Đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành (LADA) là một loại đái tháo đường mà hiện nay rất ít người biết tới. Vậy đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành là như thế nào?
1. Đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành là gì?
Đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăng glucose huyết do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác động của insulin, hoặc cả hai. Tăng glucose mạn tính trong thời gian dài gây nên những rối loạn chuyển hóa carbohydrate, protide, lipide, gây tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau, đặc biệt ở tim và mạch máu, thận, mắt, thần kinh.
Phân loại đái tháo đường được biết đến nhiều nhất hiện nay là đái tháo đường tuýp 1, đái tháo đường tuýp 2, và đái tháo đường thai kỳ. Đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành (latent autoimmune diabetes in adults - LADA) là một loại đái tháo đường nhưng không có đặc điểm phù hợp để xếp vào các loại đái tháo đường vừa nêu.
Đái tháo đường tự miễn LADA có thể được đề cập dưới một số tên gọi khác, bao gồm:
- Đái tháo đường tuýp 2 với tự kháng thể kháng tế bào đảo tụy.
- Đái tháo đường tuýp 1 tiến triển chậm (slowly progressing type 1 diabetes - SPT1D).
- Đái tháo đường tuýp 1 khởi phát muộn.
- Đái tháo đường tuýp 1,5.
- Đái tháo đường tự miễn không cần insulin (non insulin requiring autoimmune diabetes - NIRAD).
Đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành, như tên gọi, được chẩn đoán ở độ tuổi trưởng thành. Bệnh khởi phát và tiến triển từ từ, như đái tháo đường typ 2, tuy nhiên đây là một thể đái tháo đường tự miễn, do đó thay đổi chế độ ăn và lối sống không làm đảo ngược được tình trạng bệnh.
Ước tính có khoảng 10% tổng số bệnh nhân mắc đái tháo đường thuộc thể đái tháo đường tự miễn LADA, và trên thực tế, bệnh này rất dễ bị chẩn đoán nhầm thành đái tháo đường tuýp 2.
2. Các dấu hiệu gợi ý mắc đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành
Các dấu hiệu của bệnh cũng tương tự như các thể đái tháo đường khác, bao gồm:
- Thường xuyên khát nước.
- Tăng số lần đi tiểu, đặc biệt là vào ban đêm.
- Sụt cân không giải thích được.
- Nhìn mờ, dị cảm.
Tuy nhiên nếu là người trưởng thành có mức cân nặng hợp lý, lối sống năng động và được chẩn đoán mắc đái tháo đường tuýp 2 thì có khả năng đây là đái tháo đường tự miễn LADA.
Trên thực tế nếu không xét nghiệm miễn dịch để phát hiện tự kháng thể mà chỉ dựa trên các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng thì việc phân biệt giữa đái tháo đường tuýp 2 và đái tháo đường tự miễn LADA là rất khó.
Qua các thống kê và nghiên cứu, có 5 chỉ dấu lâm sàng người ta thường gặp trong bệnh cảnh của đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành:
- Tuổi khởi phát bệnh dưới 50 tuổi.
- Các triệu chứng lâm sàng của đái tháo đường rõ (uống nhiều, đi tiểu nhiều, sụt cân).
- Chỉ số khối cơ thể (body mass index - BMI) < 25 kg/m2.
- Bệnh nhân có tiền sử về bệnh lý tự miễn khác.
- Bệnh nhân có tiền sử gia đình mắc bệnh lý tự miễn.
Trong 5 chỉ dấu trên, nếu có từ 2 chỉ dấu trở lên thì khả năng cao bệnh nhân mắc đái tháo đường tự miễn LADA. Riêng chỉ dấu về chỉ số khối cơ thể có một lưu ý, đó là vẫn có những bệnh nhân thừa cân, béo phì mắc đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành.
3. Phòng tránh đái tháo đường tự miễn tiềm tàng ở người trưởng thành
Bản chất của đái tháo đường tự miễn LADA là một bệnh lý tự miễn, do đó cho đến hiện nay không có một phương pháp nào có khả năng giúp phòng tránh bệnh. Điều duy nhất có thể làm là phát hiện sớm bệnh, chẩn đoán chính xác và điều trị hợp lý nhằm làm chậm tiến triển của bệnh và hạn chế xảy ra các biến chứng.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
Nguồn tham khảo: healthline.com
