Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc - Bác sĩ Nội tổng quát - Nội tiết - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Vitamin D có vai trò vô cùng quan trọng đối với cơ thể, tuy nhiên tình trạng thiếu loại vitamin này đang diễn ra rất phổ biến. Do đó, việc định lượng vitamin D máu trong khám sức khỏe tổng quát giúp đánh giá chính xác lượng vitamin D trong cơ thể, qua đó giúp phát hiện sớm tình trạng thiếu vitamin D để bổ sung kịp thời.
1. Vitamin D là gì?
Vitamin D là một vitamin tan trong dầu có vai trò vô cùng quan trọng đối với cơ thể. Vitamin D gồm có nhiều loại, trong đó vitamin D2 và vitamin D3 là dạng quan trọng nhất. Trong máu, vitamin D2 và D3 gắn với protein vitamin D và vận chuyển đến gan, tại gan sẽ được hydroxyl hóa để tạo thành 25-hydroxylvitamin D (25-OH), đây dạng lưu hành chủ yếu của vitamin D, do đó đây là thông số tốt thể hiện tình trạng vitamin D của cơ thể.
Theo đó, có đến 80-90% vitamin D cung cấp cho cơ thể được tổng hợp dưới da dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời. Chỉ 10-20% vitamin D được cung cấp từ thực phẩm. Các thực phẩm có nhiều Vitamin D như cá hồi, cá thu, dầu gan cá, lòng đỏ trứng gà, sữa, ngũ cốc,...
Chức năng sinh học chính của vitamin D là duy trì nồng độ calci và phospho trong cơ thể, giúp làm tăng sự lắng đọng của calci ở xương, răng. Khi cơ thể được cung cấp đủ vitamin D sẽ giúp làm giảm nguy cơ gãy xương, loãng xương, thúc đẩy nhanh sự phục hồi khi gãy xương. Ngoài ra, vitamin D còn có vai trò quan trọng trong quá trình phân chia tế bào, sự chuyển hóa và bài tiết các hormone như insulin, hormone tuyến cận giáp. Theo kết quả một số nghiên cứu, cung cấp đủ vitamin D có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư đại tràng và ung thư tuyến tiền liệt.
2. Vì sao cần định lượng Vitamin D trong máu?
Việc thiếu hụt vitamin D trong thời gian dài sẽ khiến sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Việc này không chỉ làm tăng nguy cơ loãng xương, nhuyễn xương, gãy xương, người thiếu vitamin còn có nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, rối loạn lipid máu, tiểu đường type I, tiểu đường type II, bệnh thận, lao, bệnh truyền nhiễm, ung thư,..cao hơn người không thiếu Vitamin D. Vitamin D còn liên quan đến tỷ lệ tử vong chung ở người trưởng thành.
Thiếu Vitamin D là một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại. Một nghiên cứu ở thành phố Hồ Chí minh cho thấy, 20% nam giới và 46% phụ nữ không đủ vitamin D. Một nghiên cứu khác được thực hiện năm 2010 ở 19 tỉnh thành ở Việt Nam năm 2010, tỷ lệ thiếu vitamin D ở phụ nữ thành thị là 59.3%, phụ nữ nông thôn là 56.2%, trẻ em ở thành thị là 62,1% và trẻ em ở nông thôn là 53.7%. Những đối tượng có nguy cơ cao thiếu Vitamin D là:
- Trẻ sinh non, trẻ sơ sinh có cân nặng thấp;
- Phụ nữ có thai và cho con bú;
- Người ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời;
- Người có làn da sẫm màu, khả năng tổng hợp vitamin D ít hơn khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời;
- Người có hội chứng kém hấp thu ở ruột, mắc bệnh tiêu chảy kéo dài, viêm gan tắc mật, suy giảm chức năng thận hoặc mắc một số bệnh di truyền gây giảm chuyển hóa vitamin D.
Định lượng vitamin D trong máu là một xét nghiệm được thực hiện trên máy tự động cho kết quả chính xác cao, giúp đánh giá nồng độ vitamin D trong cơ thể. Kết quả định lượng giúp phát hiện kịp thời tình trạng thiếu vitamin D từ đó bác sĩ sẽ hướng dẫn điều chỉnh chế độ ăn, sinh hoạt để cải thiện nồng độ vitamin D, tránh nguy cơ thiếu hụt kéo dài gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Vitamin D trong máu cao tuy hiếm gặp nhưng có thể xảy ra đối với các trường hợp bổ sung quá nhiều vitamin D từ các viên uống bổ sung. Tăng vitamin D trong máu cũng gây ảnh hưởng bất lợi đến sức khỏe, có thể gây tăng canxi máu, tổn thương thận, bất thường nhịp tim, mất nước,...
Việc thừa hay thiếu vitamin D đều để lại ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe, vì thế việc xét nghiệm định lượng vitamin D là việc làm cần thiết. Từ kết quả định lượng vitamin D giúp bệnh nhân có thể điều chỉnh lối sống kịp thời, bổ sung vitamin D hợp lý, đúng cách để bảo vệ sức khỏe.
3. Ý nghĩa của kết quả định lượng vitamin D trong máu
Nồng độ vitamin D huyết thanh (25-OH vitamin D) được tính bằng đơn vị ng/ml, giá trị bình thường và bệnh lý của vitamin D như sau:
- Nồng độ Vitamin D bình thường ở người khỏe mạnh là 50-70 ng/ml
- Đánh giá là thiếu hụt vitamin D khi kết quả định lượng vitamin D trong máu <50 ng/ml.
- Đánh giá là thừa Vitamin D khi lượng vitamin D trong máu > 100 ng/ml. Mức độ nhiễm độc vitamin D là 200-250 ng/ml, tuy nhiên trường hợp này hiếm gặp.
4. Định lượng vitamin D máu trong khám sức khỏe tổng quát
Tuy có vai trò quan trọng nhưng hiện tại nhiều người không hiểu biết được tầm quan trọng của vitamin D đối với sức khỏe và dinh dưỡng. Xét nghiệm định lượng vitamin D vẫn chưa là một xét nghiệm phổ biến ở nhiều bệnh viện. Thiếu vitamin D có thể gây những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe, trong khi hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu được bổ sung đúng cách ngay từ đầu.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.