Đau dạ dày ở vị trí nào là vấn đề không phải ai cũng hiểu rõ. Tuy nhiên, điều này lại rất quan trọng vì vị trí đau cùng các triệu chứng kèm theo giúp mọi người phát hiện bệnh từ sớm, từ đó có phương pháp điều trị hiệu quả, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Bài viết dưới đây sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các vị trí đau dạ dày và các dấu hiệu nhận biết.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Huy Bình - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
1. Nguyên nhân gây đau dạ dày
Nguyên nhân chính gây đau dạ dày (đau bao tử) thường là nhiễm khuẩn đường ruột, căng thẳng, lạm dụng kháng sinh và tiêu thụ quá nhiều rượu bia. Bên cạnh đó còn có một số nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng đau bao tử như sau:
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Đây là một trong những nguyên nhân chính gây đau dạ dày, đặc biệt ở những người có thói quen ăn đồ cay, nóng. Việc thường xuyên tiêu thụ các thực phẩm này có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày, dẫn đến việc acid dạ dày gây loét tại các vùng niêm mạc bị tổn thương, gây ra các cơn đau bao tử khó chịu.
- Nhiễm vi khuẩn HP: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây đau dạ dày. Khi bị nhiễm vi khuẩn HP, niêm mạc dạ dày bị tấn công liên tục, dẫn đến các vết loét đau đớn. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể tiến triển nặng hơn, gây chảy máu và thậm chí dẫn đến ung thư dạ dày.
- Hút thuốc lá thường xuyên: Thuốc lá là thói quen có hại, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp và dạ dày. Nicotine trong thuốc lá kích thích tiết acid HCl và pepsin, làm tổn thương niêm mạc dạ dày. Hút thuốc lá khiến niêm mạc dễ bị bào mòn, dẫn đến tổn thương nghiêm trọng và gây ra các cơn đau mãn tính.
- Uống nhiều rượu bia: Thói quen thường xuyên uống rượu bia phá hủy lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày, tạo điều kiện cho vi khuẩn và acid tấn công trực tiếp, gây ra các vết loét đau đớn.
- Stress, căng thẳng kéo dài: Tình trạng tâm lý như stress và căng thẳng lâu ngày có thể ảnh hưởng đến hoạt động co thắt của dạ dày, dẫn đến các vấn đề về dạ dày.
- Không dung nạp gluten: Tình trạng không dung nạp gluten có thể dẫn đến rối loạn tự miễn dịch, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của ruột non, làm suy giảm khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Điều này có thể gây ra các cơn đau dạ dày từ nhẹ đến nặng, kèm theo các triệu chứng như mệt mỏi, đầy bụng...
- Vấn đề về tuyến giáp: Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh nhiều chức năng của cơ thể, đặc biệt là hệ tiêu hóa. Khi tuyến giáp gặp vấn đề có thể gây rối loạn chức năng tiêu hóa, dẫn đến các cơn đau bao tử khó chịu.
Đau dạ dày ở vị trí nào phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân và mức độ bệnh. Đừng chủ quan với các cơn đau bụng dù ở vị trí nào, nên đến gặp bác sĩ sớm để được chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp.
2. Đau dạ dày ở vị trí nào? Cách nhận biết ra sao?
2.1. Đau dạ dày ở vị trí nào?
Đau bao tử thường xuất hiện ở vùng bụng, nhưng đây cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh liên quan đến đại tràng, mật, tụy, thận và đường tiết niệu. Bác sĩ có thể dựa vào cơn đau dạ dày ở vị trí nào để tránh nhầm lẫn trong việc chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Vùng bụng được chia thành hai khu vực chính: vùng trên rốn, gọi là thượng vị và vùng dưới rốn, gọi là hạ vị. Theo BSCKI. Hoàng Thị Lan Hương (Giảng viên Học viện YHCT Tuệ Tĩnh), các vị trí đau bao tử thường gặp bao gồm:
- Đau vùng thượng vị: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của người bị đau bao tử, với cơn đau tập trung ở phía trên rốn và dưới xương sườn. Đau vùng thượng vị thường xuất hiện sau bữa ăn và kéo dài âm ỉ trong nhiều giờ. Tuy nhiên, đau vùng thượng vị cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh khác như sỏi túi mật hoặc viêm tụy. Nếu cơn đau kèm theo các triệu chứng như đầy bụng, ợ hơi, nóng rát, chán ăn và sút cân đột ngột, rất có thể đau bao tử là nguyên nhân chính gây ra những triệu chứng này.
- Đau dạ dày ở phía trên bên trái và bên phải: Cơn đau thường bắt đầu ở vùng thượng vị, sau đó lan ra hai bên và cả khu vực sau lưng, đặc biệt đau nhiều ở vùng bụng trên bên trái. Đôi khi, người bệnh chỉ cảm thấy đau một hoặc cả hai bên cạnh sườn, kèm theo cảm giác đói, cồn cào và nóng bụng. Khác với đau thượng vị, các triệu chứng này thường giảm bớt sau khi ăn no.
- Đau bao tử ở vùng giữa bụng: Vùng rốn là nơi tập trung nhiều cơ quan nội tạng và cũng là vị trí đau bao tử phổ biến. Để tránh nhầm lẫn với các bệnh lý như viêm tụy, thoát vị rốn, sỏi thận hay viêm ruột thừa, người bệnh có thể xem xét thêm các triệu chứng đau ở vùng thượng vị hoặc phía trên bên trái, bên phải.
2.2. Triệu chứng đau bao tử
Đau bao tử là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, thường đi kèm với các triệu chứng như:
- Đau vùng thượng vị: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, tùy vào tình trạng bệnh. Ban đầu, đau thường xuất hiện khi quá đói hoặc quá no.
- Khó tiêu, đầy hơi, chướng bụng: Theo các chuyên gia, đầy hơi, chướng bụng thường là dấu hiệu của đau bao tử, nhưng ở mức độ nhẹ. Việc theo dõi kỹ lưỡng tình trạng cơ thể giúp phát hiện bệnh sớm, tránh các biến chứng nguy hiểm về sau.
- Ợ chua hoặc ợ nóng: Rối loạn chức năng dạ dày cản trở quá trình tiêu hóa, khiến thức ăn lên men, sinh hơi gây ra hiện tượng ợ chua, ợ nóng (một trong những triệu chứng phổ biến của đau bao tử).
- Buồn nôn và nôn: Đau bao tử ở mức độ nhẹ có thể gây ra cảm giác buồn nôn và nôn. Nguyên nhân là do dạ dày mất khả năng hoạt động bình thường, khiến thức ăn bị đẩy ngược lên miệng. Nếu bệnh nhân thường xuyên cảm thấy buồn nôn hoặc nôn, cần chú ý nhiều hơn đến sức khỏe của mình. Trào ngược dạ dày có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như rách thực quản, tổn thương niêm mạc dạ dày, khiến cơn đau trở nên nặng hơn.
- Chảy máu đường tiêu hóa: Khi đau bao tử tiến triển nặng, có thể dẫn đến chảy máu đường tiêu hóa, đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm: nôn ra máu, máu lẫn trong phân, phân có màu hắc ín, suy nhược cơ thể, chóng mặt và cảm giác choáng váng do thiếu máu.
Trắc nghiệm: Làm thế nào để bảo vệ lá gan khỏe mạnh?
Làm test trắc nghiệm kiểm tra hiểu biết về gan có thể giúp bạn nhận thức rõ vai trò quan trọng của gan, từ đó có các biện pháp bảo vệ gan để phòng ngừa bệnh tật.3. Cách xử lý khi bị đau dạ dày
Đối với trường hợp đau dạ dày không quá nghiêm trọng, bệnh nhân có thể giảm triệu chứng khó chịu này bằng cách uống đủ nước, uống nước gừng, mật ong hoặc chườm ấm bụng.
Ngoài ra, bệnh nhân không nên tự ý sử dụng thuốc khi không có sự chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, người bệnh nên đến cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời nếu cơn đau kéo dài kèm theo triệu chứng nguy hiểm như nôn liên tục, đi ngoài có lẫn máu, nôn hoặc ho ra máu, sốt, mê sảng…
4. Các biện pháp phòng tránh
Sau khi hiểu rõ đau dạ dày ở vị trí nào và đau bên nào, để phòng tránh cơn đau bao tử gây khó chịu, mọi người cần tuân thủ những quy tắc sau:
- Ăn chậm, nhai kỹ, chia ba bữa chính thành nhiều bữa phụ trong ngày.
- Tuân thủ quy tắc dinh dưỡng và chọn lựa thực phẩm cẩn thận.
- Theo dõi những thay đổi của cơ thể sau khi tiêu thụ bất kỳ loại thực phẩm nào.
- Uống nhiều nước lọc, hạn chế đồ uống có cồn và nước ngọt.
- Rửa tay sạch sẽ trước khi ăn.
Kiểm soát căng thẳng hiệu quả.
Trên đây là những thông tin hữu ích giúp chúng ta hiểu rõ về tình trạng đau bao tử cũng như giải đáp thắc mắc đau dạ dày ở vị trí nào, từ đó áp dụng cách phòng ngừa hiệu quả cho bản thân và gia đình, đảm bảo sức khỏe tốt nhất.
Nếu cần khám và điều trị bệnh dạ dày, bệnh nhân có thể đăng ký tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và trang thiết bị hiện đại, bệnh viện sẽ cung cấp phác đồ điều trị tối ưu cho bệnh nhân.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
