Bài viết của Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương - Bác sĩ nội soi tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Các bác sĩ lưu ý rằng, tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng đang tăng lên ở những người trẻ tuổi, vì vậy việc tầm soát sớm hơn là rất quan trọng. Người lớn khỏe mạnh nên có kế hoạch sàng lọc ung thư đại trực tràng thường xuyên bắt đầu từ 50 tuổi và tiếp tục cho đến 75 tuổi.
1. Tầm soát ung thư sớm là gì?
Tầm soát ung thư sớm có ý nghĩa quan trọng trong việc phát hiện các bệnh lý ác tính khi mới bắt đầu xuất hiện nhằm mục đích kéo dài cuộc sống và giảm tỷ lệ tử vong cho người bệnh.
Tầm soát ung thư sớm là các biện pháp, thủ thuật được thực hiện trên cơ thể người bệnh để phát hiện sớm các tế bào ác tính. Từ đó, giúp tăng cơ hội điều trị ung thư thành công hơn.
Tầm soát ung thư sớm được gọi là sớm khi tổ chức ung thư còn nhỏ và chưa di căn hay xâm lấn ra các cơ quan xung quanh, chưa có biểu hiện ra bên ngoài hoặc chỉ có biểu hiện ít nghiêm trọng. Lúc này, chỉ loại bỏ tổ chức ung thư tại chỗ là coi như việc điều trị đã đạt thành công khoảng 80%.
Do đó, việc tầm soát ung thư sớm có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với người bệnh. Việc tầm soát này cần được thực hiện thường xuyên và định kỳ hàng năm. Đặc biệt là bạn không nên bỏ qua việc này nếu có nguy cơ ung thư cao.
2. Nguyên tắc mới được ban hành cho các xét nghiệm ung thư đại trực tràng
Hướng dẫn mới đã được ban hành về xét nghiệm ung thư đại trực tràng cho người lớn từ 50 đến 75 tuổi. Trường Đại học Bác sĩ Hoa Kỳ khuyến nghị xét nghiệm phân 2 năm một lần và có thể bổ sung nội soi ruột kết hoặc nội soi đại tràng sigma linh hoạt mỗi thập kỷ.
Các bác sĩ lưu ý rằng, tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng đang tăng lên ở những người trẻ tuổi, vì vậy việc tầm soát sớm hơn là rất quan trọng. Người lớn khỏe mạnh nên có kế hoạch sàng lọc ung thư đại trực tràng thường xuyên bắt đầu từ 50 tuổi và tiếp tục cho đến 75 tuổi.
Những người có nguy cơ cao hơn hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh nên nói chuyện với bác sĩ của họ và được kiểm tra thường xuyên hơn thế, hướng dẫn nêu rõ. Ngoài ra, các chuyên gia đề xuất một số lựa chọn sàng lọc. Chúng bao gồm xét nghiệm hóa miễn dịch trong phân (FIT) hoặc xét nghiệm máu ẩn trong phân dựa trên guaiac có độ nhạy cao (gFOBT) 2 năm một lần cũng như nội soi đại tràng mỗi thập kỷ hoặc nội soi đại tràng sigma 10 năm một lần với FIT cứ 2 năm một lần. Những lựa chọn thay thế nội soi đại tràng cho phép mọi người bỏ qua một số khó chịu của các thủ tục xâm lấn hơn trong khi vẫn có nhiều lợi ích.
3. Sàng lọc sớm thì tốt hơn
Theo Richard Wender, giám đốc kiểm soát ung thư tại Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), ngay cả tuổi 50 cũng có thể lớn hơn mức tối ưu để bắt đầu sàng lọc ung thư đại trực tràng.
Tác giả khuyến cáo những người trưởng thành có nguy cơ trung bình nên bắt đầu xét nghiệm ung thư đại trực tràng ở tuổi 45 dựa trên đánh giá của họ về nghiên cứu và tỷ lệ hiện mắc ngày càng tăng cũng như sự khởi phát sớm hơn của ung thư đại trực tràng trong những năm gần đây.
Những người sinh ra gần đây có nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng cao hơn. Hiệu ứng này đã bắt đầu từ vài thập kỷ và ngày càng tăng lên hàng năm. Những người càng sinh gần đây thì nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng trước tuổi 50 càng cao.
Trong khi tỷ lệ mắc bệnh ung thư này đang giảm ở những người trên 55 tuổi do sàng lọc và cắt bỏ polyp, thì tỷ lệ mắc bệnh thực sự đang tăng lên ở những người từ 50 đến 54 tuổi. Điều này xảy ra một phần bởi vì chỉ một nửa số người lớn từ 50 đến 54 tuổi được kiểm tra.
4. Rào cản sàng lọc ung thư đại trực tràng sớm
Michael Chen, MD, bác sĩ nội khoa và cố vấn y tế của Ezra, một công ty kết hợp MRI và trí tuệ nhân tạo để giúp phát hiện ung thư, cho biết một lý do khiến nhiều người trưởng thành trì hoãn việc sàng lọc, xét nghiệm ung thư đại trực tràng là cảm giác khó chịu, sợ hãi hoặc bối rối khi đi nội soi.
Michael Chen cho biết: “Uống một loại dung dịch y tế để thải độc hoàn toàn có thể là một trải nghiệm không thoải mái khi bạn liên tục phải thức dậy để đi vệ sinh và không thể ngủ được. Những người khác không thích ý tưởng đưa một dụng cụ y tế vào ruột của họ (ngay cả khi họ được an thần thoải mái) và khả năng xảy ra biến chứng như thủng ruột".
Emi Gal, giám đốc điều hành của Ezra cho biết: “Có bằng chứng chứng minh rằng MRI là phương thức hình ảnh lý tưởng cho nhiều cơ quan. Lấy tuyến tiền liệt làm ví dụ. Một nghiên cứu vào tháng 1 năm 2017 cho thấy, MRI có thể phát hiện 90% trường hợp ung thư tuyến tiền liệt, trong khi các xét nghiệm máu tiêu chuẩn vàng để tìm một dấu hiệu được gọi là kháng nguyên đặc hiệu cho tuyến tiền liệt, chỉ chính xác khoảng 21%, theo một đánh giá năm 2012”.
Ngoài ra, các xét nghiệm mẫu phân tại nhà cũng có thể hiệu quả trong việc phát hiện ung thư như nội soi đại tràng. Điều đó nói rằng, nếu một người có kết quả xét nghiệm dương tính, họ vẫn sẽ phải đi nội soi toàn bộ, theo Renee Williams, MD, bác sĩ tiêu hóa và là phó giáo sư Y khoa tại NYU Langone Health ở New York.
5. Cách giảm thiểu rủi ro
Tuy nhiên, dù phương pháp nào cũng thuận tiện và có sẵn cho bạn, điều quan trọng là phải thường xuyên tầm soát ung thư đại trực tràng, chậm nhất là bắt đầu từ 50 tuổi.
“Tầm soát tạo ra sự khác biệt bởi vì thông qua tầm soát, bạn có thể phát hiện các tổn thương tiền ung thư (tức là các polyp) và loại bỏ chúng để ngăn ngừa ung thư phát triển và phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm hơn để chúng có thể được điều trị dễ dàng hơn với cơ hội chữa khỏi cao hơn” - Daniel I. Chu, MD, phó giáo sư phẫu thuật tiêu hóa tại Đại học Alabama ở Birmingham nói.
Việc xây dựng bằng chứng cho thấy rằng chế độ ăn uống của bạn đóng một vai trò trung tâm trong sự phát triển ung thư. Chế độ ăn giàu chất xơ, ít thịt đỏ và ít thịt chế biến sẵn (xúc xích...) có thể giúp giảm nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, thói quen sống tốt là ăn uống lành mạnh như trên, tập thể dục, tránh hút thuốc và tránh uống rượu quá mức. Làm tất cả những điều này cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh khác.
Thật không may, có những yếu tố nguy cơ không thể kiểm soát, bao gồm bệnh viêm ruột, khuynh hướng di truyền và tiền sử gia đình. Trong những trường hợp này, việc duy trì lịch khám sàng lọc còn quan trọng hơn.
Vì vậy, ngay cả khi bạn tuân thủ tất cả những thực hành đó, đừng bỏ qua các buổi kiểm tra, Andrew Rosenstein, MD, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa tại Trung tâm Y tế Đại học Maryland St. Joseph cho biết.
Tóm lại, ung thư đại trực tràng là nguyên nhân thứ ba gây tử vong do ung thư ở Hoa Kỳ. Một trong những công cụ hiệu quả nhất để chẩn đoán ung thư đại trực tràng là nội soi. Nội soi là một trong những thủ thuật mà mọi người đều sợ, nhưng đây là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa ung thư ruột kết. Nếu lo lắng về việc thủ thuật sẽ gây đau đớn, bạn có thể yên tâm khi biết rằng, nội soi gây mê sẽ giúp bạn loại bỏ cảm giác khó chịu cũng như đau đớn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Tài liệu tham khảo:
- Colorectal cancer statistics. (2019). cdc.gov/cancer/colorectal/statistics/index.htm
- Screening helps prevent colorectal cancer. (n.d.). mayoclinic.org/tests-procedures/colonoscopy-fl
- Sonnenberg A. (2016). Sedation in colonoscopy. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4973564/
- Torborg L. (2018). Mayo Clinic Q and A: Pain management during colonoscopy. newsnetwork.mayoclinic.org/discussion/mayo-clinic-q-and-a-pain-management-during-colonoscopy/
