Dấu hiệu ung thư xương hàm cần bệnh nhân nắm rõ vì đây là một căn bệnh nghiêm trọng. Phát hiện sớm các dấu hiệu để bệnh nhân ngăn chặn kịp thời và điều trị hiệu quả. Bệnh có thể gây biến dạng khuôn mặt, suy giảm chức năng nhai và thậm chí có thể gây tử vong. Đọc bài viết dưới đây để biết thêm thông tin về căn bệnh này.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Khối u ác tính xương hàm là gì?
Khối u xương hàm có thể phát triển ở khu vực xương hàm trên hoặc dưới, có thể lành tính hoặc ác tính. Khối u xương hàm lành tính bao gồm các loại thường gặp dưới đây:
- U men thể nang: Đây là loại u lành tính trong xương hàm phổ biến nhất, chiếm hơn 50% tổng số các khối u xương hàm lành tính. U men thể nang thường phát triển ở xương hàm dưới và có nguyên nhân từ các vấn đề liên quan đến răng.
- U men đặc tạo răng: Đây là một loại khối u hiếm gặp hơn so với u men thể nang, thường ít phát triển và ít tái phát sau khi phẫu thuật.
- Nang thân răng: Thuộc vào nhóm các u nang xương hàm, nguyên nhân phát triển của nang thân răng liên quan đến các vấn đề về răng. U thường xuất hiện ở hàm trên và thường bao phủ trên thân của một chiếc răng, thường xuất hiện ở những chiếc răng vĩnh viễn mọc ngầm.
Khối u ác tính xương hàm là loại ung thư biểu mô tế bào vảy xâm nhập vào xương hàm thông qua các ổ chân răng. U có thể xuất hiện ở cả xương hàm trên và dưới, và có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của xương hàm trong khoang miệng. Khối u ác tính xương hàm được phân thành hai loại chính: nguyên phát và thứ phát.
Ung thư xương hàm nguyên phát có nguồn gốc từ bên trong xương hàm, là một loại ung thư hiếm gặp. Các dạng ung thư xương hàm nguyên phát thường gặp như:
- U men răng là một loại ung thư biểu mô phổ biến nhất, thường xảy ra trong quá trình hình thành răng, đặc biệt là ở phần sau của xương hàm dưới. U men răng thường phát triển chậm và ít khi lan ra các khu vực khác. Trên hình ảnh X-quang, u men răng sẽ thường xuất hiện dưới dạng các vùng cản quang đa vị trí hoặc bong bóng xà phòng. Phương pháp điều trị u này thường là phẫu thuật để loại bỏ sự lan rộng xung quanh u và khắc phục hình dạng xương hàm khi cần thiết.
- U răng: thường là một khối u phổ biến trong xương hàm dưới, thường xuất hiện ở những người trẻ tuổi và thường được liên kết với quá trình hình thành răng. Khối u này có thể ảnh hưởng đến nang răng hoặc các mô xung quanh. Các loại u răng bao gồm u xương răng và u xơ. Không có răng hàm là một kiểu của tình trạng u răng thể hỗn hợp.
- Ngoài ra, sarcoma xương, đau tủy xương, u tế bào khổng lồ và khối u Ewing là các loại ung thư khác có thể phát triển trong xương hàm.
Ung thư xương hàm thứ phát: Đây là một loại khối u ác tính xuất phát từ tế bào của một khối u khác trong cơ thể và gây di căn đến xương hàm. Loại phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào vảy, xuất phát từ các mô mềm trong miệng. Một số tế bào từ khối u này có thể di chuyển đến xương hàm và bắt đầu hình thành một khối u trong xương hàm dưới.
2. Dấu hiệu ung thư xương hàm
Những dấu hiệu ung thư xương hàm là kết quả của sự phát triển của khối u, gây ép lên răng, mạch máu, dây thần kinh và tạo áp lực bên trong xương hàm. Dưới đây là các dấu hiệu ung thư xương hàm thường gặp:
2.1 Tổn thương xương và đau dữ dội
Ở giai đoạn ban đầu, đau ở hàm không phải là một triệu chứng nổi bật, nhưng là một trong những dấu hiệu ung thư xương hàm ở giai đoạn sau. Cơn đau tăng dần theo sự phát triển của khối u và dần trở nên dữ dội hơn. Cơn đau thường âm ỉ, kéo dài liên tục, có thể gây di căn đến mặt hoặc cổ nếu khối u gây ép lên dây thần kinh.
Ngoài ra, khi nhai cũng có thể gây đau tùy thuộc vào vị trí của khối u xương hàm. Các khu vực xung quanh cũng bị ảnh hưởng bởi khối u, bệnh nhân có thể cảm thấy mềm khi chạm vào.
Khối u ác tính trong xương hàm, dù nhỏ hay lớn, khi phát triển đều có thể gây sưng ở vùng mặt hoặc sưng mô bên trong miệng, như phồng lên hoặc làm đặc vùng quanh răng hoặc nướu.
2.2 Răng lung lay và rụng không rõ nguyên nhân
Bệnh nhân nếu gặp tình trạng răng lung lay và rụng nhiều trong một thời gian ngắn mà không rõ nguyên nhân, có thể đây là dấu hiệu ung thư xương hàm. Khối u có thể gây ảnh hưởng đến xương hàm gần nướu răng, làm cho xương trở nên mềm và sau đó phá hủy xương, dẫn đến tình trạng răng lung lay.
3. Chẩn đoán khối u ác tính xương hàm
Chẩn đoán khối u ác tính trong xương hàm chủ yếu dựa vào việc kiểm tra răng miệng và sử dụng hình ảnh X-quang nha khoa. Hình ảnh X-quang có thể chỉ ra vị trí và kích thước của khối u, cũng như cách khối u ảnh hưởng đến các mô lân cận. Tuy nhiên, chỉ dựa vào mỗi X-quang thì không đủ cơ sở.
Vì vậy, để đưa ra một chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh, mức độ tác động của khối u lên xương hàm và cơ quan xung quanh, cũng như khả năng di căn, bệnh nhân cần phải thực hiện thêm CT-scan 3D.
Ngoài ra, việc tiến hành sinh thiết khối u là tiêu chuẩn vàng để xác định liệu một khối u có tính chất lành tính hay ác tính.
4. Điều trị khối u ác tính xương hàm
Phương pháp điều trị cho khối u trong xương hàm phụ thuộc vào tính chất của khối u, vị trí và mức độ ảnh hưởng của nó.
Trong trường hợp của u xương hàm lành tính hoặc u nang, có thể chỉ cần theo dõi mà không cần phải tiến hành phẫu thuật cắt bỏ. Tuy nhiên, ngay cả khi là khối u lành tính hoặc u nang, nếu chúng tiếp tục phát triển, chúng cũng có thể gây ra suy yếu cho xương hàm và các mô lân cận. Vì vậy, hầu hết các trường hợp của khối u xương hàm, dù lành tính, đều cần phải tiến hành phẫu thuật cắt bỏ, thường kết hợp với việc tái tạo xương nếu cần thiết.
Đối với các khối u ác tính trong xương hàm, thường cần phải tiến hành phẫu thuật để loại bỏ tế bào ung thư. Tùy thuộc vào loại khối u, bác sĩ có thể cần phải lấy đi một phần của vùng xương xung quanh khối u.
Phương pháp điều trị chính thường là phẫu thuật cắt bỏ phần bị ảnh hưởng của xương hàm, và sau đó là phẫu thuật tái tạo hình dạng ở khu vực này. Việc phục hình lại các biến dạng do phẫu thuật cắt bỏ xương hàm là cần thiết nhưng đôi khi lại gặp không ít khó khăn.
Ngoài ra, hoá trị và xạ trị cũng có thể được sử dụng kết hợp với phẫu thuật. Đôi khi, các phương pháp điều trị này được thực hiện trước phẫu thuật để thu nhỏ kích thước của khối u, hoặc sau phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.
Như tất cả các khối u khác trong cơ thể, nếu khối u ác tính trong xương hàm được chẩn đoán và điều trị sớm, cơ hội điều trị thành công sẽ cao hơn. Vì vậy, việc thăm khám nha khoa định kỳ không chỉ giúp duy trì sức khỏe răng miệng mà còn có thể giúp người bệnh phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư xương hàm bất thường ở xương, răng và miệng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
