Cây vọng cách hay cây cách, lá cách... là một loại cây mọc hoang phổ biến. Dân gian truyền tai nhau nhiều bài thuốc hay từ lá vọng cách. Cùng tìm hiểu lá vọng cách chữa bệnh gì,... trong bài viết sau đây.
1. Tìm hiểu về lá vọng cách
Cây vọng cách hay còn gọi là cây cách, cách núi, bọng cách, lá cách... có tên khoa học Premna corymbosa Rottl. ex Willd, thuộc họ cỏ roi ngựa, cây bụi cao, nhiều nhánh, mọc thẳng.
Lá vọng cách là dạng đơn nguyên mọc đối chữ thập. Lá dài 16cm, rộng 12cm, có ít lông ở dưới và phần gân lá. Hoa vọng cách ở đầu cành màu trắng xám. Quả hình tròn, khi chín có màu đen.
Ở nước ta, lá vọng cách mọc phổ biến ở khắp nơi có thể dùng làm gia vị trong chế biến món ăn như: Xào thịt gà, lươn, ếch... Ngoài ra, lá vọng cách còn dùng làm các món gỏi, bánh xèo... Bởi loại lá này có đặc điểm là mùi hơi hăng nhưng khi ở nhiệt độ cao lại có mùi thơm, khử mùi tanh ở các loại thực phẩm.
2. Lá vọng cách có tác dụng gì?
Trong Y Học Cổ Truyền lá vọng cách có vị đắng nhẹ, tính mát, quy vào tâm, can, tỳ. Người ta thường dùng lá và rễ cây vọng cách để phòng và chữa bệnh như:
- Bệnh gan nhiễm mỡ;
- Viêm gan;
- Hạ men gan
- Hạ huyết áp;
- Thông tiểu;
- Trị nhức mỏi;
- Điều hoà kinh nguyệt;
- Thông tiểu.
Lá vọng cách có thể dùng đơn độc hoặc kết hợp với các loại dược liệu khác để tăng thêm dược tính khi chữa bệnh.
3. Lá vọng cách chữa bệnh gì?
Lá vọng cách mọc phổ biến, được dùng nhiều trong các bài thuốc chữa bệnh. Trên thực tế chưa có tài liệu khoa học nào nghiên cứu cụ thể về loại lá vọng cách dùng để chữa bệnh. Tuy nhiên, trong dân gian cũng truyền tai nhau nhiều bài thuốc hay chữa bệnh từ lá vọng cách.
3.1. Lá vọng cách chữa bệnh gan
Một số tài liệu cũng chỉ ra trong lá vọng cách có chứa:
- Premnin;
- Ganiarin;
- Tinh dầu thơm;
- Chất màu vàng.
Cao lỏng từ lá vọng cách có khả năng làm giảm men gan. Trong mô hình gây viêm, cao lỏng từ lá vọng có công dụng:
- Giảm phù;
- Giảm dịch rỉ ra do viêm;
- Giảm hàm lượng protein.
Các kết quả này có hiệu quả đồng nhất với công dụng bảo vệ gan mà lá vọng cách đang được dùng trong dân gian, chính vì thế, lá vọng cách có thể dùng để chữa các bệnh gan, điển hình là gan nhiễm mỡ.
Chuẩn bị các thảo dược như:
- Lá vọng cách:
- Lá dành dành;
- Đậu đen;
- Cỏ mần trầu;
- Râu ngô;
- Nhân trần.
Các dược liệu đem sao vàng, hạ thổ sau đó sắc lấy nước uống. Chú ý, uống khi thuốc còn ấm trước bữa ăn khoảng 30 phút để đạt được hiệu quả cao
Với tình trạng gan nhiễm mỡ cấp thì uống bài thuốc từ lá vọng cách trong vòng 1 tháng. Nếu bệnh mạn tính cần dùng trong 1 – 3 tháng mới có hiệu quả. Bệnh cấp tính uống trong vòng 30 ngày, bệnh mãn tính cần uống kiên trì trong 1-3 tháng.
Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng bài thuốc từ lá vọng cách và cà gai leo để tăng cường chức năng gan.
3.2. Lá vọng cách chữa bệnh kiết lỵ
Trong dân gian, lá vọng cách còn được dùng trong việc điều trị kiết lỵ.
Chuẩn bị:
- Lá vọng cách rửa sạch;
- Đường kính;
- Cối giã;
Cách làm:
- Lá vọng cách đem giã nát;
- Thêm vào 1 chút nước;
- Đun sôi;
- Chắt lấy nước;
- Thêm chút đường.
Uống trực tiếp nước lá vọng cách này ngày 1 lần khoảng 1 chén 30 - 40ml. Với trẻ em thì giảm nửa liều so với người lớn.
Nếu không có lá vọng cách tươi thì có thể dùng lá khô và sao vàng rồi đun sôi lấy nước uống. Cho khoảng 600ml nước đun cô đặc lá vọng cách còn 200ml rồi chia 2 lần và uống.
3.3. Lá vọng cách chữa bệnh vàng da
Lá vọng cách tác dụng gì? Trong dan gian, lá vọng cách cũng có tác dụng chữa bệnh vàng da.
Chuẩn bị:
- Nhân trần;
- Chi tử;
- Vỏ đại sao vàng;
- Thẩn khúc;
- Ý dĩ;
- Atiso;
- Cuống thơm nếp;
- Mã đề;
- Nghệ vàng;
- Mạch nha;
- Cam thảo nam;
Đem rửa sạch và đun với 500ml nước trong siêu đất. Đun cho đến khi cô lại còn 150ml thì chắt lấy nước. Cho thêm nước và đun cho đến khi trong nồi còn 100ml thì chắt tiếp ra.
Lấy nước của cả 2 lần đun trộn lẫn và chia thành 2 – 3 lần uống trong ngày sau bữa ăn khoảng 7 – 10 ngày.
3.4. Lá vọng cách chữa tiêu chảy
Lá vọng cách chữa bệnh gì? Bạn có thể lấy khoảng 5 lá vọng cách tươi, rửa sạch và nhai ăn trực tiếp. Dùng khoảng 2 -3 lần/ ngày để chữa tiêu chảy.
3.5. Lá vọng cách chữa bệnh đại tràng
Chuẩn bị các dược liệu gồm:
- Bạch truật;
- Khổ sâm;
- Lá vọng cách;
Đem dược liệu vào nồi đun với 500ml nước khi cô lại còn 150ml thì chắt lấy uống trong 7 -10 ngày.
3.6. Lá vọng cách chữa bệnh bướu giáp Basedow
Chuẩn bị dược liệu gồm:
- Bạch truật;
- Bạch hoa xà thiên thảo;
- Ké đầu ngựa;
- Xạ đen;
- Lá vọng cách khô;
Đem đun sôi với 1.5 lít nước trong vòng nửa tiếng khi còn khoảng 500ml thì chắt lấy nước uống để chữa bệnh bướu giáp Basedow. Chia thuốc sắc từ lá vọng cách và dược liệu thành 2 – 3 lần/ ngày trong khoảng 1 tháng.
3.7. Lá vọng cách có tác dụng lợi sữa
Lá vọng cách tác dụng gì? Loại dược liệu này còn giúp lợi sữa cho phụ nữ sau sinh. Bạn có thể lấy lá vọng cách đun với nước cùng lá chè vằng để uống giúp sữa về nhiều.
4. Lưu ý khi dùng lá vọng cách
Lá vọng cách có tác dụng đa dạng, chữa được nhiều bệnh khác nhau. Tuy nhiên để đạt hiệu quả và an toàn khi sử dụng các bài thuốc từ lá vọng cách bạn cần chú ý:
- Người bị cao huyết áp dùng lá vọng cách phải thận trọng;
- Không dùng lá vọng cách trong thời gian dài;
- Không dùng lá vọng cách với liều cao.
Bài viết đã cung cấp thông tin lá vọng cách tác dụng gì? Đây là một loại cây mọc hoang với nhiều bài thuốc hữu ích. Tuy nhiên, khi có ý định dùng lâu dài để chữa bệnh thì bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ/ thầy thuốc để được tư vấn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
