Điều trị viêm âm đạo thế nào?

Điều trị viêm âm đạo đúng cách sẽ làm giảm các triệu chứng do tình trạng viêm gây ra và việc chọn ra phương pháp điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Vì thế, bệnh nhân cần khám bệnh ở các cơ sở y tế để xác định nguyên nhân để điều trị phù hợp. Bài viết dưới đây sẽ giúp chúng ta hiểu chi tiết hơn về các cách điều trị theo từng trường hợp cụ thể.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

1. Viêm âm đạo là gì?

Trước khi tìm hiểu về các phương pháp điều trị viêm âm đạo, chúng ta cần hiểu rõ về viêm âm đạo diễn ra ở vị trí nào, mức độ đau như thế nào và các triệu chứng thường gặp.

Âm đạo có cấu trúc hình ống, đóng vai trò liên kết giữa âm hộ và tử cung của phụ nữ. Đây là một phần của bộ phận sinh dục ngoài ở nữ giới và có thể dễ dàng bị viêm nhiễm do nhiều nguyên nhân khác nhau trong cuộc sống hàng ngày.

Viêm âm đạo là tình trạng âm đạo của phụ nữ có biểu hiện ngứa, lượng dịch tiết ra nhiều hơn bình thường và thay đổi về màu sắc hoặc mùi. Khi mắc phải tình trạng này, dịch âm đạo thường có mùi khó chịu và có thể có màu trắng đục hoặc vàng. Viêm âm đạo không phân biệt lứa tuổi, có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn.

Viêm âm đạo có thể được nhận biết qua các triệu chứng sau:

• Thay đổi về lượng, màu sắc và mùi của dịch âm đạo (trước đây chưa có).
• Cảm giác ngứa hoặc kích ứng tại vùng âm đạo, có thể gặp các triệu chứng như đau, viêm hoặc rát (thỉnh thoảng).
• Cảm giác buốt và rát khi đi tiểu.
• Đau trong khi quan hệ tình dục.
• Trong trường hợp viêm nặng, có thể xuất hiện hiện tượng chảy máu nhẹ.

2. Viêm âm đạo có nguy hiểm không?

Viêm âm đạo là một bệnh lý khá phổ biến và có thể được điều trị hiệu quả nếu tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị từ bác sĩ và vệ sinh cơ quan sinh dục đúng cách. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân duy trì một lối sống không lành mạnh và vệ sinh kém, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. 

3. Nguyên nhân gây viêm âm đạo

Ở trẻ em, viêm âm đạo thường do vi khuẩn từ hệ tiêu hóa gây ra. Trẻ nhỏ bị viêm âm đạo thường do vệ sinh vùng tầng sinh môn không đúng cách, không rửa tay sau khi đi vệ sinh, làm cho vi khuẩn tích tụ hoặc do chạm tay bẩn vào vùng kín.  

Các nguyên nhân khác của viêm âm đạo ở trẻ em có thể bao gồm tiếp xúc với bọt xà phòng, khăn giấy, cũng như tiếp xúc với các loại virus, vi khuẩn như Streptococci, Staphylococci, Candida sp và đôi khi là giun kim.

Ở người lớn, viêm âm đạo phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Trong giai đoạn này, viêm âm đạo thường được chẩn đoán là do nhiễm trùng với ba nguyên nhân chính là viêm âm đạo do vi khuẩn, do nấm Candida và do Trichomonas lây lan qua đường tình dục.

Vi khuẩn là nguyên nhân chính gây ra viêm âm đạo trong thời kỳ sinh sản của phụ nữ, với khoảng 40-50% trường hợp mắc bệnh do nguyên nhân này. Nghiên cứu trên quy mô rộng cho thấy gần 50% phụ nữ trên toàn thế giới bị viêm âm đạo ít nhất một lần trong đời. Phụ nữ có nhiều bạn tình thường có nguy cơ mắc viêm âm đạo cao nhất, trong khi những phụ nữ chưa quan hệ tình dục có nguy cơ thấp nhất.

Viêm âm đạo không nhất thiết do một loại vi khuẩn hay virus cụ thể nào gây ra, đây là kết quả của sự mất cân bằng trong quần thể vi khuẩn bình thường sinh sống ở âm đạo. Ở những người mắc bệnh viêm âm đạo, sự thay đổi về thành phần quần thể vi khuẩn ở âm đạo thường dẫn đến sự gia tăng số lượng của các vi khuẩn như Gardnerella vaginalis, Mycoplasma hominis, Bacteroides và Mobiluncus.

Khoảng 20-25% các trường hợp viêm âm đạo là do nấm Candida gây ra. Hầu hết phụ nữ sẽ bị nhiễm nấm âm đạo ít nhất một lần trong đời. Một nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm âm đạo do nấm Candida là do sử dụng kháng sinh, làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi trong âm đạo và tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển mạnh. Nấm Candida có thể tồn tại trong cơ thể của người bình thường, do đó viêm âm đạo do nấm Candida không được xem là một bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Trichomonas vaginalis là một nguyên nhân gây viêm âm đạo lây qua đường tình dục. Trichomonas vaginalis có thể xảy ra đồng thời với các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác, tiềm ẩn nguy cơ gây ra các bệnh lý nghiêm trọng, bao gồm cả HIV. Viêm âm đạo do Trichomonas chiếm khoảng 15-20% các trường hợp.

4. Điều trị viêm âm đạo bằng thuốc

Nhiều phụ nữ, đặc biệt là những người mắc viêm âm đạo lần đầu, thường thắc mắc về việc nên uống thuốc gì để điều trị viêm âm đạo. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây viêm âm đạo, các bác sĩ sẽ kê đơn các loại thuốc phù hợp để điều trị cho người bệnh.

4.1. Thuốc điều trị viêm âm đạo do nhiễm khuẩn

Trong trường hợp viêm âm đạo do nhiễm khuẩn, bác sĩ thường chỉ định sử dụng Metronidazol, có thể dùng dưới dạng viên uống hoặc viên đặt âm đạo. Ngoài ra, Clindamycin dưới dạng thuốc đặt cũng được sử dụng để điều trị bệnh. Thời gian điều trị viêm âm đạo thường kéo dài 7 ngày.

Liều lượng thuốc điều trị viêm âm đạo do nhiễm khuẩn thường được chia thành hai phác đồ điều trị khác nhau.

Đối với Metronidazol dùng đường uống, liều thông thường là 500 mg mỗi lần (1 viên), uống hai lần mỗi ngày trong vòng 7 ngày. Đối với dạng bôi Metronidazol 0.75%, thì bôi 5g mỗi lần, bôi năm lần mỗi ngày và sử dụng trong 5 ngày. Với Clindamycin 2% dạng bôi, liều lượng là 5g mỗi lần, bôi mỗi ngày một lần trước khi đi ngủ, sử dụng trong 7 ngày.

Đối với Tinidazol dạng uống, liều dùng là 2g mỗi lần, sử dụng trong 2 ngày.

Clindamycin có thể dùng dạng uống hoặc viên đặt âm đạo: Khi uống, liều lượng là 300 mg mỗi lần, uống hai lần mỗi ngày trong 7 ngày. Đối với dạng viên đặt âm đạo, liều lượng là 100mg mỗi lần, sử dụng một lần vào buổi tối trước khi đi ngủ, kéo dài trong 3 ngày.

4.2. Thuốc điều trị viêm âm đạo trong trường hợp nhiễm nấm

Trong trường hợp nhiễm nấm, các thuốc thường được sử dụng để điều trị viêm âm đạo bao gồm Fluconazole dạng uống, cũng như các loại thuốc dùng tại chỗ như Butoconazole, Nystatin, Miconazole, Terconazole và các loại khác. Đặc biệt đối với Fluconazole khi dùng đường uống, người bệnh cần thận trọng bởi thuốc có thể ức chế mạnh các enzyme chuyển hóa trong gan.

Viêm âm đạo do nấm Candida không gây biến chứng có thể được điều trị hiệu quả bằng cách dùng duy nhất một liều Fluconazole 150mg đường uống, tỷ lệ điều trị thành công lên đến 80-90%.

Viêm âm đạo do nấm Candida có biến chứng tái phát được điều trị bằng Fluconazole với liều lượng 100, 150 hoặc 200mg theo đường uống. Thuốc được sử dụng vào ngày đầu tiên, ngày thứ tư và ngày thứ bảy của phác đồ điều trị. Để duy trì hiệu quả, người bệnh cần sử dụng Fluconazole liên tục trong 6 tháng.

Viêm âm đạo do nấm Candida biến chứng nặng được điều trị bằng Fluconazole, với liều 150mg/lần theo đường uống. Liều tiếp theo nên được dùng sau 72 giờ từ liều trước đó.

Viêm âm đạo do nấm Candida non-albicans được điều trị bằng thuốc kháng nấm azole (trừ Fluconazole) dùng đường uống hoặc tại chỗ, kéo dài từ 7 đến 14 ngày. Trong trường hợp bệnh tái phát, có thể chuyển sang dùng Acid Boric với liều 600mg mỗi lần, mỗi ngày dùng một lần và duy trì trong 2 tuần.

4.3. Thuốc điều trị viêm âm đạo cho nhiễm Trichomonas

Trong trường hợp này, quá trình điều trị thường sử dụng Tinidazole hoặc Metronidazole đường uống. Liều Metronidazole là 500mg mỗi lần, uống hai lần mỗi ngày trong 7 ngày. Để tránh tái nhiễm, trường hợp viêm âm đạo do nhiễm Trichomonas cần điều trị cho cả bạn tình của người bệnh.

4.4. Thuốc điều trị viêm teo âm đạo

Đối với trường hợp viêm teo âm đạo do giảm nồng độ estrogen, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng liệu pháp estrogen âm đạo.  

Liệu pháp Estrogen âm đạo sẽ được áp dụng ở 3 dạng: viên uống, vòng và dạng kem. Cụ thể như sau:

Dạng viên uống: Đặt 1 viên Estradiol âm đạo 10mcg (Vagifem) trong âm đạo mỗi ngày trong 2 tuần đầu, sau đó đặt 2 lần/tuần.

Dạng vòng: Đây là phương pháp cung cấp estrogen bằng cách sử dụng vòng Silastic có tẩm Estradiol (Estring) giải phóng estradiol 7,5mcg/ngày trong âm đạo, sử dụng trong 90 ngày rồi thay vòng mới. Một loại vòng khác có thể giải phóng estradiol liều cao hơn (khoảng 50-100mcg/ngày), điều trị được cả triệu chứng vận mạch và teo niệu sinh dục.

Dạng kem bôi: Liệu pháp Estrogen âm đạo sẽ được bác sĩ chỉ định liều dùng. Hai chế phẩm thường được dùng là Estrogen liên hợp (Premarin) và Estradiol (Estrace).

5. Phương pháp điều trị viêm âm đạo không sử dụng thuốc

Bệnh nhân có thể điều trị viêm âm đạo hiệu quả và an toàn bằng một số phương pháp khác như:

5.1. Bổ sung probiotics

Theo nhiều nghiên cứu cho thấy Probiotics có tác động tích cực đến hệ vi sinh âm đạo. Một số loại thực phẩm chứa nhiều lợi khuẩn như sữa chua, dưa cải chua, kim chi và kombucha. Những lợi khuẩn Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus rhamnosus GR-1 hoặc Lactobacillus fermentum RC-14 có trong các thực phẩm này giúp ngăn ngừa viêm âm đạo do vi khuẩn một cách hiệu quả.

5.2. Lá trầu không

Lá trầu không đã quá quen thuộc với chị em phụ nữ trong việc điều trị những vấn đề liên quan đến âm đạo. Trong lá trầu không có chứa hoạt chất kháng viêm như eugenol, estradiol,.. giúp giảm mùi, khử khuẩn và triệu chứng ngứa ngáy do viêm âm đạo.

Bệnh nhân dùng nước nấu từ lá trầu không để rửa vùng âm đạo hoặc kết hợp với những nguyên liệu khác để tăng hiệu quả kháng khuẩn.

5.3. Nước muối

Điều trị viêm âm đạo bằng nước muối được áp dụng rộng rãi ở chị em phụ nữ. Nước muối giúp giảm cảm giác ngứa, giảm sưng và có thể cải thiện tình trạng huyết trắng nhờ đặc tính sát trùng, kháng khuẩn, nấm và ký sinh trùng.

Ngoài ra, đối với các trường hợp bị viêm âm đạo không do nhiễm khuẩn, bệnh nhân nên xác định lại nguyên nhân gây viêm và loại bỏ chúng. Các nguyên nhân khác có thể dẫn đến tình trạng này bao gồm sử dụng dung dịch vệ sinh không phù hợp, quần lót không thông thoáng hoặc dùng băng vệ sinh, cốc nguyệt san… không sạch sẽ.  

Viêm âm đạo là một bệnh lý rất phổ biến ở phụ nữ thuộc mọi độ tuổi hiện nay. Bệnh được phân loại theo nhiều nhóm nguyên nhân khác nhau và tùy từng nhóm, người bệnh cần được chẩn đoán chính xác để xác định cách điều trị viêm âm đạo phù hợp, bao gồm việc sử dụng loại thuốc nào.  

Việc tuân thủ nghiêm ngặt liều dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ là cực kỳ quan trọng. Người bệnh không nên tự ý mua hoặc sử dụng kháng sinh để điều trị viêm âm đạo nếu chưa được khám và có chẩn đoán rõ ràng về nguyên nhân gây bệnh. 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.