Bài viết của Dược sĩ Bùi Thị Thanh Hà - Dược sĩ Lâm sàng - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Phát hiện có thai là một biến cố bất ngờ và có rất nhiều cảm xúc với đa số phụ nữ. Nhiều người vỡ òa vì vui sướng nhưng cũng có không ít người lo lắng và sợ hãi, đặc biệt khi họ biết có thai và đang sử dụng một hoặc nhiều loại thuốc. Thai phụ thường rất lo lắng thuốc có thể gây hại cho đứa trẻ. Nhiều người muốn ngừng uống tất cả các loại thuốc đang uống để tránh thuốc gây ảnh hưởng cho thai nhi. Một số người thậm chí còn quyết định phá thai, vì nghĩ rằng bé có nguy cơ dị tật vì thuốc mà mẹ đang uống. Sự lo lắng và sợ hãi của sản phụ hoàn toàn có thể thông cảm được, nhưng sản phụ cần trao đổi cụ thể với nhân viên y tế trước để có quyết định tốt nhất. Vậy sử dụng thuốc khi mang thai có an toàn hay không?
1. Cân nhắc lợi ích và nguy cơ sử dụng thuốc khi mang thai
Có tới 90% phụ nữ vẫn đang sử dụng ít nhất 1 loại thuốc trong thai kỳ và 70% sử dụng ít nhất 1 loại thuốc kê đơn. Có rất nhiều loại thuốc với tác dụng khác nhau, vì vậy chúng ta cần hiểu rõ:
- Thuốc này dùng để làm gì?
- Nguy cơ khi không dùng thuốc là gì?
- Nguy cơ cho thai nhi nếu mẹ tiếp tục dùng thuốc là gì?
Bác sĩ sẽ cần trao đổi kỹ với bạn và cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ. Ví dụ, nếu một phụ nữ có van tim nhân tạo và đang sử dụng thuốc chống đông. Thực tế, một số thuốc chống đông có thể gây dị tật trên thai nhi nhưng nếu thai phụ tự ý ngưng thuốc thì có thể bị nguy hiểm tới tính mạng.
Tương tự với một phụ nữ đang dùng thuốc điều trị động kinh. Việc tự ý ngưng thuốc khi phát hiện có thai có thể làm cô ấy tăng nguy cơ bị co giật. Các cơn co giật sẽ ảnh hưởng xấu không chỉ tới mẹ mà còn ảnh hưởng cả tới con. Trong những trường hợp này, bác sĩ sẽ cân nhắc cụ thể nguy cơ của loại thuốc mà người bệnh đang sử dụng để có thể tiếp tục duy trì thuốc cũ hoặc đổi sang thuốc khác an toàn hơn.
Xem ngay: Thuốc điều trị động kinh có ảnh hưởng đến khả năng có con sau này không?
2. Sử dụng thuốc cho phụ nữ có thai có thực sự ảnh hưởng đến thai nhi không?
Ngay cả khi thai phụ không sử dụng bất cứ một loại thuốc nào thì cũng có ít nhất 2% nguy cơ đứa trẻ được sinh ra có thể có dị tật nào đó. Như vậy, nguy cơ dị tật cũng tương đối cao, ngay cả khi không hề phát hiện được nguyên nhân cụ thể nào.
Mặc dù, một số thuốc có thể làm tăng nguy cơ dị tật, rất ít thuốc thực sự gây dị tật thai trên 100% trường hợp sử dụng. Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới khả năng gây dị tật của thuốc, bao gồm bản chất thuốc, thời gian bạn sử dụng thuốc, liều lượng và đường dùng. Nguy cơ gây ảnh hưởng tới thai nhi không bao giờ có thể giảm xuống 0% nhưng bác sỹ sẽ trao đổi kỹ với bạn để cân bằng giữa lợi ích và nguy cơ để lựa chọn và đưa ra quyết định phù hợp nhất. Bạn nên nhớ, việc không dùng bất cứ thuốc nào để điều trị bệnh ở mẹ cũng có thể gây hại cho thai nhi.
Xem ngay: Sử dụng thuốc kháng sinh khi mang thai có nguy hiểm?
3. Loại thuốc nào không nên dùng khi đang mang thai?
Rất nhiều phụ nữ đang trong độ tuổi sinh đẻ có sử dụng thuốc điều trị mụn trứng cá. Tuy nhiên, nhiều thuốc trị mụn có nguy cơ gây ảnh hưởng tới thai nhi, bao gồm các thuốc có dẫn xuất từ vitamin A như isotretinoin, tretinoin... Bạn cần đảm bảo sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian sử dụng thuốc và ít nhất 3 tháng sau khi đã ngưng thuốc. Nếu bạn phát hiện mang thai khi đang sử dụng các thuốc trên, hãy ngừng thuốc ngay lập tức và liên hệ với bác sỹ sản khoa để được tư vấn.
Các bệnh lý mạn tính như huyết áp, tiểu đường, mỡ máu, động kinh, trầm cảm đều cần phải được điều trị đều đặn và liên tục. Các thuốc thường dùng để điều trị các bệnh lý mạn tính có thể có ảnh hưởng tới thai nhi, vì thế bạn nên có biện pháp tránh thai khi sử dụng thuốc. Khi có kế hoạch mang thai, bạn nên trao đổi với bác sĩ điều trị để được chuyển đổi sử dụng thuốc trong thai kỳ một cách an toàn và hiệu quả nhất.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
