Bệnh viêm đa khớp là một trong những bệnh lý phổ biến về xương khớp, biểu hiện qua tình trạng viêm ở nhiều khớp (trên 4 khớp), gây ra các triệu chứng đau, cứng, sưng và hạn chế vận động khớp. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân và nhận biết sớm các triệu chứng để điều trị kịp thời.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của ThS.BS Lê Dương Tiến - Bác sĩ Nội cơ xương khớp tại khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Bệnh viêm đa khớp là gì?
Bệnh viêm đa khớp không phải là một dạng viêm khớp cụ thể mà là một tình trạng bệnh lý tổng quát liên quan đến nhiều khớp. Tình trạng này có thể xuất hiện ở bất kỳ ai, không phân biệt giới tính hay độ tuổi, nhưng thường gặp hơn ở người trung niên và cao tuổi, phụ nữ mắc bệnh nhiều hơn nam giới.
Bệnh viêm đa khớp dạng thấp thường ảnh hưởng đến các khớp nhỏ như khớp bàn tay, cổ tay, ngón tay, khuỷu tay, vai và đầu gối. Sự viêm nhiễm này tác động đến đầu xương dưới sụn, màng hoạt dịch và sụn khớp, gây ra cảm giác nhức mỏi và đau buốt kéo dài. Viêm đa khớp dạng thấp là một trong những bệnh tự miễn nghiêm trọng, đứng thứ 2 sau lupus đỏ hệ thống.
2. Nguyên nhân gây viêm đa khớp
Viêm đa khớp có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân liên quan đến viêm khớp, bao gồm viêm khớp vảy nến, viêm khớp dạng thấp và các loại viêm khớp do virus như bệnh Chikungunya. Viêm đa khớp thường xảy ra âm ỉ trong một khoảng thời gian và có thể trở thành bệnh mãn tính nếu kéo dài hơn 6 tuần.
Để chẩn đoán viêm đa khớp, bác sĩ sẽ xem xét nhiều yếu tố như số lượng và loại khớp bị ảnh hưởng, mức độ viêm của các khớp, các triệu chứng khác ngoài đau khớp và sự đối xứng của các khớp bị ảnh hưởng.
Các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh viêm đa khớp bao gồm:
- Thói quen sống không lành mạnh: Thường xuyên sử dụng chất kích thích như hút thuốc lá, tiêu thụ rượu bia, caffeine…
- Tuổi tác: Người càng lớn tuổi sẽ càng có nguy cơ cao bị viêm đa khớp.
- Giới tính: Nữ giới có tỷ lệ mắc bệnh viêm đa khớp cao hơn nam giới.
- Yếu tố di truyền: Người có tiền sử gia đình mắc viêm đa khớp có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người khác.
Bên cạnh các yếu tố nguy cơ thông thường, bệnh viêm đa khớp còn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau:
- Viêm khớp đối xứng: Các dạng viêm khớp tự phát, viêm khớp dạng thấp kinh niên, viêm khớp Juvenile, phản ứng thuốc hay bệnh Lupus.
- Viêm khớp không đối xứng: Bệnh Gout, viêm khớp do vảy nến và viêm khớp phản ứng (xảy ra do phản ứng của cơ thể với các loại vi khuẩn).
- Nhiễm trùng virus: Các loại virus như Parvovirus, virus viêm gan, quai bị, virus Ross River, sởi và HIV.
- Các bệnh chuyển hóa: Suy gan và suy thận, bệnh giả Gout (do hình thành tinh thể quanh khớp), bệnh Gout.
- Các trường hợp thoái hóa cấu trúc: Thoái hóa khớp do sụn xương bị mòn.
- Do các bệnh nhiễm trùng: Bệnh Lyme, bệnh Weil, bệnh lao và bệnh Whipple.
- Bệnh viêm mạch máu: Viêm mạch (các mạch máu bị tấn công do hệ miễn dịch) hoặc viêm khớp tế bào (cản trở lưu thông máu trong động mạch).
- Bệnh nội tiết.
3. Triệu chứng viêm đa khớp
Một số triệu chứng viêm đa khớp phổ biến bao gồm đau, có thể có hoặc không có viêm, sưng đỏ nóng ở các khớp, cứng khớp kéo dài trên một giờ vào buổi sáng, thường bắt đầu ở các khớp nhỏ ngoại biên như khớp đốt giữa ngón tay, cổ tay, bàn tay và khớp gối, thường ảnh hưởng đồng thời đến nhiều khu vực.
Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể gặp phải sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi thường xuyên, chán ăn, phát ban, đổ mồ hôi, sưng hạch bạch huyết, thiếu máu và suy nhược.
Một đặc điểm nổi bật của viêm đa khớp dạng thấp là tính đối xứng trong viêm khớp, nghĩa là nếu một khớp ở một bên cơ thể bị ảnh hưởng thì khớp tương ứng ở bên kia cũng thường bị viêm, như cả hai bàn tay hoặc cả hai khớp gối cùng bị ảnh hưởng.
4. Biến chứng nguy hiểm của viêm đa khớp
Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, viêm đa khớp có thể dẫn đến dính khớp, cứng khớp, teo cơ và thậm chí tàn phế. Dính khớp có thể khiến bệnh nhân bị co rút khớp, gây biến dạng tay hoặc chân và gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
Ngoài ra, bệnh còn có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, mắt, da, tim mạch, phổi, thận, loãng xương và nhiều cơ quan khác trong cơ thể, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của người bệnh. Có khoảng 30% người mắc viêm khớp dạng thấp cũng gặp các vấn đề tim mạch khác như suy tim hay xơ vữa động mạch.
Bệnh nhân cũng có thể gặp các biến chứng như tụ mỡ ở mặt và lưng, teo cơ, mỏng da, loãng xương, mệt mỏi do thiếu máu, phụ thuộc vào thuốc, tổn thương gan và thận do sử dụng lâu dài các loại thuốc corticoid. Nghiên cứu còn cho thấy khoảng 25% phụ nữ bị viêm khớp dạng thấp gặp khó khăn trong việc thụ thai. Ngoài ra, không ít bệnh nhân còn rơi vào trạng thái rối loạn tâm thần hoặc trầm cảm do tác động của bệnh.
5. Phòng ngừa bệnh viêm đa khớp
Nhận thức về việc phòng ngừa bệnh viêm đa khớp từ sớm có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và khả năng bị ảnh hưởng bởi các biến chứng liên quan (trong trường hợp không may đã mắc bệnh). Dưới đây là ba lời khuyên để phòng tránh viêm đa khớp:
- Duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng và đầy đủ các chất.
- Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên.
- Sử dụng các loại thảo dược có tác dụng hỗ trợ phòng ngừa và cải thiện các cơn đau khớp.
- Thăm khám và chẩn đoán định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín để sớm phát hiện và điều trị bệnh.
Nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh viêm đa khớp là rất quan trọng để điều trị một cách hiệu quả và dài lâu. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng cần tuân thủ chính xác theo hướng dẫn của bác sĩ để đạt được kết quả điều trị tốt nhất và giảm thiểu nguy cơ các biến chứng không mong muốn.
Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc khám và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp cũng như thực hiện các phẫu thuật chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã trở thành một trong những trung tâm chăm sóc sức khỏe hàng đầu, có khả năng thăm khám, sàng lọc và điều trị nhiều bệnh lý chuyên sâu.
Nếu gặp phải các triệu chứng của viêm đa khớp, bệnh nhân có thể đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tại đây, đội ngũ bác sĩ Nội Cơ xương khớp và các chuyên gia tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, với chuyên môn cao và dày dạn kinh nghiệm, sẽ phối hợp chẩn đoán và áp dụng các phương pháp tiên tiến nhất để đánh giá tình trạng bệnh và đề ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
