Nystatin 500.000 IU là một cái tên được xuất hiện khá nhiều trong các đơn thuốc hiện nay. Vậy Nystatin 500.000 iu là thuốc gì? Cách sử dụng thuốc Nystatin 500.000 như thế nào và phải lưu ý những gì?
1. Nystatin 500.000 iu là thuốc gì
Nystatin 500.000 IU là thuốc thuộc nhóm thuốc trị ký sinh trùng, kháng nấm, chống nhiễm khuẩn do nhiễm nấm, được sử dụng kê đơn rất phổ biến hiện nay. Thuốc nằm trong danh mục các thuốc kê đơn.
Thuốc chứa thành phần chính là Nystatin 500.000 IU.
Nói về Nystatin, có thể nói đây là một kháng sinh chống nấm có khả năng kìm hãm hoặc tiêu diệt nấm rất hiệu quả. Tác dụng của thuốc được quyết định bởi yếu tố nồng độ cũng như độ nhạy cảm của nấm. Nystatin được chiết xuất trực tiếp từ dịch nuôi cấy của nấm Streptomyces Noursei, màu vàng, sau chiết xuất tồn tại ở dạng bột, đặc điểm ít tan trong nước.
Mặc dù được coi như một kháng sinh trị nấm nhưng thuốc Nystatin không có tác động trên vi khuẩn chí bình thường mà chủ yếu nhạy cảm cao với các loại nấm men, đặc biệt nấm Candida.
Nystatin có khả năng kháng nấm tốt nhờ cơ chế tác động lên các sterol làm thay đổi tính thấm của màng tế bào nấm. Một vài nghiên cứu đã kết luận rằng Nystatin có tác dụng chống bội nhiễm nấm Candida đường tiêu hóa ở những bệnh nhân đang điều trị bằng kháng sinh. Thuốc không gây kháng thuốc như các nhóm kháng sinh thông thường.
Nystatin hấp thu kém qua đường tiêu hóa.
2. Công dụng thuốc Nystatin 500.000 iu
Thuốc Nystatin có công dụng chủ yếu là dự phòng, điều trị các trường hợp bị nhiễm nấm Candida ở niêm mạc vùng tiêu hóa.
Thuốc được bào chế ở dạng viên nén bao đường, bề mặt nhẵn, đồng nhất. Các dạng đóng gói:
- Hộp 2 vỉ, mỗi vỉ 8 viên.
- Hộp 10 vỉ x 8 viên.
- Chai 100 viên.
- Chai 500 viên.
Chỉ định dùng:
- Điều trị, dự phòng nhiễm nấm Candida đường tiêu hóa như viêm họng, viêm miệng, tưa lưỡi...hoặc bệnh do candida ở ruột, dạ dày, thực quản.
- Viêm âm đạo do nấm Candida.
Chống chỉ định dùng Nystatin 500.000 IU với:
- Người có tiền sử mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
- Bệnh nhân bị tiểu đường do trong thuốc có chứa lactose, đường.
- Thuốc Nystatin là thuốc được chỉ định điều trị cho mọi lứa tuổi, tuy nhiên ở hàm lượng 500.000 IU khuyến cáo nên dùng cho nhiễm nấm ở người lớn, không dùng cho trẻ em và cả trẻ sơ sinh.
Liều dùng thuốc: tùy theo tình trạng bệnh lý, mức độ nhiễm nấm và các triệu chứng trên lâm sàng để bác sĩ điều trị có thể đưa ra kiều dùng hợp lý cho bệnh nhân. Ví dụ:
- Người bị nhiễm nấm Candida đường ruột thực quản nhưng không có yếu tố sử dụng kháng sinh: chỉ định uống 500.000 đến 1000.000 IU/lần ( 1 đến 2 viên/lần), ngày dùng 3 đến 4 lần theo kê đơn của bác sĩ.
- Phòng nhiễm nấm Candida trên bệnh nhân đang điều trị bằng các thuốc kháng sinh: uống liều 1.000.000 IU/ngày.
3. Lưu ý khi sử dụng thuốc Nystatin 500.000
Về cơ bản, Nystatin gần như không gây độc, không gây dị ứng hay mẫn cảm, dị ứng. Một số tác dụng không mong muốn ít gặp ở những đối tượng điều trị bằng thuốc Nystatin 500.000 IU như:
- Rối loạn tiêu hóa gây buồn nôn, nôn, đi ngoài. Càng dùng liều cao thì càng tăng nguy cơ bị tác dụng phụ.
- Có thể xuất hiện ngoại ban, mày đay.
- Số hiếm bệnh nhân bị mắc hội chứng Steven - Johnson.
Để an toàn khi dùng Nystatin 500.000 IU, người bệnh cần chú ý những điều cơ bản sau:
- Dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý tăng liều giảm liều khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ điều trị.
- Như đã nói ở trên, thuốc Nystatin 500.000 IU chỉ nên dùng điều trị cho người lớn, không dùng thuốc cho trẻ em, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Khi trẻ cần được điều trị bằng Nystatin như bị tưa lưỡi...cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có thuốc điều trị với mức hàm lượng cũng như dạng bào chế phù hợp.
- Ngừng thuốc ngay khi có dấu hiệu của phản ứng quá mẫn hoặc các tác dụng phụ nghiêm trọng khác.
- Do thuốc kém hấp thụ qua đường tiêu hóa nên không chỉ định dùng Nystatin 500.000 IU với bệnh nhân bị nhiễm nấm toàn thân.
- Đối với phụ nữ có thai và đang trong thời kỳ cho con bú cần thận trọng khi dùng thuốc, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi uống.
- Thuốc Riboflavin phosphat có khả năng làm mất tác dụng kháng nấm Candida của Nystatin nên cần tránh dùng chung. Ngoài ra, các thuốc bao niêm mạc tiêu hóa, thay đổi nhu động ruột cũng làm ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc.
- Nếu bị quên liều, uống sớm nhất ngay khi nhớ ra, bỏ qua liều nếu sát liều tiếp theo. Đặc biệt không được uống gấp đôi liều để bù lại lượng thuốc đã bị quên.
- Trường hợp dùng quá liều Nystatin, theo dõi sát các biểu hiện triệu chứng lâm sàng của người bệnh. Đồng thời liên hệ với bác sĩ chuyên khoa hoặc cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ kịp thời. Đưa đến viện ngay nếu thấy có dấu hiệu nặng. Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu ngộ độc do quá liều Nystatin. Lâm sàng chủ yếu điều trị triệu chứng, tiến hành rửa ruột và sử dụng thuốc tẩy.
- Bảo quản thuốc theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất đưa ra.
Nói chung, Nystatin kháng nấm, chống nấm rất hiệu quả, ít tác dụng phụ. Tuy nhiên, việc dùng thuốc vẫn cần phải có sự chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Hãy liên hệ với bác sĩ nếu bạn hay người thân đang có dấu hiệu nghi nhiễm nấm để được tư vấn điều trị tốt nhất.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.