân tích tế bào máu, khả năng đông máu, sàng lọc viêm gan B,C;
- Đánh giá trạng thái gan mật qua hình ảnh siêu âm và các bệnh có nguy cơ ảnh hưởng gây ra bệnh gan hoặc làm bệnh gan nặng hơn;
- Phân tích sâu các thông số đánh giá chức năng gan mật thông qua xét nghiệm, cận lâm sàng; các nguy cơ ảnh hưởng đến gan và tầm soát sớm ung thư gan mật.
Tham gia Gói Khám sàng lọc gan mật toàn diện của Vinmec, khách hàng sẽ được thực hiện các xét nghiệm sàng lọc tiên tiến nhất để đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện sức khỏe gan mật. Dịch vụ y tế đề cao sự chuyên nghiệp và tận tâm tại Vinmec sẽ giúp bạn có trải nghiệm an tâm nhất.
Từ tháng 10/2019, Bệnh viện Vinmec Hải Phòng đón các chuyên gia về Tiêu hóa – Gan, mật, tụy từ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đến thăm khám định kỳ bệnh lý dạ dày, thực quản, đại trực tràng, gan, lách, đường mật, tụy, rò hậu môn, sa trực tràng, sàng lọc ung thư tiêu hóa... Khi người bệnh có yêu cầu, TS.BS cao cấp Lê Văn Thành – Chủ nhiệm Khoa phẫu thuật Gan mật tụy – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 sẽ trực tiếp mổ. Lịch khám vào thứ 7, lịch mổ vào ngày Chủ nhật để khách hàng dễ dàng sắp xếp thời gian cá nhân và có thêm thời gian phục hồi sau can thiệp.
Quý khách có bất cứ thắc mắc nào cần tư vấn vui lòng liên hệ đặt khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
