Bệnh Rubella (Sởi Đức) (P1)

Rubella, hay còn gọi là sởi Đức, là một bệnh truyền nhiễm do virus RuV gây ra. Bệnh thường gây phát ban, sốt nhẹ, đau họng và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu phụ nữ mang thai nhiễm bệnh. Đặc biệt, virus này có thể truyền từ mẹ sang thai nhi, gây dị tật bẩm sinh như mất thính lực, thị lực, dị tật tim và các vấn đề về não bộ.

Cùng bác sĩ giải đáp các câu hỏi xoay quanh bệnh Rubella (sởi Đức) trong bài viết này.

Rubella (bệnh sởi Đức) là gì ?

Rubella là một bệnh truyền nhiễm do virus RuV gây ra, gây phát ban bắt đầu từ khuôn mặt và lan xuống toàn thân. Bệnh có thể gây bệnh nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh của những người nhiễm rubella trong thời gian mang thai.

Rubella còn được gọi là sởi Đức hoặc sởi ba ngày. Dù gây ra phát ban như sởi, rubella là do một loại virus khác gây ra.

Hội chứng rubella bẩm sinh là gì?

Hội chứng rubella bẩm sinh (còn gọi là CRS) là dạng nghiêm trọng nhất của bệnh rubella, xảy ra khi người mẹ mang thai truyền rubella sang thai nhi. Hội chứng này có thể gây ra các vấn đề về da, thính giác, thị giác, tim và não bộ ở trẻ sơ sinh.

Rubella và sởi có giống nhau không và ai có thể bị rubella?

Không, bệnh rubella và bệnh sởi là hai bệnh khác nhau. Cả hai đều gây phát ban, nhưng do các loại virus khác nhau gây ra.

Bất cứ ai cũng có thể nhiễm rubella, nhưng hội chứng rubella bẩm sinh nghiêm trọng nhất ở trẻ sơ sinh khi người mẹ nhiễm rubella trong khi mang thai.

Mỗi năm có khoảng 26.000 trường hợp mắc bệnh rubella trên toàn thế giới, phổ biến nhất ở châu Á, châu Phi và Trung Đông. Tại Mỹ, mỗi năm chỉ có vài ca được chẩn đoán kể từ khi bệnh này được loại bỏ.
 

Triệu chứng của rubella là gì?

Triệu chứng nổi bật của rubella là phát ban, thường bắt đầu từ khuôn mặt và lan khắp cơ thể. Ở trẻ em, phát ban thường là triệu chứng đầu tiên. Ở trẻ lớn hơn và người lớn, phát ban có thể xuất hiện vài ngày sau khi các triệu chứng khác bắt đầu.

Khoảng 50% người bệnh không có triệu chứng nhưng vẫn có thể lây rubella cho người khác.

Triệu chứng của rubella bao gồm:

• Phát ban
• Sốt nhẹ
• Ho
• Đau họng
• Chảy nước mũi
• Đau đầu
• Viêm kết mạc
• Đau khớp
• Cảm giác khó chịu
• Sưng hạch bạch huyết

Nguyên nhân gây ra rubella là gì?

Rubella là do virus RuV gây ra. Virus là những vỏ nhỏ chứa mã di truyền bên trong (RNA hoặc DNA). Chúng sử dụng tế bào của con người, động vật hoặc thực vật để tạo ra các bản sao của chính nó.

Rubella lây từ người sang người qua đường ho, hắt hơi hoặc chạm vào các bề mặt có chứa virus. Virus cũng có thể lây từ người mẹ sang thai nhi. Bạn có thể là nguồn lây bệnh rubella dù không có triệu chứng.

Bạn có thể bị lây rubella trong khoảng một tuần trước và một tuần sau khi phát ban.

Người lớn có thể nhiễm rubella không? Làm thế nào để chẩn đoán rubella?

Có, người lớn có thể nhiễm rubella từ trẻ em hoặc người lớn khác.

Để chẩn đoán rubella, bác sĩ sẽ khám và kiểm tra phát ban nếu bạn có. Họ có thể xét nghiệm máu, nước tiểu hoặc chất nhầy từ mũi hoặc họng để tìm dấu hiệu rubella.

Các xét nghiệm bao gồm:

• Xét nghiệm máu
• Lấy dịch mũi hoặc họng
• Xét nghiệm nước tiểu

Kết quả xét nghiệm rubella dương tính có nghĩa là bạn đang nhiễm rubella hoặc đã từng nhiễm, hoặc đã tiêm vắc-xin và có kháng thể bảo vệ.
 

Làm thế nào để điều trị rubella?

Không có thuốc đặc trị cho rubella. Bệnh thường tự khỏi. Bạn có thể dùng thuốc không kê đơn và nên cách ly để tránh lây lan. Bạn có thể dùng thuốc giảm đau và giảm triệu chứng như acetaminophen (paracetamol) hoặc thuốc ho và cảm cúm.

Đối với điều trị hội chứng rubella bẩm sinh, phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng, có thể dùng thuốc hoặc phẫu thuật.

Làm thế nào để phòng ngừa rubella?

Cách tốt nhất là tiêm vắc-xin MMR, hiệu quả khoảng 97% trong việc ngăn ngừa rubella. Cả trẻ em và người lớn đều có thể tiêm vắc-xin.

Các biện pháp phòng ngừa khác gồm:

• Rửa tay thường xuyên
• Không dùng chung vật dụng cá nhân
• Che miệng khi ho, hắt hơi

Hầu hết trẻ em và người lớn trên 12 tuổi có thể tiêm vắc-xin phòng bệnh rubella. Tuy nhiên, có một số người không cần tiêm vắc-xin và những người khác không nên tiêm.

Bạn không cần tiêm vắc-xin rubella nếu:

• Bạn đã tiêm vắc-xin (có thể cần có giấy chứng nhận để đi du lịch, nhập học hoặc làm việc).
• Kết quả xét nghiệm máu cho thấy bạn có kháng thể rubella (miễn dịch với rubella).
• Bạn sinh trước năm 1957. Điều này là do bất kỳ ai sinh trước khi có vắc-xin gần như chắc chắn đã mắc rubella.

Các chuyên gia khuyến cáo không nên tiêm vắc-xin rubella nếu bạn:

• Bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong vắc-xin.
• Đang mang thai.
• Có hệ miễn dịch yếu do nhiễm HIV/AIDS, ung thư hoặc do các loại thuốc bạn đang sử dụng.
• Gần đây đã được truyền máu. Hãy hỏi bác sĩ xem bạn có nên hoãn tiêm hay không.
• Mắc bệnh lao.
• Đã tiêm các vắc-xin khác trong bốn tuần qua.

Nếu bạn dễ bầm tím hoặc chảy máu hoặc có người thân gần mắc các vấn đề về hệ miễn dịch, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về việc có nên tiêm vắc-xin rubella hay không.

Sự khác biệt giữa rubella, bệnh sởi (rubeola) và thủy đậu là gì?

Rubella, bệnh sởi và thủy đậu có thể trông giống nhau vì đều có phát ban da. Nhưng chúng là các bệnh khác nhau do các loại virus khác nhau gây ra.
 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: clevelandclinic