Màu sắc của lưỡi có thể là dấu hiệu giúp chẩn đoán một số bệnh lý liên quan đến sức khỏe. Chẳng hạn như lưỡi có phủ một lớp màu trắng xám thường đi kèm chứng hôi miệng, hoặc lưỡi có màu vàng thường biểu hiện các vấn đề về gan, tim... Vậy tình trạng lưỡi màu trắng liên quan đến bệnh gì và có nguy hiểm không?
1. Lưỡi trắng là bệnh gì?
Lưỡi bị trắng là biểu hiện của bệnh gì? Thực ra lưỡi có màu trắng là một biểu hiện chứ không phải bệnh. Tình trạng này có thể xảy khi bề mặt lưỡi bị nhiễm màu trắng từ vi khuẩn, nấm hoặc tế bào chết dính kẹt vào giữa các nốt đỏ của lưỡi, gai... và tình trạng này liên quan đến vệ sinh lưỡi không được sạch hoặc người bệnh đang mắc một bệnh lý khác.
Đối với trẻ em thì lưỡi trắng có thể liên quan đến nấm lưỡi hoặc tưa lưỡi.
2. Nguyên nhân của lưỡi trắng có mùi hôi
Lưỡi trắng là bệnh gì? Thực tế lưỡi trắng không phải là bệnh lý, đây có thể là triệu chứng của bệnh lý hoặc dấu hiệu của việc không vệ sinh sạch sẽ lưỡi và miệng. Một số nguyên nhân có thể gây nên tình trạng lưỡi trắng:
- Vệ sinh răng miệng chưa tốt. Hầu hết mọi người bị lưỡi trắng do vệ sinh răng miệng chưa đúng cách hoặc lười chăm sóc, vệ sinh răng miệng. Khi đó trên lưỡi sẽ xuất hiện nhiều nhú sưng lên, viêm nhiễm khiến cho vi trùng trong miệng cùng tế bào chết, mảnh vụn thức ăn kẹt lại và tạo môi trường tốt cho vi sinh vật phát triển. Đồng thời những hợp chất này có thể tạo thành lớp bám phủ trên bề mặt lưỡi khiến cho người bệnh có tình trạng lưỡi trắng.
- Lưỡi trắng có thể do nấm miệng, khi đó các loại vi trùng do nấm gây ra có thể làm bỏng rát lưỡi cũng như tạo thành các mảng trắng trên lưỡi gây đau rát. Nấm men thường gặp đối với tình trạng lưỡi trắng là Candida xâm nhập qua con đường ăn uống, nhiễm khuẩn, mắc bệnh... Nấm này gây phát triển các mảng bám trong miệng và bề mặt trên lưỡi để tạo thành màu trắng nhạt hoặc trắng đục. Ngoài ra, người bệnh còn cảm thấy có mùi khó chịu ở trong miệng khi bị loại nấm này. Nấm miệng còn khiến cho người bệnh bị đau, lười ăn uống, tăng tiết nước bọt... Nấm miệng thường xuất hiện ở những người có hệ miễn dịch yếu, hoặc mắc bệnh suy giảm miễn dịch, hoặc bệnh nhân đang điều trị ung thư, hoặc sử dụng thuốc kháng sinh dài ngày. Các điều trị loại bỏ nấm bằng thuốc chẳng hạn như corticoid dạng hít. Khi những bệnh này được khắc phục thì có thể giảm được triệu chứng lưỡi trắng.
- Bệnh giang mai là căn bệnh xã hội có đường lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn. Bệnh thường gây ra các triệu chứng Bệnh giang mai nếu không được điều trị và kéo dài thời gian có thể tạo ra các mảng trắng trên lưỡi hay còn gọi là bạch sản giang mai.
- Bệnh bạch sản là tình trạng bệnh lý gây ra các mảng trắng ở trong miệng, và có thể xảy ra cả ở lưỡi. Các mảng trắng này thường không gây đau nhưng cũng không thể cạo sạch được. Bạch sản thường liên quan đến cả tình trạng sử dụng đồ uống có cồn quá mức như rượu bia, hoặc sử dụng thuốc lá hoặc chất kích thích.
- Bên cạnh đó, lưỡi bị trắng còn do các tác động khác nhau: cơ thể mất nước, hoặc có thể uống không đủ nước hàng ngày, khô miệng do bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp hoặc thói quen ngủ mở miệng
3. Điều trị cho tình trạng lưỡi trắng có mùi hôi
Điều trị tại nhà
Nếu lưỡi trắng là kết quả của việc vệ sinh răng miệng kém thì không quá lo lắng. Bạn chỉ cần chú hơn đến việc chăm sóc răng miệng, sử dụng bàn chải nhẹ nhàng với răng và lưỡi. Hoặc có thể sử dụng dụng cụ lưỡi chuyên dụng sẽ loại bỏ được các vấn đề về vệ sinh và sức khỏe răng miệng. Thêm vào đó, nên uống thêm nhiều nước để giữ độ ẩm thích hợp cho khoang miệng, giúp hạn chế sự phát triển của vi sinh vật gây lưỡi trắng và mùi hôi trong hơi thở.
Có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà để cải thiện tình trạng lưỡi trắng
- Sử dụng nước muối ấm. Với đặc tính của muối có kháng khuẩn, sát trùng vốn có của muối giúp loại bỏ tế bào chết tồn động ở trên bề mặt của lưỡi. Đây là biện pháp khắc phục khá dễ và không tốn kém. Người bệnh có thể ngậm nước muối ấm pha loãng trong khoảng từ 5 đến 10 phút rồi nhổ ra. Thực hiện hai lần một ngày.
- Sử dụng soda banking trộn với nước cốt chanh thành hỗn hợp sệt sau đó chà nhẹ lên lưỡi. Mỗi ngày thực hiện hai lần để hạn chế tình trạng lưỡi trắng. Với cách này có thể giúp giảm vi khuẩn gây ảnh hưởng cho lưỡi và ngăn ngừa viêm nướu. Một nghiên cứu về tác dụng của soda banking cho kết quả hợp chất này có tác dụng giết chết vi khuẩn có hại thường gây nhiễm trùng trong miệng chẳng hạn như streptococcus mutans gây sâu răng.
- Sử dụng nước ép lô hội ngậm. Thực hiện ngày 2 lần để cải thiện tình trạng lưỡi trắng, giảm hôi miệng, kháng khuẩn, chống viêm nhiễm.
- Sử dụng bột nghệ chà sát lên vùng lưỡi. Nghệ có đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm tố nên sẽ giúp loại bỏ các đốm trắng trên lưỡi khá tốt.
- Sử dụng tỏi sống để cải thiện tình trạng lưỡi trắng. Do tỏi có tác dụng giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng do nấm Candida cùng với các nghiên cứu cho biết trong tỏi có hợp chất allicin có khả năng hoạt động như một kháng sinh tự nhiên và giúp ức chế hoạt động của nấm men cũng như vi khuẩn có hại.
- Sử dụng probiotics. Hợp chất này có tác dụng tích cực đến sức khỏe nói chung và sức khỏe răng miệng đồng thời tránh những tổn thương trên lưỡi. Probiotics còn là chủng vi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa. Các kết quả nghiên cứu thường chỉ ra rằng chế phẩm sinh học này tập trung vào cải thiện sức khỏe đường ruột. Nhưng probiotics có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe răng miệng. Các nghiên cứu cho rằng vi khuẩn sinh học có thể xâm chiếm miệng và ruột, probiotics có thể xâm chiếm và cạnh tranh với các vi khuẩn gây hại làm mất cân bằng hệ vi sinh vật miệng theo chiều hướng có lợi giúp tăng cường sức khỏe răng miệng.
Điều trị chuyên khoa
Khi áp dụng các biện pháp trên mà tình trạng lưỡi trắng không thay đổi, hoặc có thể kèm theo các triệu chứng bất thường thì có thể nghi ngờ mắc thêm bệnh lý khác. Người bệnh cần đi thăm khám để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Từ đó bác sĩ mới có phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả.
Với tình trạng lưỡi trắng do liken phẳng ở miệng thì bệnh nhân không cần thực hiện điều trị mà chỉ cần thực hiện vệ sinh răng miệng và lưỡi thường xuyên. Dần dần các triệu chứng lưỡi trắng sẽ mất dần đi. Nếu liken phẳng ở miệng không thuyên giảm, thì người bệnh có thể sử dụng thêm nước súc miệng có chứa steroid hoặc thuốc xịt steroid để điều trị.
Lưỡi trắng do bệnh sản niêm, thường vô hại đối với người bệnh và có thể tự khỏi sau vài tuần khi người bệnh loại bỏ được các yếu tố kích thích như khói thuốc lá, các kích thích trong miệng, miếng trám dư, răng giả tháo lắp, các khí cụ chỉnh nha. Trường hợp tồn tại lâu hơn thì cần sinh thiết
Với tình trạng lưỡi trắng do nấm miệng thì cần sử dụng thuốc chống nấm mới có hiệu quả. Thuốc có nhiều dạng bào chế như chất lỏng hoặc gel bôi lên miệng hoặc viên nén bằng đường uống, viêm ngậm đặt dưới.
Với trường hợp mắc bệnh giang mai thì bác sĩ có thể chỉ định kháng sinh để điều trị. Loại kháng sinh này có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, Nhưng bệnh nhân mắc giang mai với thời gian từ 1 đến 2 năm thì cần được điều trị bằng kháng sinh mới giúp nhanh khỏi bệnh.
Để điều trị lưỡi trắng cần hiểu rõ nguyên nhân của bệnh. Đồng thời cũng có cách phòng ngừa hiệu quả.. Thêm vào đó, nên thăm khám định kỳ tại nha khoa để có biện pháp phòng ngừa các bệnh răng miệng sớm. Khoảng từ 3 đến 6 tháng nên khám một lần, kiểm tra cạo vôi răng, trám các vết sâu mẻ, phòng các bệnh lý nghiêm trọng khác.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
