Thạch quyết minh là vị thuốc được bào chế từ vỏ của bào ngư. Thạch quyết minh có công dụng làm tan màng và sáng mắt. Hiện nay vị thuốc này được sử dụng trong toàn dân với nhiều tác dụng bổ ích tới sức khỏe.
1. Thạch quyết minh là gì?
Thạch quyết minh còn được biết đến với các tên gọi khác như: cửu khổng, cửu khổng loa, ốc khổng, bào ngư. Chúng có tên khoa học là Haliotis diversicolor Reeve, Haliotidis gigantea discus Reeve,... Thạch Quyết minh của họ Bào Ngư, Lớp Phúc túc, ngành nhuyễn thể. Vị thuốc này được điều chế từ vỏ học của loài bào ngư đã được phơi khô. Do đó tên gọi của chúng được dựa theo vẻ bề ngoài cứng như đá của Bào Ngư.
Bào Ngư là sinh vật nhuyễn thể có ổ cứng trên trên mép vỏ có khoảng bảy đến 13 lỗ, chủ yếu là 9 lỗ vì vậy chúng con được gọi là Cửu khổng. Báo ngưng sử dụng các lỗ này để thở, do đó khi có sinh vật bám trên lỗ sẽ làm cho chúng bị chết. Chúng thường phân bố ở vùng hải đảo hoặc ven biển nơi có những dạng đá ngầm. Thức ăn chủ yếu của loài này là các rong rêu bám trên đá.
Thạch Quyết minh được lấy từ phần vỏ cứng của loài Bào Ngư. Với lớp mặt ngoài nhám, có màu sẫm. Mặt trong của vỏ bào ngư óng ánh như xà cừ. Để sử dụng ta cần đập nhỏ chúng ra thành từng mảnh.
Các thành phần chủ yếu có trong thạch quyết minh gồm các axit amin, lớp cutin, canxi Cacbonat và choline,.... trong đó canxi cacbonat chiếm hơn 90%. Ngoài ra vị thuốc này còn có một lượng nhỏ sắt, photpho, sunphat, silicat,...
2. Cách bảo quản và bào chế thạch quyết minh
Từ tháng 7 đến tháng 10 hàng năm là thời gian thích hợp nhất để thu hoạch Bào Ngư cũng như là Thạch Quyết minh. Bào ngư sau khi được thu hoạch về sẽ rửa sạch để loại bỏ hết rong rêu, đất cát. Sau đó tiếp tục rửa lại với nước muối để đảm bảo vỏ bào ngư được rửa sạch. Tách phần vỏ và phần thịt của Bào Ngư rồi đem phơi khô. Thạch quyết minh sau khi đã được phơi khô sẽ tán nhỏ để vào hộp dùng dần. Ở một số nơi bào ngư được rửa sạch sau đó đem đi nấu chín, tách vỏ và thịt. Phần vỏ sau khi tách đem rửa nước muối rồi mới tán nhỏ. Để đảm bảo thạch quyết minh có thể sử dụng lâu mà không ảnh hưởng đến chất lượng cần bảo quản ở nơi khô ráo và thoáng khí.
3. Một số công dụng của vị thuốc thạch quyết minh
- Công dụng dược lý của thạch quyết minh
Dựa theo các bài thuốc Y Học Cổ Truyền thạch quyết minh có những công dụng sau
Thuốc được chủ trị đối với trường hợp: Thị lực của mắt bị suy giảm do viêm thần kinh thị giác hoặc do viêm kết mạc cấp tính, đau đầu, chóng mặt, hoa mắt, can dương vượng...
Dựa theo các nghiên cứu khoa học hiện đại, thạch quyết minh có các tác dụng:
Thạch quyết minh có thể giúp bạn an thần và hỗ trợ cải thiện giấc ngủ cũng như chứng mất ngủ. Ngoài ra có thể sử dụng dược liệu để cầm máu, giảm đau.
4. Các bài thuốc được áp dụng để cải thiện sức khỏe
Thạch quyết minh có thể sử dụng dưới dạng sắc hoặc dạng bột. Bạn nên sử dụng chúng hàng ngày để có tác dụng điều trị tốt nhất. Dưới đây là một số bài thuốc dùng để chữa bệnh áp dụng từ thạch quyết minh:
Chứng đau mắt
- Chuẩn bị: 4g các dược liệu cam thảo, thạch quyết minh, cúc hoa.
- Các tiến hành: đem dược liệu đi sắc với nước đun đến khi chỉ còn lại 200ml nước. Chia dung dịch thành 2 phần bằng nhau và dụng dụng hết trong một ngày.
Trị chứng quáng gà
- Chuẩn bị: Thủy phi và thạch quyết minh đã được sơ chế thành dạng bột, gan lợn 1 cái (gan dê).
- Cách tiến hành: Để thuốc và gan vào đun sôi. Dùng hơi nước để xông mắt còn phần cái và nước còn lại dùng để ăn. Bạn chỉ nên sử dụng chúng 1 lần 1 ngày và liên tục cho đến khi khỏi bệnh.
Trị chứng hoa mắt, chóng mặt
- Chuẩn bị: 12g bạch thược, 12g kỷ tử và 12g đương quy, 8g thiên ma và 8g câu đằng, hạ khô thảo 16g, thạch quyết minh 20g, cúc hoa 10g.
- Cách tiến hành: Đem tất cả nguyên liệu cùng với 800ml nước đun sôi cho đến khi nước trong nồi chỉ còn lại 200ml. Chia phần nước còn lại thành 2 phần bằng nhau để uống sử dụng hết trong một ngày.
Mắt sưng đỏ kèm theo chảy nước
- Chuẩn bị: 5 chỉ mộc tặc, 1 phân đại hoàng, 1 lượng thạch quyết minh, 0,5 lượng sơn chi tử, 0,5 lượng khương hoạt, 1 phân kinh giới, 0,5 lượng hạt muồng, 0,5 chỉ thanh tương tử và 0,5 chỉ thược dược.
- Cách tiến hành: Nghiền nhỏ dược liệu đã được chuẩn bị từ trước, sử dụng chung với nước ấm.
Thạch quyết minh là một vị thuốc có công dụng dụng tốt để chữa các bệnh về mắt ví dụ như mờ mắt, suy giảm thị lực, có màng che mắt... Tuy nhiên các thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo, chính vì vậy trước khi quyết định sử dụng vị thuốc này cho bất kỳ mục đích nào bạn nên hỏi ý kiến của thầy thuốc.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
