Giúp bé làm quen với thức ăn rắn

Giới thiệu thức ăn rắn là một trong những cột mốc thú vị nhất trong năm đầu tiên của bé. Có cả một thế giới hương vị để khám phá, và bắt đầu ăn chất rắn là bước đầu tiên. Khuyến khích bé tự thưởng thức khi thử thức ăn mới, ngay cả khi một phần ngon của chúng rơi xuống yếm, khay hoặc sàn nhà.

1. Trẻ ăn dặm bắt đầu từ khi nào?

Hầu hết trẻ sơ sinh đã sẵn sàng để bắt đầu ăn dặm từ 4 đến 6 tháng (và các chuyên gia khuyên bạn nên đợi đến gần 6 tháng trong nhiều trường hợp), nhưng sự phát triển cá nhân của con bạn chắc chắn đứng đầu danh sách khi quyết định xem đã đến lúc cho trẻ ăn dặm hay chưa. Mặc dù bạn có thể háo hức bắt đầu cho ăn sớm hơn là ăn muộn, nhưng có rất nhiều lý do cho rằng việc bắt đầu cho trẻ ăn dặm quá sớm là không thông minh.

Đầu tiên, việc làm quen với thức ăn rắn đôi khi có thể gây dị ứng. Và hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ từ lưỡi đẩy ra bất kỳ chất lạ nào đặt trên đó, đến ruột vẫn còn thiếu nhiều enzym tiêu hóa chưa phát triển cho chất rắn. Ngoài ra, thức ăn đặc không cần thiết ngay từ sớm trẻ có thể đáp ứng tất cả các nhu cầu dinh dưỡng.

Cho trẻ ăn thức ăn đặc quá sớm cũng có thể làm ảnh hưởng đến thói quen ăn uống trong tương lai (ban đầu bé có thể từ chối những thìa đó chỉ vì bé chưa sẵn sàng, sau đó có thể từ chối vì sự thúc ép của cha mẹ trước đó). Và đặc biệt là ở trẻ bú sữa công thức, việc cho trẻ ăn dặm sớm có thể dẫn đến béo phì trong tương lai.

Mặt khác, việc chờ đợi quá lâu ví dụ như cho đến 9 tháng hoặc muộn hơn cũng có thể dẫn đến những cạm bẫy tiềm ẩn. Trẻ lớn hơn có thể không muốn được dạy các thủ thuật nhai và nuốt chất rắn mới, thích bám vào các phương pháp bú mẹ hoặc bú bình đã thử và đúng. Giống như thói quen, thị hiếu có thể khó thay đổi vào thời điểm này. Không giống như những em bé mềm dẻo hơn, một em bé lớn hơn có thể không thích ăn chất rắn khi các chất lỏng màu sữa từ lâu đã độc quyền trong thực đơn.

2. Dấu hiệu con tôi đã sẵn sàng cho ăn dặm là gì?

Để quyết định xem em bé của bạn đã sẵn sàng cho bước tiến lớn vào thế giới thức ăn rắn khi 4 tháng, không phải cho đến 6 tháng hay khoảng thời gian nào đó, hãy tham khảo những thông tin sau và tham khảo ý kiến ​​bác sĩ của bạn:

• Em bé của bạn có thể ngẩng cao đầu tốt khi có tư thế ngồi. Ngay cả khi trẻ bị căng thẳng cũng không nên cho trẻ ăn cho đến lúc đó. Đồ ăn dặm nên đợi cho đến khi trẻ có thể ngồi tốt một mình, thường là không đến 7 tháng.
• Phản xạ đẩy lưỡi đã biến mất: hãy dùng thử nghiệm này: Cho một ít thức ăn phù hợp với trẻ đã được pha loãng bằng sữa mẹ hoặc sữa công thức vào miệng trẻ từ đầu thìa hoặc ngón tay của bạn. Nếu thức ăn trở lại ngay với chiếc lưỡi nhỏ bé đó và tiếp tục như vậy sau nhiều lần thử, lực đẩy vẫn còn và bé chưa sẵn sàng cho việc đút bằng thìa.
• Em bé của bạn thể hiện sự thích thú với thức ăn trên bàn. Nếu đứa trẻ lấy thìa ra khỏi tay bạn hoặc chăm chú quan sát và hào hứng với từng miếng ăn của bạn, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bé khao khát món ăn đã trưởng thành hơn.

3. Thức ăn rắn cho trẻ

Cho dù thực đơn có gì đi chăng nữa, kết cấu của thức ăn đầu tiên của bé phải siêu mịn và thực tế nhỏ giọt trên thìa. Nếu tự chế biến thức ăn, bạn nên lọc, xay nhuyễn hoặc tán nhuyễn, sau đó pha loãng với chất lỏng nếu cần. Khi em bé của bạn trở thành một người ăn có kinh nghiệm hơn (thường khoảng 7 tháng tuổi trở lên), hãy giảm dần chất lỏng bạn thêm vào và làm đặc hơn. Dưới đây là ba loại thực phẩm để bắt đầu:

3.1. Ngũ cốc

Nếu bạn bắt đầu với ngũ cốc cho trẻ em, hãy chọn loại ngũ cốc nguyên hạt, giàu chất sắt, như gạo lứt, yến mạch nguyên hạt hoặc lúa mạch nguyên hạt. Để chuẩn bị, trộn một lượng nhỏ ngũ cốc dành cho trẻ em với sữa công thức, sữa mẹ hoặc thậm chí nước để tạo thành món "súp" dạng kem. Đừng làm ngọt mùi vị bằng cách thêm những thứ như chuối nghiền, nước sốt táo hoặc nước trái cây trước tiên, vì tốt nhất chỉ nên cho trẻ ăn một loại thực phẩm tại một thời điểm và thứ hai vì sẽ tốt hơn cho trẻ sơ sinh trước khi bạn làm ngọt ngũ cốc.

3.2. Rau

Bắt đầu với các lựa chọn màu vàng hoặc cam nhẹ hơn như khoai lang và cà rốt trước khi chuyển sang nhóm màu xanh lá cây, như đậu Hà Lan và đậu que, có hương vị mạnh hơn một chút. Nếu bé từ chối những gì bạn đưa cho bé, hãy thử lại vào ngày mai, ngày hôm sau và ngày tiếp theo. Một số bé cần được làm quen với một loại thức ăn mới từ 10 đến 15 lần trước khi chúng chấp nhận, vì vậy, sự kiên trì là chìa khóa.

3.3. Trái cây

Trái cây ngon, dễ tiêu hóa đầu tiên bao gồm chuối nghiền nhuyễn, nước sốt táo, đào và lê. Đối với một cái gì đó hoàn toàn khác biệt và hoàn toàn thân thiện với trẻ nhỏ, hãy bắt đầu với quả bơ chín nghiền mịn hoặc xay nhuyễn nó có vị kem, ngon và chứa nhiều chất béo lành mạnh.

Bỏ qua thức ăn rắn xay nhuyễn để chuyển sang thức ăn rắn có thể dẻo được trình bày ở dạng miếng dày và dài, mà trẻ nhỏ hơn có thể cầm trong tay. Tuy nhiên khả năng cầm nắm giúp trẻ sơ sinh có thể chuyển sang ăn thức ăn bằng tay, thường không phát triển cho đến khoảng tháng thứ 8.

4. Theo dõi các phản ứng dị ứng

Mặc dù dị ứng thực phẩm tương đối phổ biến ở trẻ sơ sinh và một số trẻ sẽ phát triển nhanh hơn khi lên 5 tuổi, nhưng chúng cần phải được coi trọng. Các phản ứng của trẻ với thức ăn có thể từ có hơi, tiêu chảy hoặc chất nhầy trong phân đến nôn mửa và phát ban đặc biệt là xung quanh miệng hoặc đáy. Các triệu chứng khác bao gồm chảy nước mũi, chảy nước mắt, thở khò khè mà dường như không phải do cảm lạnh và thức giấc hoặc cáu kỉnh bất thường, cả ngày lẫn đêm.

Nếu bạn cho rằng bé có thể bị dị ứng với thứ mà bạn đã cho bé ăn, hãy đợi khoảng một tuần trước khi thử lại thức ăn. Nếu bạn nhận được phản ứng tương tự hai hoặc ba lần liên tiếp, bạn có thể cho rằng cô ấy nhạy cảm với nó. Loại bỏ thực phẩm đó khỏi chế độ ăn của trẻ trong vài tháng, sau đó thử lại nếu bác sĩ nhi khoa bật đèn xanh cho trẻ. Nếu em bé của bạn có vẻ phản ứng với hầu hết mọi thức ăn mới mà bạn đưa ra hoặc có tiền sử dị ứng trong gia đình bạn, hãy đợi cả tuần sau khi thử bất kỳ món mới nào và kiểm tra với bác sĩ.

5. Khi trẻ bị nghẹt thở, cha mẹ cần làm gì?

Dưới đây là những việc cần làm để tránh bị nghẹn khi có thức ăn rắn:

• Theo dõi sát sao từng miếng ăn của bé.
• Cắt thức ăn thành những miếng đủ nhỏ để bé có thể nuốt trọn chúng nếu mẹ không dành thời gian cho chúng nhai (những người ăn uống nhiệt tình thường nuốt chúng xuống).
• Khi con bạn đã quen với việc ăn những miếng thức ăn mềm, rắn (và khi bạn cảm thấy thoải mái hơn khi nhìn con ăn chúng thành công), hãy dần dần chuyển lên từ băm đến cắt nhỏ thành khối nhỏ.
• Mỗi lần chỉ đặt một hoặc hai phần lên đĩa hoặc khay để cô ấy không nhét nhiều hơn mức có thể xử lý.
• Chỉ cho bé ăn thức ăn khi bé đang ngồi xuống không bò, hoặc chập chững biết đi. Ăn khi chạy nó không an toàn cho người ăn thiếu kinh nghiệm.

Đừng cho trẻ ăn những thức ăn không tan trong miệng, không thể nghiền bằng nướu hoặc có thể dễ dàng ngậm vào khí quản. Tránh nho khô chưa nấu chín, đậu Hà Lan nguyên hạt (trừ khi chúng bị đập nát), rau sống, thịt chắc (cà rốt, ớt chuông) hoặc trái cây (táo, lê chưa chín, nho), khối lớn thịt hoặc gia cầm và các nguy cơ nghẹt thở phổ biến bao gồm bỏng ngô, các loại hạt, bơ hạt và xúc xích.

Để trẻ khỏe mạnh, phát triển tốt cần có một chế độ dinh dưỡng đảm bảo về số lượng và cân đối chất lượng. Nếu trẻ không được cung cấp các chất dinh dưỡng đầy đủ và cân đối sẽ dẫn đến những bệnh thừa hoặc thiếu chất dinh dưỡng ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển toàn diện của trẻ cả về thể chất, tâm thần và vận động.

Trẻ ăn không đúng cách có nguy cơ thiếu các vi khoáng chất gây ra tình trạng biếng ăn, chậm lớn, kém hấp thu,... Nếu nhận thấy các dấu hiệu kể trên, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.

Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:

Các dấu hiệu bé thiếu kẽm

Thiếu vi chất dinh dưỡng và tình trạng không tăng cân ở trẻ

Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.

NGUỒN THAM KHẢO: Nutrition.org.uk