Cách chữa tắc tia sữa nổi cục thường áp dụng cho các bà mẹ sau khi sinh trong giai đoạn cho con bú bị tắc tia sữa vón thành cục. Tình trạng này thường gây ra cảm giác đau đớn và khó chịu, nếu không được xử lý kịp thời, có thể dẫn đến viêm hoặc thậm chí là áp xe vú. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các biện pháp xử lý tắc tia sữa nổi cục hiệu quả.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Tắc tia sữa nổi cục là gì?
Tắc tia sữa nổi cục là tình trạng khi sữa sản xuất bị ứ đọng và không thoát ra ngoài vú của mẹ trong quá trình nuôi con. Tắc tia sữa có thể xảy ra ở bất kỳ bà mẹ nào đang nuôi con bằng sữa mẹ, đặc biệt là ở những người sinh con lần đầu. Các cục sữa cứng làm ống dẫn sữa bị tắc nghẽn, gây ra sưng, viêm và đỏ ở bầu ngực.
Khi tia sữa bị tắc, sữa sẽ tụ lại thành cục trong các ống dẫn sữa, khiến bầu ngực của các bà mẹ cảm thấy căng tức và nóng. Chạm vào những vùng có cục sữa, các bà mẹ sẽ thấy đau. Tình trạng này kéo dài, có thể dẫn đến áp xe vú, sốt cao và rét run.
2. Nguyên nhân gây tắc tia sữa nổi cục
Tắc tia sữa nổi cục do nhiều nguyên nhân khác nhau:
- Sức đề kháng của mẹ sau sinh là nguyên nhân dẫn tới tắc tia sữa nổi cục. Sau một kỳ sinh nở kéo dài, nếu người phụ nữ không được chăm sóc và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng có thể dẫn đến khí huyết lưu thông không đều và tắc tia sữa khi cho con bú, tình trạng kéo dài sẽ dẫn tới tắc tia sữa nổi cục cứng.
- Cho con bú không đúng cách là vấn đề thường gặp ở các bà mẹ lần đầu tiên nuôi con do thiếu kinh nghiệm. Khi trẻ bú không đúng cách, sữa mẹ không được tiêu thụ hết, dẫn đến tắc tia sữa và ngăn chặn dòng chảy lưu thông, lâu dài có thể gây ra tình trạng tắc tia sữa nổi cục.
- Stress và trầm cảm sau sinh cũng có thể dẫn đến vấn đề chậm sữa và gây tắc tia sữa. Do đó, việc duy trì tinh thần lạc quan và vui vẻ sau sinh là rất quan trọng để kích thích sự lưu thông sữa tốt hơn.
3. Ảnh hưởng của tắc tia sữa đến mẹ và bé
Tắc tia sữa nổi cục không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến nhiều vấn đề và biến chứng nghiêm trọng cho mẹ, bao gồm:
- Trẻ sẽ không nhận đủ sữa mẹ nếu tình trạng này không được giải quyết.
- Đau và sốt nhẹ kéo dài ở mẹ có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa và có thể dẫn đến áp xe vú.
- Viêm tuyến vú hoặc áp xe là một trong những biến chứng nguy hiểm và khó điều trị.
4. Cách chữa tắc tia sữa nổi cục
Một số cách chữa tắc tuyến sữa nổi cục:
4.1. Đắp khăn ấm, chườm nước ấm
Các bà mẹ có thể sử dụng biện pháp chườm nước nóng và đắp khăn ấm để chữa tắc tia sữa nổi cục hiệu quả. Nhiệt độ cùng với việc chườm, đắp và massage nhẹ nhàng có thể giúp làm tan các cục tắc sữa, giải phóng sự tắc nghẽn và phục hồi dòng chảy sữa.
4.2. Massage bầu ngực
Để kích thích và cải thiện lưu thông tia sữa, các bà mẹ có thể áp dụng phương pháp massage bầu ngực. Nhiều bà mẹ đã áp dụng cách chữa tắc tia sữa nổi cục này dưới sự hướng dẫn của bác sĩ và nhận thấy kết quả rất khả quan. Sau đó, các mẹ cũng có thể tiếp tục thực hiện massage tại nhà để duy trì hiệu quả.
Để massage bầu ngực, mẹ có thể sử dụng một hoặc cả hai bàn tay để nhẹ nhàng đẩy và ép bầu ngực vào phía thành ngực, kết hợp với việc xoa bóp và day ấn đều các vị trí có cục tắc sữa. Hãy xoa nhẹ nhàng, sử dụng lực vừa phải để tránh gây đau, giúp làm tan các cục sữa tắc. Massage theo chuyển động vòng tròn và tiếp tục thực hiện các động tác này cho đến khi tình trạng tắc tia sữa được giảm bớt.
4.3. Cho bé bú thường xuyên hơn
Cho trẻ bú sớm và thường xuyên sau sinh là cách hiệu quả để trị tắc tuyến sữa, vì quá trình này giúp thúc đẩy lưu thông sữa. Ngoài ra, việc cho trẻ bú đều đặn sẽ giúp cho dòng sữa được lưu thông tự động qua hoạt động bú sữa tạo lực hút của trẻ, lực đẩy của nguồn sữa tiết ra sẽ mạnh hơn.
4.4. Cho bé bú đúng cách
Ngoài việc cho bé bú sớm và thường xuyên, việc cho bé bú đúng cách cũng rất quan trọng để ngăn ngừa tắc sữa. Sau mỗi lần bú, mẹ cần vắt hết sữa thừa và vệ sinh đầu ti sạch sẽ trước và sau khi cho bé bú. Trước khi cho bé bú, các bà mẹ nên massage nhẹ nhàng bầu ngực để làm mềm, giúp sữa lưu thông dễ dàng hơn.
Mẹ cũng nên tạo điều kiện cho bé bú ở tư thế thoải mái nhất và đúng cách, để bé chủ động tìm kiếm và bám đầu ti. Hãy để bé bú hết sữa ở một bên trước khi chuyển sang bên kia và bắt đầu từ bầu ngực nào căng hơn.
4.5. Dùng máy hút sữa để hút sữa thừa
Trong một số trường hợp tắc tia sữa nổi cục, việc sử dụng máy hút sữa có thể cần thiết để hút bớt sữa thừa, đặc biệt là trong giai đoạn đầu khi các cục sữa mới bắt đầu hình thành gần núm vú. Tuy nhiên, nếu các cục sữa nằm ở vị trí sâu, phức tạp hoặc khi cục sữa đã lớn, hiệu quả của máy hút sữa có thể bị hạn chế. Sử dụng lực hút nhẹ có thể không hiệu quả, trong khi áp dụng lực hút mạnh có thể gây đau cho mẹ và ảnh hưởng đến các mạch máu.
4.6. Thay đổi thói quen
Các mẹ nên uống nhiều nước, ăn uống đủ chất, ăn những món thanh mát, mặc áo thoải mái… Những thói quen này sẽ giúp cải thiện tình trạng tắc tia sữa và vón cục sữa hiệu quả.
4.7. Dùng mẹo dân gian
Ngoài những phương pháp kể trên, các mẹ có thể áp dụng một số cách chữa tắc tia sữa nổi cục bằng bài thuốc dân gian như đắp lá mít, đắp bắp cải nóng lên ngực hoặc chườm nóng xôi nếp. Bên cạnh đó, nước uống từ lá đinh lăng hoặc lá bồ công anh cũng có tác dụng tốt đối với tình trạng tắc tia sữa.
5. Một số trường hợp tắc vòi sữa cần đến bác sĩ
Nếu các mẹ áp dụng những cách chữa tắc tia sữa nổi cục trên nhưng không hiệu quả và kèm theo các triệu chứng sau thì nên đến bác sĩ để được điều trị ngay:
- Xuất hiện khối u đỏ quanh ngực và to dần theo thời gian.
- Sốt cao kéo dài, kèm theo các triệu chứng giống như cảm cúm.
- Cơn đau ngực tăng dần, có cảm giác nóng ran và cứng.
- Cơ thể nóng bức và khó chịu.
Tóm lại, tắc tia sữa nổi cục hay còn gọi là tình trạng sữa vón cục, là một trong những vấn đề thường gặp ở các bà mẹ sau sinh trong giai đoạn cho con bú. Nếu không được can thiệp kịp thời, tình trạng này có thể gây ra đau đớn, khó chịu và có thể tiến triển thành viêm hoặc áp xe vú. Do đó, khi cảm thấy căng tức ở ngực, các bà mẹ cần áp dụng cách chữa tắc tia sữa nổi cục ngay lập tức và tìm kiếm sự can thiệp y tế ngay lập tức nếu có dấu hiệu của viêm.
Phòng Tác động cột sống tại Vinmec Times City được công nhận trong việc khám và điều trị hiệu quả cho 17 bệnh lý khác nhau, trong đó có việc điều trị và phục hồi tình trạng tắc tia sữa, thiếu sữa, mất sữa để cải thiện nguồn sữa mẹ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
