Nếu bạn hoặc con bạn mắc chứng rối loạn máu có tên là beta thalassemia, mục tiêu của việc điều trị là tăng số lượng hồng cầu khỏe mạnh trong cơ thể. Bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ phù hợp dựa trên loại bệnh bạn mắc phải và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Nếu tình trạng bệnh nhẹ, bạn có thể không cần phải làm gì cả. Đối với bệnh beta thalassemia nặng, bạn hoặc con bạn có thể cần phải truyền máu, một phương pháp điều trị gọi là liệu pháp thải sắt giúp loại bỏ lượng sắt dư thừa ra khỏi cơ thể hoặc phẫu thuật.
Điều trị theo loại bệnh
Beta thalassemia ảnh hưởng đến khả năng tạo ra hemoglobin của cơ thể, một loại protein giúp hồng cầu mang oxy đến tất cả các cơ quan của bạn. Quá ít hồng cầu được gọi là thiếu máu. Khi không có đủ oxy, cơ thể bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi và yếu ớt.
Có ba loại beta thalassemia và mỗi loại có một phương pháp điều trị khác nhau.
- Beta thalassemia thể nhẹ là dạng nhẹ nhất. Bạn hoặc con bạn có thể không cần điều trị. Nếu bạn bị thiếu máu nhẹ, bổ sung axit folic có thể giúp ích cho tình trạng này. Axit folic là một loại vitamin B giúp tăng số lượng hồng cầu mà cơ thể bạn tạo ra. Trong một số trường hợp nhất định, người lớn có thể cần truyền máu, chẳng hạn như sau khi phẫu thuật hoặc sinh con.
- Beta thalassemia thể trung gian không phụ thuộc vào truyền máu gây ra tình trạng thiếu máu nghiêm trọng hơn. Một số người sẽ cần truyền máu để tăng số lượng hồng cầu.
- Beta thalassemia thể nặng phụ thuộc vào truyền máu là loại nặng nhất. Nó thường bắt đầu ở độ tuổi 2 và gây ra thiếu máu nặng và các triệu chứng nghiêm trọng khác. Điều trị bao gồm truyền máu thường xuyên.
Truyền máu
Nếu bạn bị beta thalassemia thể nặng, bạn sẽ cần truyền máu 2 đến 4 tuần một lần để tăng số lượng hồng cầu. Một số người mắc loại beta thalassemia này chỉ cần truyền máu vào những thời điểm nhất định, chẳng hạn như khi họ bị ốm hoặc nhiễm trùng.
Trong quá trình truyền máu, y tá sẽ truyền máu cho bạn từ người hiến tặng bằng cách đặt một ống nhựa nhỏ vào một trong các tĩnh mạch của bạn. Quá trình này mất từ 1 đến 4 giờ tại phòng khám của bác sĩ hoặc phòng khám.
Các kỹ thuật viên kiểm tra cẩn thận máu được sử dụng trong truyền máu để ngăn ngừa bạn mắc bệnh viêm gan hoặc các bệnh khác. Để được bảo vệ thêm, con bạn sẽ cần tiêm đủ ba liều vắc-xin viêm gan B trước khi có thể truyền máu.
Liệu pháp thải sắt
Các tế bào máu bạn nhận được trong quá trình truyền máu có rất nhiều sắt. Sau khi bạn truyền máu nhiều lần, sắt có thể tích tụ trong cơ thể bạn. Beta thalassemia cũng khiến cơ thể bạn hấp thụ thêm sắt từ thức ăn. Tất cả lượng sắt dư thừa đó có thể làm hỏng các cơ quan như tim và gan của bạn.
Liệu pháp thải sắt là một phương pháp điều trị giúp loại bỏ lượng sắt dư thừa ra khỏi cơ thể bạn. Bạn sẽ được uống thuốc hoặc tiêm một loại thuốc như deferasirox (Exjade, Jadenu), deferiprone (Ferriprox) hoặc deferoxamine (Desferal). Những loại thuốc này liên kết với sắt trong cơ thể bạn, sau đó rời khỏi cơ thể bạn khi bạn đi tiểu hoặc đi đại tiện.
Phẫu thuật cắt bỏ lá lách
Lá lách của bạn lọc các tế bào máu. Trong bệnh beta thalassemia, quá nhiều sắt và quá nhiều hồng cầu bất thường có thể tích tụ trong cơ quan đó và khiến nó sưng lên. Lách to có thể khiến nồng độ hemoglobin giảm xuống mức thấp hơn nữa, đồng thời làm giảm số lượng tế bào máu gọi là tiểu cầu có chức năng giúp đông máu.
Phương pháp điều trị chính cho lách to là phẫu thuật cắt bỏ lá lách, được gọi là cắt lách. Nó có thể cải thiện một số triệu chứng của bệnh beta thalassemia, nhưng nó có những rủi ro.
Bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng quyết định cắt bỏ lá lách của bạn. Các bác sĩ tránh phẫu thuật này ở trẻ em dưới 5 tuổi vì trẻ em có nguy cơ cao bị nhiễm trùng máu rất nghiêm trọng gọi là nhiễm trùng huyết.
Lá lách giúp hệ thống miễn dịch của bạn loại bỏ vi khuẩn và các vi trùng khác có thể khiến bạn bị bệnh. Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ có nhiều khả năng bị nhiễm trùng hơn. Để giảm nguy cơ mắc bệnh, bạn sẽ được tiêm phòng trước khi phẫu thuật và dùng thuốc kháng sinh trong ít nhất 2 năm sau đó.
Ghép tế bào gốc
Nếu bạn hoặc con bạn không khỏi bệnh bằng cách truyền máu và các phương pháp điều trị khác, bác sĩ có thể đề nghị ghép tế bào gốc. Tế bào gốc "tạo máu" là những tế bào non trong tủy xương của bạn - trung tâm xốp của xương - phát triển thành các tế bào máu mới. Trong quá trình ghép tế bào gốc, bạn sẽ nhận được các tế bào tạo máu khỏe mạnh từ người hiến tặng để thay thế các tế bào bị tổn thương của chính bạn.
Ghép tế bào gốc có thể chữa khỏi bệnh beta thalassemia. Nhưng vì nó có những rủi ro như nhiễm trùng hoặc đào thải tế bào gốc mới nên nó không phù hợp với tất cả mọi người. Tỷ lệ thành công sẽ cao hơn nếu tế bào của người hiến tặng khớp với tế bào của bạn hoặc con bạn. Một người họ hàng gần như anh trai hoặc chị gái là phù hợp nhất. Ghép tế bào gốc của bạn cũng sẽ hoạt động tốt hơn nếu bạn thực hiện trước 16 tuổi hoặc trước khi gan bị tổn thương.
Điều trị các biến chứng
Beta thalassemia có thể gây ra các vấn đề như tổn thương gan, xương yếu và nhiễm trùng. Bác sĩ sẽ cho bạn dùng thuốc và các phương pháp điều trị khác cho những vấn đề này nếu chúng xảy ra.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: Webmd