Biếng ăn sinh lý ở trẻ 7 tháng tuổi là tình trạng thường gặp, bởi ở giai đoạn này trẻ đang bước vào thời kỳ ăn dặm và có những thay đổi cả về nhận thức và hoạt động thể chất. Vậy cha mẹ cần làm gì để cải thiện tình trạng biếng ăn sinh lý ở trẻ 7 tháng tuổi? Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn tìm hiểu vấn đề trên.
1. Trẻ 7 tháng biếng ăn sinh lý có biểu hiện gì?
Biếng ăn sinh lý ở trẻ 7 tháng tuổi là tình trạng rối loạn ăn uống thường gặp và chúng làm cho trẻ ăn ít, không chịu ăn từ đó không hấp thu đủ lượng dinh dưỡng cần thiết, dẫn tới nguy cơ suy dinh dưỡng và chậm phát triển. Những biểu hiện biếng ăn ở trẻ như sau:
- Mỗi bữa ăn cho trẻ thường kéo dài trên 30 phút, thậm chí là hàng giờ đồng hồ.
- Trẻ không chịu nhai hay nuốt thức ăn, thay vào đó là ngậm thức ăn trong thời gian dài.
- Trẻ chống đối và không chịu ăn như ngậm chặt miệng, lắc đầu hay khóc lóc mỗi khi đến bữa ăn.
- Lượng thức ăn của bé ít hơn so với các bạn cùng tuổi.
- Trẻ chậm tăng cân nặng và chiều cao, đôi khi còn sút cân trong thời gian dài.
- Bé dễ bị ốm vặt.
2. Nguyên nhân dẫn đến biếng ăn sinh lý ở trẻ 7 tháng tuổi
Trẻ 7 tháng tuổi đang bước vào giai đoạn ăn dặm và có nhiều thay đổi về nhận thức và hoạt động thể chất. Vì vậy, biếng ăn sinh lý ở trẻ 7 tháng tuổi là tình trạng thường gặp và nó được tạo nên bởi các nguyên nhân sau:
2.1. Trẻ chưa quen với chế độ ăn dặm
Nhiều trẻ chưa quen với các món ăn dặm bởi ở giai đoạn này trẻ chỉ vừa mới chuyển từ chế độ bú sữa mẹ sang chế độ kết hợp bổ sung bữa ăn dặm. Vì vậy, “các món ăn dặm” đôi khi còn khá lạ lẫm và khác xa lạ so với sữa mẹ, làm cho trẻ chưa thích ứng được với bữa ăn nên phản ứng tự nhiên là sẽ nhè ra và không chịu nuốt.
2.2. Giai đoạn trẻ mọc răng
Từ 6 tháng tuổi trở đi trẻ bắt đầu giai đoạn mọc răng. Giai đoạn này trẻ thường cảm thấy khó chịu trong người và có những biểu hiện như dễ cáu gắt, quấy khóc, chảy nhiều nước miếng, mút tay, ngậm đồ vật, nướu sưng và đau..làm cho trẻ không muốn nhai và nuốt thức ăn, dẫn tới tình trạng biếng ăn.
2.3. Do ảnh hưởng của các bệnh lý
Hệ miễn dịch ở trẻ nhỏ chưa hoàn thiện như người trưởng thành nên sức đề kháng còn yếu, dễ bị sự tấn công của virus, vi khuẩn gây nên các bệnh như viêm họng, viêm phế quản, cảm cúm...từ đó làm cho bé mệt mỏi, chán ăn và biếng ăn.
Bên cạnh đó, các tình trạng bệnh lý về tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, khó tiêu, chướng bụng, loạn khuẩn đường ruột... cũng gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu thức ăn, dẫn đến biếng ăn ở trẻ 7 tháng tuổi.
2.4. Chế độ ăn của trẻ chưa hợp lý
Trẻ em ở độ tuổi 7 tháng thì sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính. Vì vậy, cha mẹ không nên thay thế hoàn toàn sữa mẹ bằng bữa ăn dặm, điều này sẽ làm ảnh hưởng đến nhu cầu dinh dưỡng và trẻ không kịp thích nghi dẫn đến biếng ăn.
Bên cạnh đó, nhiều bậc cha mẹ chưa xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý cho bé. Chẳng hạn như khoảng cách giữa các bữa ăn dặm, giữa bữa ăn và cữ bú là quá gần hay thức ăn trong bữa ăn được chế biến không đúng cách, cha mẹ ép buộc bé phải ăn... cũng là nguyên nhân dẫn đến chán ăn, biếng ăn sinh lý ở trẻ 7 tháng tuổi.
2.5. Ảnh hưởng từ tác dụng phụ của thuốc
Biếng ăn sinh lý ở trẻ 7 tháng tuổi có thể do nguyên nhân dùng thuốc. Một số thuốc làm ảnh hưởng đến sự hấp thu thức ăn của trẻ như việc dùng nhiều thuốc kháng sinh sẽ làm rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, dùng nhiều vitamin hay thuốc kích thích ăn không đem lại kết quả tốt mà còn làm cho tình trạng biếng ăn của bé tăng lên ngay sau khi dừng thuốc.
2.6. Trẻ bị loạn khuẩn đường ruột, rối loạn tiêu hóa
Hệ tiêu hóa ở trẻ em 7 tháng tuổi chưa phát triển hoàn thiện và còn non nớt nên dễ bị vi khuẩn tấn công và gây rối loạn hệ vi sinh có lợi trong đường ruột, đặc biệt là sau khi trẻ sử dụng thuốc kháng sinh. Rối loạn tiêu hóa ở trẻ thường có các biểu hiện như đầy bụng, táo bón, khó tiêu, nôn trớ, đi ngoài phân sống, hấp thu kém, chán ăn và biếng ăn.
2.7. Trẻ bị thiếu các vi chất dinh dưỡng
Các vitamin và chất dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với quá trình phát triển cả về thể chất và trí tuệ của trẻ. Theo đó, một trong những nguyên nhân dẫn tới giai đoạn biếng ăn sinh lý ở trẻ em 7 tháng tuổi là thiếu vitamin và chất dinh dưỡng như vitamin A, D, canxi, sắt... đặc biệt là vitamin B1 có vai trò tăng chuyển hóa thức ăn và kích thích vị giác, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.
Bên cạnh đó, các yếu tố từ môi trường như bụi bẩn tấn công, môi trường sống ồn ào, thời tiết... cũng ảnh hưởng đến chế độ ăn của trẻ.
3. Hạn chế biếng ăn sinh lý cho trẻ em 7 tháng tuổi bằng cách nào?
Tình trạng biếng ăn sinh lý ở trẻ em 7 tháng tuổi là mối lo lắng hàng đầu của các bậc cha mẹ, bởi tình trạng này ảnh hưởng nhiều đến quá trình phát triển của trẻ. Vậy chiến lược cần đặt ra giúp hạn chế biếng ăn ở trẻ là gì? Theo đó, cha mẹ cần dựa vào nguyên nhân gây biếng ăn ở bé để có các giải pháp khác nhau. Tuy nhiên, chiến lược chung có thể kể đến các giải pháp sau:
3.1. Thực đơn cho trẻ cần được luân phiên thay đổi
Thực đơn dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển về thể chất và trí tuệ của trẻ. Trẻ em 7 tháng tuổi đang bước vào giai đoạn tập ăn, do vậy bé rất nhạy cảm và bắt đầu cảm nhận được mùi vị của thức ăn. Vì vậy, mẹ nên thường xuyên thay đổi khẩu phần ăn trong mỗi bữa ăn cho bé để tránh tình trạng ăn một món liên tục trong thời gian dài sẽ gây cảm giác chán ăn, hay tình trạng bổ sung thừa chất dinh dưỡng này nhưng lại thiếu chất dinh dưỡng khác. Chế độ dinh dưỡng cho bé cần đảm bảo đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng gồm tinh bột (gạo, lúa mì...), lipid (đậu phộng, vừng, mỡ động vật..), protein (tôm, cá, thịt), chất xơ, vitamin và khoáng chất (rau xanh, củ quả, trái cây..). Đối với trẻ 7 tháng tuổi biếng ăn, mẹ nên xây dựng thực đơn cho trẻ với các loại thực phẩm như thịt bò, cá hồi, tôm, thịt gà...có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo độ tươi sống, hạn chế sử dụng các thực phẩm đóng hộp hay chế biến sẵn vì chúng có chứa các chất bảo quản làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bé.
Giai đoạn trẻ mới bắt đầu ăn dặm, mẹ nên cho bé ăn từng loại thực phẩm riêng biệt, gần giống với loại sữa mà bé đang dùng nhất với lượng từ ít đến nhiều, từ loãng đến đặc để bé làm quen với thức ăn.
Chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp kích thích vị giác của trẻ. Chẳng hạn như các vitamin và khoáng chất trong thức ăn có tác dụng giúp trẻ ăn ngon miệng hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra vai trò của kẽm trong việc kích thích sự thèm ăn của trẻ. Việc bổ sung kẽm cho trẻ có thể là kẽm có sẵn trong đồ ăn hay qua các công nghệ nuôi cấy vẫn đảm bảo là tự nhiên, dễ hấp thụ nên an toàn cho sức khỏe của bé. Nhiều loại thực phẩm có chứa kẽm như thịt gà, hàu, tôm, cua, và các loại rau màu xanh đậm. Bên cạnh đó, bé cần được bổ sung thêm các vi chất cần thiết gồm: Vitamin B1 và B6, Selen, Crom, Gừng, chiết xuất quả sơ ri (vitamin C),... giúp ăn ngon, cải thiện vị giác, đạt cân nặng, chiều cao đúng chuẩn và vượt chuẩn, hệ miễn dịch tốt, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt và ít gặp các bệnh lý về tiêu hóa.
3.2. Trường hợp chế độ ăn sai cách làm cho trẻ biếng ăn
Để hạn chế tình trạng biếng ăn sinh lý ở trẻ 7 tháng tuổi do chế độ ăn uống sai cách, cha mẹ cần lưu ý một số vấn đề khi cho trẻ ăn như sau:
- Thời gian cho mỗi bữa ăn nên khoảng từ 25 – 30 phút và khoảng cách giữa bữa ăn phụ hoặc cữ bú gần nhất đến bữa ăn chính là 2 – 2,5 giờ.
- Cha mẹ nên tập cho bé ăn từ thức ăn lỏng đến đặc, từ lượng thức ăn ít đến nhiều.
- Tập cho trẻ chế độ ăn nghiêm túc, không bật tivi hay điện thoại, chơi đồ chơi trong lúc ăn. Bên cạnh đó, cha mẹ không nên quát mắng, ép bé ăn khi bé không sẵn sàng.
- Mẹ nên khích lệ, động viên bé và tạo không khí vui vẻ, thoải mái trong bữa ăn để giúp bé hào hứng, tự giác ăn nhiều hơn.
3.3. Trường hợp trẻ biếng ăn do gặp các vấn đề về đường tiêu hóa
Đối với trẻ 7 tháng tuổi biếng ăn do gặp các vấn đề về đường tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, kém hấp thu thì mẹ nên sử dụng các loại thức ăn dễ tiêu cho bé như khoai lang, chuối,.. đặc biệt là sữa chua giúp bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột. Bên cạnh đó, cha mẹ có thể sử dụng các loại men vi sinh cho bé để giúp nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường lợi khuẩn, phòng ngừa các tình trạng rối loạn tiêu hóa như táo bón, chướng bụng, khó tiêu, tiêu chảy...
Trường hợp tình trạng biếng ăn ở trẻ kéo dài do rối loạn tiêu hóa làm bé quấy khóc, sốt, đau bụng thì cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được thăm khám và có các chỉ định chính xác.
3.4. Trường hợp trẻ biếng ăn do mọc răng
Giai đoạn mọc răng trẻ có thể bị sốt nhẹ, quấy khóc do nướu bị sưng đau và ngứa hơn bình thường. Do vậy, cha mẹ không nên ép bé ăn uống trong thời gian này.
Đối với tình trạng biếng ăn sinh lý ở trẻ em 7 tháng tuổi thì việc cải thiện triệu chứng có thể diễn ra trong thời gian dài nên khuyến cáo cha mẹ cần kiên trì và bình tĩnh khi bổ sung chất cho bé kể cả qua đường ăn uống hay các thực phẩm chức năng. Đặc biệt việc dùng thực phẩm chức năng (TPCN), khuyến cáo cha mẹ nên chọn các loại có nguồn gốc tự nhiên dễ hấp thụ, không cho còn dùng đồng thời nhiều loại hoặc thay đổi liên tục các loại TPCN.
Cha mẹ có thể đồng thời áp dụng việc bổ sung chất qua đường ăn uống và các thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ tự nhiên để bé dễ hấp thụ. Điều quan trọng nhất là việc cải thiện triệu chứng cho bé thường phải diễn ra trong thời gian dài. Việc kết hợp nhiều loại thực phẩm chức năng cùng lúc hoặc thay đổi liên tục nhiều loại trong thời gian ngắn có thể khiến hệ tiêu hóa của bé không kịp thích nghi và hoàn toàn không tốt. Vì vậy cha mẹ phải thực sự kiên trì đồng hành cùng con và thường xuyên truy cập website vinmec.com để cập nhật những thông tin chăm sóc cho bé hữu ích nhé.