Flupaz có hoạt chất chính là Fluconazol, một thuốc kháng nấm nhóm azole. Thuốc được chỉ định trong điều trị nhiễm nấm ở miệng, họng, thực quản, âm hộ - âm đạo và các bệnh nhiễm nấm toàn thân khác.
1. Flupaz 200 là thuốc gì?
Thuốc Flupaz có hoạt chất chính là Fluconazol. Cơ chế tác động của Fluconazol là ức chế cytochrom P450 14-alpha-demethylase, ngăn chặn tổng hợp ergosterol (sterol chủ yếu ở màng tế bào nấm). Nhì chung, Fluconazol có tác dụng chống nấm do làm thay đổi màng tế bào, tăng tính thấm màng tế bào, dẫn tới làm thoát các yếu tố thiết yếu (amino acid, kali) và làm giảm nhập các phân tử tiền chất như purin, pyrimidin tiền chất của DNA. Fluconazol có tác dụng trên các chủng vi nấm sau Blastomyces dermatitidis, Coccidioides immitis, Candida spp., Epiderloxacilin mophyton spp., Cryptococcus neoformans, Histoplasma capsulatum, Microsporum spp. và Trichophyton spp.
2. Flupaz 200 công dụng là gì?
Flupaz được chỉ định trong điều trị các bệnh nấm Candida ở miệng, họng, thực quản, âm hộ - âm đạo và các bệnh nhiễm nấm Candida toàn thân khác (như nhiễm Candida đường niệu, máu, phổi và nhiễm Candida phát tán). Thuốc Flupaz cũng được dùng để chữa viêm màng não do Cryptococcus neoformans, các bệnh nấm do Blastomyces, Coccidioides immitis và Histoplasma, một số bệnh nấm da gây ra bởi Epidermophyton, Microsporum, Trichophyton. Nhìn chung thuốc Flupaz 200 được sử dụng cho bệnh nhân không dung nạp các thuốc trị nấm thông thường hoặc khi các thuốc này không có hiệu quả. Vì Flupaz được dung nạp tương đối tốt và có thể dùng theo đường uống nên rất thuận tiện cho những người bệnh cần trị nấm lâu dài.
Thuốc Flupaz 200 chống chỉ định ở các bệnh nhân quá mẫn với Fluconazol hoặc với bất kỳ thành phần nào trong công thức, bệnh nhân rối loạn chuyển hóa porphyrin cấp.
3. Liều lượng và cách dùng của thuốc Flupaz 200
Cách dùng:
- Thuốc Flupaz 200 được dùng theo đường uống. Thời điểm uống không liên quan đến bữa ăn.
Liều dùng:
Liều dùng và thời gian điều trị của thuốc Flupaz 200 phụ thuộc vào mức độ bệnh, loại nấm gây bệnh và đáp ứng của người bệnh với thuốc. Bệnh nhân cần điều trị liên tục cho đến khi biểu hiện lâm sàng và xét nghiệm cận lâm sàng cho thấy bệnh đã khỏi hẳn. Điều trị duy trì thường cần thiết để phòng ngừa tái phát ở bệnh nhân AIDS và viêm màng não do Cryptococcus, hoặc bệnh nấm Candida miệng - hầu tái phát. Sau đây là liều thuốc Flupaz tham khảo ở bệnh nhân người lớn:
Nhiễm nấm Candida:
- Miệng - hầu: Khuyến cáo uống 50 mg, 1 lần/ngày trong 7 đến 14 ngày hoặc dùng liều cao như sau: ngày đầu 200 mg x 1 lần, những ngày sau uống 100 mg/ngày x 1 lần, trong thời gian ít nhất 2 tuần.
- Thực quản: Khuyến cáo dùng liều giống như trên, trong ít nhất 3 tuần và thêm ít nhất 2 tuần nữa sau khi hết triệu chứng.
- Nấm toàn thân: Ngày đầu bệnh nhân uống 400 mg x 1 lần, những ngày sau uống 200 mg/lần/ngày, trong thời gian ít nhất 4 tuần và ít nhất 2 tuần nữa sau khi hết triệu chứng.
- Âm hộ - âm đạo: Khuyến cáo uống một liều duy nhất 150 mg.
Nấm da
- Khuyến cáo uống 50mg, 1 lần/ngày, kéo dài đến 6 tuần
Viêm màng não do Cryptococcus:
- Ngày đầu khuyến cáo uống 400mg x 1 lần, những ngày sau uống 200 - 400 mg/lần/ngày. Điều trị ít nhất 10 - 12 tuần sau khi cấy dịch não tủy cho kết quả âm tính.
Bệnh nhân suy thận:
- Nên điều chỉnh liều thuốc FLupaz 200 theo chức năng thận của bệnh nhân. Trong liệu pháp dùng một liều duy nhất để trị nấm âm hộ - âm đạo thì không cần phải điều chỉnh liều.
4. Tác dụng phụ của thuốc Flupaz 200 là gì?
Bệnh nhân sử dụng thuốc Flupaz có thể gặp phải các tác dụng không mong muốn bao gồm:
Thường gặp, ADR > 1/100:
- Thần kinh: Nhức đầu, chóng mặt
- Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy
Ít gặp, 1/1000 < ADR < 1/100
- Gan: Tăng transaminase và bilirubin huyết thanh thoáng qua (từ 1,5 - 3 lần giới hạn trên của bình thường).
- Da: Nổi ban, ngứa.
Hiếm gặp, ADR < 1/1000
- Máu: Tăng bạch cầu ái toan, giảm bạch cầu, giảm bạch cầu trung tính, thiếu máu, giảm tiểu cầu.
- Gan: Tăng nồng độ transaminase trong huyết thanh (8 lần hoặc nhiều hơn giới hạn trên của bình thường)
- Da: Da bị tróc vảy (chủ yếu gặp ở người bệnh AIDS và ung thư), hội chứng Stevens - Johnson.
- Khác: Sốt, tràn dịch màng phổi, phù, tiểu ít, hạ huyết áp, hạ kali máu, phản vệ.
5. Những lưu ý khi sử dụng thuốc Flupaz 200 là gì?
- Thận trọng khi sử dụng thuốc Flupaz 200 cho bệnh nhân bị suy chức năng thận hoặc gan. Nên dừng điều trị Flupaz 200 nếu bệnh nhân có các dấu hiệu cho thấy bệnh gan tiến triển. Khi có bất thường về xét nghiệm chức năng gan trong khi dùng Flupaz 200, cần theo dõi tình trạng tổn thương gan trên bệnh nhân.
- Dùng Flupaz 200 có thể gây ra phát triển quá mức các chủng Candida không nhạy cảm (ngoài C. albicans).
- Đã có báo cáo về một số trường hợp kéo dài khoảng QT và xoắn đỉnh trên bệnh nhân dùng Fluconazol, do đó cần thận trọng trên bệnh nhân tiềm ẩn tình trạng tiền loạn nhịp.
- Đã có báo cáo về một số trường hợp viêm da tróc vảy có nguy cơ đe dọa tính mạng khi dùng Fluconazol trên bệnh nhân nặng. Với các bệnh nhân tổn thương hệ miễn dịch (ví dụ bệnh nhân nhiễm HIV), nếu xuất hiện ban da trong khi điều trị bằng Flupaz 200, cần giám sát chặt chẽ và ngừng thuốc khi tổn thương tiến triển.
- Quá liều: Đã có báo cáo về tình trạng quá liều Fluconazole với các dấu hiệu như ảo giác và hành vi hoang tưởng. Cách xử lý khi quá liều là điều trị triệu chứng cùng với các biện pháp hỗ trợ và rửa dạ dày khi cần thiết. Trường hợp nghiêm trọng thì nên tiến hành thẩm phân máu.
- Thời kỳ mang thai: Chưa có các nghiên cứu đầy đủ về việc dùng Fluconazol cho người mang thai. Nhưng cũng đã có thông báo về dị dạng bẩm sinh ở trẻ có mẹ dùng Fluconazol liều cao (400 - 800 mg mỗi ngày) để điều trị nấm do Coccidioides immitis trong 3 tháng đầu thai kỳ. Do đó chỉ nên dùng Flupaz 200 cho người mang thai khi ích lợi lớn hơn nguy cơ có thể xảy ra cho thai nhi.
- Thời kỳ cho con bú: Fluconazol tiết vào sữa mẹ, do đó bệnh nhân đang cho con bú không nên dùng thuốc Flupaz 200.
6. Tương tác thuốc
Sử dụng thuốc Flupaz 200 đồng thời với một số thuốc có thể gây ra tương tác, dẫn tới thay đổi hiệu quả điều trị và/hoặc gia tăng độc tính. Do vậy bệnh nhân tốt nhất nên thông báo cho nhân viên y tế tất cả các loại thuốc đang dùng để được điều chỉnh và tư vấn. Sau đây là một số tương tác cần lưu ý khi sử dụng thuốc Flupaz 200:
- Rifabutin: Dùng đồng thời Flupaz 200 và Rifabutin (300 mg/ngày) cho người bệnh nhiễm HIV sẽ làm tăng nồng độ trong huyết tương của Rifabutin. Tác dụng này có thể do ức chế enzym cytochrom P450, enzym cần thiết cho chuyển hóa rifabutin.
- Rifampicin: Dùng đồng thời Flupaz 200 và Rifampicin có thể ảnh hưởng đến dược động học của cả 2 thuốc. Ảnh hưởng lâm sàng của tương tác này còn chưa được sáng tỏ, tuy nhiên người ta cho rằng tương tác này có thể góp phần làm tái phát viêm màng não do Cryptococcus ở một số ít người bệnh dùng Fluconazol đồng thời với Rifampicin.
- Zidovudin: Dùng đồng thời Flupaz 200 với Zidovudin sẽ làm thay đổi chuyển hóa và thanh thải của Zidovudin. Mặc dù ý nghĩa lâm sàng của tương tác này chưa rõ nhưng bệnh nhân dùng đồng thời hai thuốc trên nên được giám sát chặt chẽ các tác dụng không mong muốn của Zidovudin.
- Chống đông máu nhóm coumarin: Khi người bệnh dùng Fluconazol đồng thời với thuốc chống đông nhóm coumarin sẽ làm tăng thời gian prothrombin. Do vậy nên theo dõi thời gian prothrombin cẩn thận khi dùng đồng thời hai thuốc này.
- Ciclosporin: Dùng đồng thời thuốc Flupaz 200 và Ciclosporin có thể làm tăng nồng độ Ciclosporin trong huyết tương, đặc biệt ở bệnh nhân ghép thận. Cần theo dõi creatinin huyết thanh và nồng độ Ciclosporin trong huyết tương ở người bệnh đang điều trị bằng Fluconazol và điều chỉnh liều Ciclosporin thích hợp.
- Theophylin: Fluconazol có thể làm tăng nồng độ Theophylin trong huyết thanh và dẫn đến ngộ độc. Do đó khi dùng đồng thời 2 thuốc trên phải theo dõi nồng độ Theophylin một cách thận trọng.
Trên đây là các thông tin về công dụng, liều dùng và những lưu ý khi sử dụng thuốc Flupaz 200. Bệnh nhân không được tự ý dùng thuốc mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng.
