Thuốc Nystatab thuộc nhóm thuốc kháng sinh, kháng virus, kháng nấm có thành phần chính nystatin thường được dùng để điều trị nhiễm nấm ở niêm mạc nhất là Candida. Vậy thuốc Nystatab công dụng như thế nào?
1. Thuốc Nystatab là thuốc gì?
Thuốc Nystatab có thành phần chính nystatin là kháng sinh chống nấm được chiết xuất từ dịch nuôi cấy nấm Streptomyces noursei, có tác dụng kìm hãm hoặc diệt nấm tuỳ thuộc vào nồng độ và độ nhạy cảm của nấm. Nhạy cảm nhất là các nấm men có tác dụng rất tốt trên Candida albicans. Về cơ chế tác dụng do liên kết với sterol của màng tế bào các nấm nhạy cảm nên nystatin làm thay đổi tính thấm của màng nấm. Ngoài ra, Nystatin dung nạp tốt ngay cả khi điều trị lâu dài và không gây kháng thuốc. Nysatin có tác dụng chống bội nhiễm Candida albicans đường tiêu hoá trong quá trình điều trị kháng sinh.
Về dược động học, Nystatin được hấp thu kém qua đường tiêu hoá, không được hấp thu qua da hay niêm mạc khi dùng tại chỗ. Nystatin được thải trừ chủ yếu qua phân dưới dạng chưa chuyển hoá. Thuốc Nystatab thường được chỉ định dự phòng và điều trị nhiễm nấm Candida ở đường tiêu hoá như tưa lưỡi, viêm họng, bệnh nấm Candida ở ruột, và nhiễm nấm ở đường âm đạo (phối hợp với metronidazol). Thuốc Nystatab chống chỉ định với bệnh nhân mẫn cảm bất kỳ thành phần nào của thuốc hoặc phụ nữ mang thai.
2. Liều sử dụng của thuốc Nystalab:
Tuỳ thuộc vào đối tượng và mục tiêu điều trị mà liều dùng của Nystatab sẽ có sự khác biệt, cụ thể như sau:
- Người lớn: uống 1-2 viên/lần x 3 hoặc 4 lần/ngày. Nystatin được dùng phối hợp với kháng sinh để ức chế sự phát triển của vi khuẩn đường ruột.
- Phòng nhiễm nấm Candida đường ruột ở bệnh nhân dùng kháng sinh phổ rộng: uống 2 viên/ngày.
- Liều sử dụng Nystatab có thể tăng tùy thuộc vào chỉ định của bác sĩ.
Khi dùng quá liều Nystatab có thể gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn, rối loạn tiêu hoá sau khi uống thuốc, nhất là khi sử dụng liều quá 5 triệu đơn vị một ngày. Xử trí thường dùng là rửa dạ dày, sau đó dùng thuốc tẩy và điều trị hỗ trợ thích hợp.
3. Tác dụng phụ của thuốc Nystalab
Nystatin hầu như không độc, không gây mẫn cảm và dung nạp tốt ở tất cả các lứa tuổi kể cả trẻ nhỏ suy yếu và ngay cả khi dùng kéo dài. Tuy nhiên ở những bệnh nhân mẫn cảm với Candidin, dùng thuốc có thể gây biểu hiện dị ứng do tiêu diệt đột ngột nấm Candida và giải phóng nhiều candidin. Ở một số bệnh nhân khi sử dụng thuốc Nystatab có thể gặp các tác dụng phụ như:
- Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hoá nhất là dùng liều quá 5 triệu đơn vị/ngày
- Mày đay, ngoại ban
- Hiếm gặp: Hội chứng Steven- Johnson
4. Thận trọng khi sử dụng thuốc Nystatab
Một số lưu ý chung khi sử dụng thuốc Nystatab gồm có:
- Ngưng sử dụng Nystatab ngay khi xảy ra phản ứng quá mẫn để có phương pháp xử trí thích hợp.
- Không chỉ định dùng cho nhiễm nấm toàn thân, vì thuốc không được hấp thu qua đường tiêu hoá.
- Chưa rõ nystatin có bài tiết qua sữa mẹ không vì vậy nên thận trọng khi dùng thuốc ở phụ nữ đang cho con bú.
- Khi dùng đồng thời Nystatab và riboflavin phosphat có thể làm mất tác dụng kháng Candida albicans của thuốc.
- Khi dùng nystatin theo đường uống cần tránh dùng các thuốc làm thay đổi nhu động ruột, các thuốc bao niêm mạc tiêu hoá vì làm cản trở tác dụng của nystatin.
Trên đây là tất cả những thông tin quan trọng về thuốc Nystatab, trước khi sử dụng thuốc người bệnh nên đọc kỹ hướng dẫn nếu cần thiết có thể tham khảo ý kiến bác sĩ, dược sĩ để có được hiệu quả an toàn.
