Bữa sáng cho người đau dạ dày cần được thiết kế khoa học và đầy đủ dưỡng chất để hỗ trợ hiệu quả cho quá trình điều trị bệnh. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp cho bữa sáng không chỉ giúp làm dịu dạ dày mà còn cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể giúp nâng cao sức khỏe tổng thể, đặc biệt là đối với những người mắc bệnh đau dạ dày.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Tầm quan trọng của bữa sáng cho người đau dạ dày
Mỗi ngày, các cơ quan của hệ tiêu hoá (bao gồm dạ dày, gan, tuỵ, ruột,...) sẽ thực hiện co bóp và hoạt động liên tục. Sau một đêm dài, thức ăn đã được tiêu hoá hoàn toàn, khiến dạ dày trống rỗng và cảm thấy đói. Năng lượng có được từ thức ăn gần như bị tiêu hao toàn bộ sau một đêm, chính vì thế, dạ dày sẽ bắt đầu tiết ra dịch vị để chuẩn bị cho quá trình tiêu hóa thức ăn vào buổi sáng. Bữa ăn sáng đầy đủ và phù hợp sẽ cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể hoạt động trong suốt cả ngày, giúp duy trì sức khỏe tốt và tràn đầy sức sống.
Một bữa sáng lành mạnh, đúng giờ còn có thể giúp điều chỉnh và ổn định lượng axit trong dạ dày, đặc biệt quan trọng đối với người đau dạ dày. Nếu bỏ bữa hoặc ăn không đúng giờ, axit dịch vị sẽ không được sử dụng hết và ứ đọng lại bên trong dạ dày, làm tổn thương niêm mạc dạ dày và có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng như viêm dạ dày, loét dạ dày - tá tràng và thậm chí là thủng dạ dày. Các triệu chứng như đau dạ dày, cảm giác cồn cào, khó chịu, đầy hơi, buồn nôn sẽ trở nên trầm trọng hơn nếu không có một bữa sáng phù hợp.
Do đó, việc tìm hiểu đau dạ dày ăn gì để lên kế hoạch chăm sóc và xây dựng thực đơn bữa sáng cẩn thận cho người đau dạ dày là vô cùng cần thiết. Người bệnh cần lựa chọn các loại thực phẩm dễ tiêu hóa, có lợi cho dạ dày và tránh những thực phẩm gây hại trong quá trình điều trị. Bữa sáng cho người đau dạ dày cần đảm bảo cung cấp đủ và cân bằng các dưỡng chất, giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa.
2. Các nguyên tắc cơ bản khi xây dựng thực đơn bữa sáng cho người đau dạ dày
Để giảm thiểu những sai lầm trong việc chuẩn bị bữa sáng cho người đau dạ dày, người bệnh nên tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc sau:
- Bổ sung nhiều năng lượng: Sau một đêm dài ngủ, bữa sáng trở thành nguồn cung cấp năng lượng chính cho ngày mới. Người đau dạ dày cần chú ý nạp đủ năng lượng để cơ thể có thể hoạt động hiệu quả, nhất là khi khả năng tiêu hóa của họ thường kém hơn người bình thường.
- Ăn chín uống sôi: Để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, mọi bữa ăn cần được nấu chín kỹ. Việc này giúp tiêu diệt các mầm bệnh có thể tồn tại trong thực phẩm như virus, vi khuẩn, nấm mốc và ký sinh trùng.
- Chọn thức ăn dễ tiêu hóa: Người bệnh đau dạ dày nên ưu tiên các loại thực phẩm dễ tiêu hóa như cá, trứng, rau xanh, ngũ cốc, v.v... Những thực phẩm này không những giàu dinh dưỡng mà còn giúp giảm áp lực lên những vùng dạ dày bị tổn thương. Ngoài ra, nhóm thực phẩm này rất giàu dinh dưỡng, mang đến lợi ích tuyệt vời cho hệ tiêu hóa nói riêng và sức khỏe tổng thể nói chung.
- Hình thành thói quen ăn uống khoa học: Bệnh nhân đau dạ dày cần phát triển thói quen ăn uống lành mạnh như ăn chậm và nhai kỹ, không vận động mạnh hoặc nằm nghỉ ngay sau khi ăn, đặc biệt là không bỏ bữa sáng.
- Kiêng cữ các thực phẩm, đồ uống có hại: Trong quá trình điều trị, người bệnh không nên sử dụng các thực phẩm cay, chua, nhiều gia vị, đồ ăn đóng hộp, cũng như các loại thức uống có cồn hay chứa gas. Việc kiêng cữ này vừa hỗ trợ điều trị hiệu quả, vừa ngăn ngừa các cơn đau dạ dày phát sinh đột ngột.
Thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc này sẽ giúp người đau dạ dày có được sức khỏe tốt hơn và giảm thiểu rủi ro trong quá trình điều trị bệnh.
3. Gợi ý các món ăn bữa sáng cho người đau dạ dày
Vậy người bị đau dạ dày ăn gì vào buổi sáng? Súp, canh, cháo, trứng, bánh mì, sữa tươi và sữa chua là những lựa chọn hàng đầu trong thực đơn bữa sáng cho người đau dạ dày vì chúng nhẹ bụng và dễ tiêu hóa.
- Súp: Món ăn này không chỉ thơm ngon, hấp dẫn mà còn rất dễ tiêu hóa và cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết. Súp và các loại thực phẩm mềm khác như ngũ cốc hay yến mạch nấu nhừ giúp dạ dày hoạt động nhẹ nhàng, không gây kích thích cho các vùng niêm mạc đang bị viêm loét.
- Canh: Một bát canh ấm nóng vào buổi sáng có thể làm giảm áp lực lên dạ dày, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn và giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất dễ dàng. Canh cũng cung cấp đủ nước và các khoáng chất cần thiết, giúp kiểm soát triệu chứng nôn mửa và tiêu chảy ở người đau dạ dày.
- Cháo: Cháo được biết đến với đặc tính lỏng, mịn và mềm nhuyễn, là món ăn bổ dưỡng và rất dễ tiêu hóa. Gạo, thành phần chính của cháo, tạo ra một lớp màng bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi sự tấn công của acid dịch vị và giúp ngăn ngừa viêm loét tiến triển. Cháo là lựa chọn lý tưởng cho bữa sáng của người đau dạ dày, giúp giảm bớt áp lực lên dạ dày và làm dịu các cơn đau cũng như triệu chứng nôn mửa do bệnh gây ra.
- Bánh mì: Là một lựa chọn phổ biến cho bữa sáng, bánh mì giàu tinh bột có thể giúp hấp thu axit dư thừa trong dạ dày, từ đó giảm bớt các cơn đau dạ dày.
- Thực phẩm giàu tinh bột: Người đau dạ dày nên bổ sung các thực phẩm như cơm, khoai tây, khoai lang,... vào bữa sáng. Các loại thực phẩm này giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, nhẹ nhàng hơn và cung cấp đủ năng lượng cho ngày mới mà không làm tăng áp lực lên dạ dày.
- Trứng: Trứng được xem là nguồn cung cấp protein dồi dào, tốt cho sức khỏe dạ dày và cũng rất dễ tiêu hóa. Ăn trứng cùng bánh mì sẽ tạo thành bữa sáng cân bằng và bổ dưỡng.
- Sữa tươi: Sữa tươi giàu protein, canxi, sắt và vitamin, hỗ trợ quá trình phục hồi các vết loét dạ dày, chữa lành tổn thương dạ dày và hỗ trợ thúc đẩy quá trình điều trị. Tuy nhiên, người đau dạ dày nên ăn một ít thực phẩm dễ tiêu hoá khác trước khi uống sữa. Uống sữa tươi khi dạ dày đang trống có thể khiến tình trạng đau trở nên nghiêm trọng hơn.
- Sữa chua và thực phẩm giàu probiotic: Sữa chua, phô mai và các sản phẩm có chứa probiotics có tác dụng hỗ trợ cải thiện sức khỏe tiêu hóa và giảm viêm niêm mạc dạ dày, từ đó cải thiện tình trạng đau và đẩy nhanh quá trình điều trị. Axit lactic trong sữa chua còn giúp ức chế hoạt động của vi trùng gây hại, chẳng hạn như Helicobacter pylori.
- Rau xanh, hoa quả ít chất xơ: Người đau dạ dày nên chọn các loại rau và trái cây ít chất xơ để giảm bớt sự co bóp của dạ dày và tránh làm tăng áp lực cho hệ tiêu hoá. Các loại thực phẩm này giàu vitamin và khoáng chất, giúp làm dịu các triệu chứng đau và khó tiêu, thúc đẩy quá trình tiêu hoá.
Việc chọn lựa thực phẩm phù hợp và nhẹ nhàng cho bữa sáng sẽ giúp người đau dạ dày bắt đầu ngày mới một cách khỏe mạnh và thoải mái hơn.
4. Thực phẩm nên tránh trong bữa sáng của người đau dạ dày
Bên cạnh trang bị cho bản thân kiến thức đau dạ dày ăn gì, việc tìm hiểu những thực phẩm nên tránh trong bữa sáng của người bị đau dạ dày cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Để kiểm soát triệu chứng và hỗ trợ quá trình điều trị đau dạ dày, người bệnh cần tránh một số loại thực phẩm và đồ uống có hại như:
- Gia vị cay và chua: Các loại gia vị như ớt, tiêu, tỏi, chanh, dấm khiến dạ dày tiết ra nhiều axit, gây khó tiêu, ợ hơi, ợ chua và làm tăng cơn đau dạ dày.
- Thực phẩm cứng và giàu chất xơ: Các loại thực phẩm như sụn, gân, rau củ già có thể gây cọ xát lên niêm mạc dạ dày, làm tổn thương thêm các vùng đã bị viêm loét.
- Thực phẩm sống và lạnh: Các món ăn chưa được nấu chín kỹ và các thực phẩm lạnh cũng nên được tránh vì chúng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đau dạ dày.
- Thức ăn đậm đà và nhiều dầu mỡ: Các món ăn như cá ướp muối, thịt nướng, quay, hay các món chiên, rán, xào chứa nhiều dầu mỡ sẽ khiến dạ dày phải co bóp nhiều hơn, gây khó tiêu và có thể khiến cơn đau dạ dày nặng hơn.
- Đồ hộp và đồ chế biến sẵn: Xúc xích, lạp xưởng, các loại thịt nguội, dăm bông, các loại nước sốt đóng chai chứa nhiều hóa chất bảo quản và gia vị mạnh, có thể kích thích axit dạ dày và làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
- Đồ ngọt và socola: Các loại bánh kẹo, socola, đồ ngọt kích thích dạ dày tiết ra nhiều axit và gây co bóp mạnh, làm tăng nguy cơ đau dạ dày.
- Thực phẩm chua và cay: Dưa cà, dấm tỏi, hành muối, kim chi,... với hàm lượng gia vị cao gây kích ứng niêm mạc và làm tăng axit trong dạ dày, dẫn đến các triệu chứng như đau bụng, chướng bụng, đầy hơi.
- Các loại trái cây như cam, chanh, ổi, thơm, cóc, và đu đủ xanh có thể kích thích sự tiết axit trong dạ dày. Đặc biệt, nước chanh có khả năng gây tiêu chảy đối với những người bị đau dạ dày hoặc mắc các bệnh về đường ruột. Nước ép cam với tính axit cao có thể gây rối loạn tiêu hóa và kích ứng các dây thần kinh nhạy cảm, làm cho dạ dày sản xuất nhiều axit hơn, dẫn đến cảm giác đau bụng.
- Cà chua cũng là một trong những thực phẩm người bị đau dạ dày nên kiêng ăn. Tính axit mạnh trong cà chua có thể kích thích dạ dày tiết ra dịch vị, tăng nồng độ axit bên trong dạ dày. Chính vì thế, cà chua có thể gây nóng ruột, sôi bụng và viêm dạ dày.
- Thức uống kích thích: Trà đặc, cà phê, nước ngọt có gas và rượu bia có thể làm tăng nồng độ axit, gây mất nước, làm tổn thương niêm mạc dạ dày, kéo dài thời gian điều trị.
Việc tránh những thực phẩm và đồ uống này sẽ giúp bảo vệ dạ dày, giảm triệu chứng và thúc đẩy quá trình hồi phục cho người mắc bệnh đau dạ dày.
Tóm lại, việc tìm hiểu đau dạ dày ăn gì để lựa chọn bữa sáng cho người đau dạ dày một cách phù hợp là vô cùng quan trọng. Một bữa sáng đầy đủ dưỡng chất, dễ tiêu hoá không chỉ giúp cung cấp năng lượng cần thiết cho cả ngày làm việc mà còn giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và đầy năng lượng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
