Khi nói đến hội chứng tiền kích thích gây rối loạn nhịp tim, một trong những dạng phổ biến nhất là hội chứng Wolff-Parkinson-White (WPW). Đây là tình trạng nhịp tim trở nên bất thường do sự xuất hiện của đường dẫn truyền phụ. Hiểu biết về hội chứng này không chỉ giúp nhận biết sớm các triệu chứng rối loạn nhịp tim mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn phương pháp điều trị và quản lý bệnh lý hiệu quả.
1. Tổng quan hội chứng tiền kích thích gây rối loạn nhịp tim
Hội chứng tiền kích thích trong rối loạn nhịp tim là khi tín hiệu điện của tim không đi theo đường dẫn truyền thông thường mà đi qua một đường dẫn truyền khác. Điều này có thể dẫn đến cơn nhịp nhanh đột ngột, gây ra tình trạng cơn nhịp nhanh kịch phát trên thất (SVT). Thông qua phương pháp nghiên cứu điện sinh lý của tim, hội chứng tiền kích thích trong rối loạn nhịp tim được chia thành 3 loại chính:
- Loại 1: hội chứng WPW (Wolff -Parkinson-White syndrome).
- Loại 2: hội chứng WPW ẩn (concealed WPW syndrome).
- Loại 3: hội chứng PR ngắn LGL (Lown-Ganon-Lewin syndrome).
Một trong những loại bệnh điển hình là hội chứng Wolff-Parkinson-White thuộc nhóm rối loạn nhịp tim bẩm sinh. Đây là tình trạng bệnh lý hiếm với tỷ lệ xảy ra chỉ từ 0.1% - 0.3%. Phần lớn bệnh xảy ra ngẫu nhiên và ít khi do di truyền.
2. Nguyên nhân và biến chứng
Nguyên nhân của hội chứng tiền kích thích gây rối loạn nhịp tim đến nay vẫn chưa rõ ràng, nhưng có một số nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này:
- Hội chứng WPW có thể là một bất thường tim bẩm sinh.
- Cha, mẹ có thể truyền cho con cái. Nhưng hầu hết xảy ra ngẫu nhiên và không di truyền trong gia đình.
- Nếu bệnh nhân mắc bệnh này, họ cũng có thể gặp các vấn đề về tim mạch khác.
- Ngay cả khi người bệnh sinh ra có hội chứng này, họ có thể không phát hiện ra mình mắc bệnh cho đến khi lớn lên.
Mặc dù không phải tất cả các trường hợp đều gặp, nhưng hội chứng này có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng:
- Ngất xỉu;
- Huyết áp thấp;
- Các tình trạng rối loạn nhịp tim khác;
- Đột tử do tim.
3. Chẩn đoán và điều trị
Chẩn đoán hội chứng tiền kích thích trong rối loạn nhịp tim chủ yếu dựa vào điện tâm đồ (ECG), một công cụ chẩn đoán quan trọng trong việc nhận biết các rối loạn nhịp tim:
- Điện tâm đồ (ECG): Để kiểm tra hoạt động điện của tim và phát hiện sự bất thường trên điện tim.
- Holter điện tâm đồ: Để kiểm tra nhịp tim trong một khoảng thời gian dài. Bệnh nhân sẽ đeo máy theo dõi nhịp tim từ 24 giờ trở lên.
- Thăm dò điện sinh lý: Để xác định nguyên nhân của rối loạn nhịp tim và xác định nguy cơ xuất hiện các rối loạn nhịp trong tương lai.
Việc điều trị hội chứng phụ thuộc vào mức độ và tần suất của các triệu chứng, cũng như rủi ro biến chứng:
- Đốt sóng cao tần RF qua đường ống thông - sử dụng sóng cao tần để phá hủy một lượng nhỏ mô tim để mục đích hủy bỏ đường dẫn truyền phụ. Hiện tại đây là thủ thuật can thiệp điều trị hiệu quả nhất trong các trường hợp có đường dẫn truyền phụ gây cơn tim nhanh.
- Thủ thuật chuyển nhịp giúp cắt cơn nhịp nhanh bất thường như nhịp nhanh kịch phát trên thất và giúp phục hồi nhịp tim bình thường.
- Thuốc (chuyển nhịp tim bằng thuốc) giúp kiểm soát cơn nhịp tim nhanh hoặc duy trì nhịp tim bình thường trong khoảng thời gian sử dụng thuốc.
4. Quản lý hội chứng tiền kích thích
Cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân đòi hỏi kế hoạch quản lý cẩn thận. Dưới đây là một số hướng dẫn cụ thể:
- Thăm khám định kỳ: Để theo dõi tình trạng nhịp tim và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần.
- Ăn uống lành mạnh với nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, và protein ít chất béo. Hạn chế thức ăn chứa nhiều muối và chất béo không lành mạnh giúp giảm nguy cơ bệnh lý tim mạch.
- Quản lý huyết áp: Thực hiện các biện pháp cần thiết để duy trì huyết áp trong phạm vi bình thường, như thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục, sử dụng thuốc điều trị với liều lượng phù hợp khi có tình trạng tăng huyết áp.
- Không sử dụng thuốc lá: Thuốc lá làm tăng nguy cơ tiến triển các vấn đề về tim và nên tránh hoàn toàn.
- Tránh chất kích thích: Hạn chế rượu, caffeine và các chất kích thích khác như amphetamine hoặc nicotin.
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Quản lý cân nặng giúp giảm gánh nặng lên tim và hệ thống tim mạch.
Một số lưu ý khi thực hiện hoạt động thể chất đối với bệnh nhân:
- Trao đổi với bác sĩ về mức độ và loại hình tập luyện phù hợp.
- Tránh các hoạt động thể thao gắng sức hoặc cường độ cao, trừ khi được chấp thuận của bác sĩ.
Bệnh nhân cần lưu ý những trường hợp sau để liên hệ ngay với bác sĩ để điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nghiêm trọng:
- Xuất hiện nhịp tim nhanh không thể kiểm soát tại nhà, đặc biệt khi kèm theo chóng mặt, đau ngực hoặc ngất xỉu.
- Đau ngực kéo dài hơn 15 phút cần sự chăm sóc y tế khẩn cấp.
- Khó thở hoặc đau bụng kèm đau ngực: dấu hiệu của tình trạng nghiêm trọng.
- Ngất xỉu nghi ngờ do nguyên nhân tim mạch.
Việc hiểu biết và quản lý hiệu quả hội chứng tiền kích thích gây rối loạn nhịp tim là cực kỳ quan trọng. Từ việc chẩn đoán sớm, lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, đến việc duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp tự quản lý đều có vai trò thiết yếu trong việc giúp người mắc hội chứng này duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
