Lykapanzol được xếp vào nhóm thuốc ức chế bơm proton, dùng trong các trường hợp bị trào ngược dạ dày, loét dạ dày. Liều dùng thuốc Lykapanzol và các tác dụng phụ cần lưu ý khi sử dụng sẽ có trong bài viết dưới đây.
1. Thuốc Lykapanzol là thuốc gì
Lykapanzol là thuốc điều trị chứng loét dạ dày tá tràng và hội chứng trào ngược dạ dày. Lykapanzol có dạng bào chế là bột đông khô dùng để pha tiêm. Với quy cách đóng gói gồm 1 lọ bột và 1 ống dung môi 10ml dung dịch NaCl 0.9%, thuốc Lykapanzol dùng theo đường tiêm tĩnh mạch hoặc truyền tĩnh mạch.
2. Tác dụng của thuốc Lykapanzol
Lykapanzol có thành phần hoạt chất chính là Pantoprazole. Hoạt chất này là một thuốc có chức năng năng ức chế bơm proton. Tác dụng chính của Pantoprazole sau khi vào cơ thể chính là đi vào các ống tiết acid ở tế bào thành dạ dày, sau đó chuyển hóa thành chất Sulfenamid ở dạng có hoạt tính. Dạng này sẽ liên kết không thuận nghịch với enzym H+/K+-ATPase (enzym bơm proton) nhằm mục đích ức chế enzym này. Khi enzym H+/K+-ATPase bị ức chế, mắt xích cuối cùng của sự bài tiết acid ở dạ dày.
Các nghiên cứu cho thấy Lykapanzol có tác dụng chống tiết acid dạ dày ngay cả khi dạ dày bị kích thích bởi bất kỳ nguyên nhân nào. Tác dụng chống bài tiết acid dịch vị của thuốc Lykapanzol được chứng minh kéo dài hơn 24 giờ.
Với liều dùng tiêm tĩnh mạch, thuốc Lykapanzol có tác dụng bắt đầu sau 15 phút tiêm thuốc, tác dụng của thuốc kéo dài trong vòng 24 giờ với liều tiêm từ 20-80mg. Lưu ý, 80mg là liều tối đa để kéo dài tác dụng thuốc trong 24 giờ.
Lykapanzol chủ yếu được chuyển hóa ở gan nhờ các enzym, với người bệnh suy giảm chức năng gan nhẹ thì quá trình này sẽ chậm đi và dẫn đến việc nồng độ thuốc trong huyết tương cao hơn và thời gian nửa đời thải trừ của Lykapanzol cũng cao hơn người bình thường. 80% hoạt chất chuyển hóa thải trừ của thuốc là qua thận, 18% qua mật đi vào phân.
3. Chỉ định dùng thuốc Lykapanzol
Lykapanzol được chỉ định trong những trường hợp sau:
- Người bệnh bị trào ngược dạ dày - thực quản.
- Điều trị dự phòng loét dạ dày - tá tràng khi người bệnh sử dụng thuốc chống viêm không steroid.
- Điều trị các tình trạng tiết acid dạ dày trong các bệnh lý như hội chứng Zollinger - Ellison.
4. Chống chỉ định dùng thuốc Lykapanzol
Thuốc Lykapanzol chống chỉ định trong trường hợp người bệnh mẫn cảm với các thành phần của thuốc.
5. Liều dùng và cách sử dụng thuốc Lykapanzol
Cách dùng thuốc Lykapanzol:
- Tiêm tĩnh mạch: Pha thuốc bằng cách hòa tan lọ bột Lykapanzol với 10ml dung dịch NaCl 0.9%, thực hiện tiêm tĩnh mạch chậm trong ít nhất 2 phút
- Truyền tĩnh mạch: Pha thuốc bằng cách hòa tan lọ bột Lykapanzol với 100ml dung dịch NaCl 0.9% hoặc dung dịch Dextran 5%, Ringer Lactate. Với đường dùng là truyền tĩnh mạch thì dung dịch nên được truyền trong khoảng 15 phút.
- Lưu ý khi dùng thuốc Lykapanzol: Dung dịch pha thuốc chỉ nên được pha với thuốc bột Lykapanzol, không pha hoặc trộn với bất kỳ thuốc nào khác. Dung dịch thuốc sau khi pha nên dùng trong vòng 12 giờ để đảm bảo về mặt an toàn và vi sinh. Nếu liều dùng là 20mg Lykapanzol thì chỉ cần dùng nửa thể tích dung dịch pha thuốc, bỏ đi phần dung dịch còn lại.
Liều dùng thuốc Lykapanzol:
- Loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày - thực quản biểu hiện nặng: 40mg/lần/ngày, tiêm hoặc truyền tĩnh mạch.
- Người bệnh suy gan nặng: Giảm liều còn 1 nửa (20mg/lần/ngày) hoặc liều 40mg dùng cách ngày.
- Người bị suy thận: Không cần chỉnh liều.
- Không nên dùng cho trẻ em vì chưa có tài liệu ghi nhận tác dụng phụ cũng như độ an toàn trên đối tượng này.
- Lưu ý: Chỉ nên điều trị bằng đường tĩnh mạch trong thời gian ngắn, chuyển sang dùng đường uống ngay khi có thể (triệu chứng giảm nhiều).
6. Tác dụng phụ của thuốc Lykapanzol
Các tác dụng phụ thường ghi nhận trên bệnh nhân khi sử dụng Lykapanzol:
- Thường gặp: nhức đầu, tiêu chảy nhẹ, buồn nôn, đau bụng, ban dau, ngứa và choáng nhẹ.
- Hiếm gặp: phù nề, viêm tĩnh mạch huyết khối, sốt.
7. Lưu ý khi sử dụng thuốc Lykapanzol
- Cần loại trừ khả năng ung thư dạ dày trước khi dùng Lykapanzol vì thuốc có thể làm che lấp triệu chứng của ung thư dạ dày.
- Khi dùng ở người bị xơ gan, suy gan thì cần kèm theo kiểm tra chức năng gan.
- Dù ở người suy thận không cần điều chỉnh hàm lượng dùng, nhưng vẫn cần thận trọng khi sử dụng ở đối tượng này.
- Không dùng Lykapanzol ở trẻ em.
- Tác dụng của thuốc trên người mẹ mang thai và cho con bú chưa được kiểm chứng, vì thế không nên dùng trên đối tượng này.
- Thuốc Lykapanzol có tác dụng phụ ảnh hường đến hệ thần kinh, do đó người dùng thuốc không nên lái xe hoặc vận hành máy móc.
Lykapanzol là thuốc có tác dụng ức chế tiết acid dịch vị dạ dày, dùng trong điều trị và dự phòng loét dạ dày tá tràng, hội trứng trào ngược do acid dạ dày gây ra. Lykapanzol là thuốc dùng theo đường tiêm, do đó người bệnh chỉ được phép sử dụng khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
