Bệnh đa xơ cứng là một bệnh lý của hệ thần kinh trung ương gây tổn thương não, tủy sống và các dây thần kinh thị giác do sự hoạt động bất thường của hệ thống miễn dịch. Theo đó, các ảnh hưởng của bệnh đa xơ cứng do tổn thương trong não sẽ khiến người bệnh suy giảm trí nhớ, rối loạn ngôn ngữ và khả năng giải quyết vấn đề. Vì vậy, ngay từ khi phát hiện các dấu hiệu đa xơ cứng thần kinh, bên cạnh điều trị chuyên biệt, việc áp dụng các biện pháp luyện tập trí não sẽ duy trì sự nhạy bén lâu dài hơn.
1. Thiết lập bộ nhớ di động hỗ trợ
Khi bệnh đa xơ cứng làm suy nghĩ của người bệnh bị xáo trộn, các công cụ phù hợp có thể giúp vượt qua hiện tượng “sương mù não bộ” và làm đúng công việc, đúng giờ, đạt hiệu suất như mong muốn. Một công cụ hỗ trợ đắc lực nằm trong tầm tay bây giờ là điện thoại thông minh.
Các lập trình báo thức phát ra tiếng bíp khi cần làm một việc gì đó, như uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, sẽ giúp việc điều trị bệnh dễ tuân thủ hơn. Ngoài ra, nhập các cuộc hẹn vào lịch và đặt lịch hẹn để thông báo trước thời gian bắt đầu cũng giúp cuộc sống được tổ chức tốt. Khi càng lưu ý bộ nhớ của bản thân với nhiều công cụ khác nhau, như email hoặc chức năng máy ảnh của điện thoại, sẽ càng khiến những kế hoạch hành động trong trí não luôn rõ ràng.
2. Để lại cho mình một tin nhắn thoại
Vì những người mắc đa xơ cứng thần kinh sẽ gặp khó khăn trong việc ghi nhớ; do đó, nếu đang làm việc vặt và cần ghi nhớ điều gì đó, hãy gọi điện đến nhà hoặc văn phòng của mình, để lại cho chính mình một tin nhắn thư thoại. Sau này, khi cảm thấy thoải mái hơn, bạn có thể nghe và nhớ lại những gì cần làm.
Một cách khác là mang theo máy ghi âm kỹ thuật số để thay thế. Người bệnh có thể sử dụng thiết bị này bất cứ lúc nào để ghi lại danh sách việc cần làm của mình trong ngày hoặc tên của một người bạn mới gặp, một thông tin quan trọng cần nhớ. Tuy nhiên, ngày nay, chỉ với chiếc điện thoại thông minh, ứng dụng ghi âm đã hoàn toàn có thể giúp thực hiện công việc này.
3. Giữ nhật ký hàng ngày
Mang theo một cuốn sổ và một cây bút bên mình mỗi ngày. Liệt kê tất cả những việc cần làm, những nơi cần đến và những người cần gọi. Lưu ý khi thực hiện hoặc nhận cuộc gọi, tốt nhất là nên ghi chú lại, rằng bạn đã nói chuyện với ai và đã nói gì.
Người bệnh cũng có thể ghi lại các ghi chú tại các cuộc hẹn với bác sĩ hay những điều quan trọng cần thực hiện. Bạn càng giữ các thông tin chi tiết ở một nơi, bạn sẽ càng dễ dàng tìm thấy chúng hơn sau đó. Điều này có thể giảm bớt lo lắng và căng thẳng, vốn là những khó khăn thách thức đối với người bị bệnh đa xơ cứng.
4. Thiết lập trung tâm thông tin
Đôi khi, thật khó để theo dõi lịch trình của riêng người bệnh, chưa nói đến các hoạt động cho cả gia đình. Theo đó, nên chủ động tổ chức tất cả lại với nhau bằng cách sử dụng bảng trắng làm trung tâm liên lạc thông tin tại nhà. Liệt kê tất cả các công việc hàng tuần của mỗi người và đánh dấu chúng khi hoàn thành, bao gồm lịch gia đình với lịch trình của từng thành viên trên đó. Điều này sẽ khiến cho các thành viên chung sống với nhau hài hòa hơn.
Hơn nữa, đừng quên ghi lại các thông tin quan trọng trên trung tâm thông tin này, như số điện thoại tại trường học của con, người trông trẻ hay siêu thị giao hàng tận nhà.
5. Nói chuyện với chính mình
Nói chuyện với chính mình, thật sự là như thế! Khi lặp lại các chi tiết cần ghi nhớ, bản thân mỗi người sẽ giúp não học chúng và cải thiện khả năng nhớ lại chúng sau này.
Để thực hiện điều này một cách dễ dàng, hãy thử nói to với chính mình khi đang làm một số công việc nhất định. Nếu luôn lo lắng mình sẽ quên tắt bếp khi nấu ăn, hãy nói "tôi đang tắt bếp" mỗi khi nấu xong. Tốt nhất là cần làm điều này thành tiếng, lặp đi lặp lại để trí nhớ được khắc sâu.
6. Xây dựng hình ảnh trong trí tưởng tượng
Một mẹo phổ biến để cải thiện khả năng ghi nhớ là tạo ra một mối liên kết suy nghĩ hoặc tên với một hình ảnh trong tâm trí. Để thực hiện điều này, cần tập trung vào một đặc điểm cụ thể của một người hoặc một sự kiện.
Ví dụ, nếu trông thấy một đồng nghiệp mới đeo kính, hãy ghi nhớ tên và kính của họ. Để nhớ một lộ trình mới để khởi hành, nhìn vào bản đồ trước khi đi và hình dung các con đường và địa danh sẽ đi qua bằng cách tưởng tượng đang lái xe và những gì sẽ thấy được trên đường đi.
7. Tham gia vào các trò chơi trí óc
Các trò chơi, chương trình rèn luyện trí não ngày nay rất phong phú và phổ biến trên mạng. Theo đó, các bác sĩ thường khuyến khích tham gia vì chúng thực sự giúp người bệnh đa xơ cứng xây dựng trí nhớ và tăng cường sự tập trung.
Như vậy, người bệnh cần tạo thói quen giải ô chữ trên tờ nhật báo hay tham gia một số trò chơi điện tử hoặc máy tính để rèn giũa trí óc của mình. Đọc sách cũng là một cách tốt để duy trì hoạt động của não bộ.
8. Giải tỏa những thông tin lộn xộn trong não
Tình trạng quá tải thông tin luôn có thể khiến bộ não của bất kỳ ai bị tiêu hao một cách nhanh chóng. Đối với người bệnh đa xơ cứng, tình trạng sương mù não thậm chí còn khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.
Vì vậy, hãy học cách loại bỏ những phiền nhiễu trong đầu của mình. Tìm ra những thứ có thể làm rối loạn sự tập trung và học cách tránh chúng.
Một số mẹo là không làm quá nhiều việc cùng lúc; thay vào đó, hãy gắn bó với một việc cho đến khi hoàn thành để đạt hiệu quả cao nhất. Đồng thời, nên dành cho mình một khoảng thời gian yên tĩnh trong ngày. Tắt tiếng chuông điện thoại hoàn toàn và không kiểm tra tin nhắn, email trong một hoặc hai giờ yên tĩnh mỗi ngày sẽ giúp não nạp năng lượng một cách tối ưu.
9. Biết tốc độ xử lý thông tin của chính mình
Khi bạn đang xem xét nhiều chi tiết, hãy giảm tốc độ và đừng cố làm quá nhanh. Luôn đặt câu hỏi và lặp lại thông tin để ghi nhớ nó trong trí nhớ của mình. Nếu cảm thấy thoải mái hơn khi làm mọi việc theo tốc độ chậm hơn bình thường, hãy yêu cầu bạn bè và đồng nghiệp nói chậm lại.
Ngoài ra, nên chủ động lên lịch cho những công việc phức tạp vào những thời điểm nhận thấy bản thân có nhiều năng lượng nhất và khi sự chú ý đạt tính nhạy bén cao nhất.
10. Rèn luyện cơ thể và trí não
Những buổi tập đổ mồ hôi tại phòng tập thể dục cũng sẽ giúp các ảnh hưởng của bệnh đa xơ cứng trên não bộ bớt nặng nề. Nghiên cứu cho thấy rằng, tập thể dục có thể giúp tâm trí của người bệnh hoạt động tốt hơn.
Cụ thể, khoảng thời gian 30 phút hoạt động bơm máu của tim ở cường độ cao ba lần một tuần sẽ giúp dẫn đến những thay đổi tích cực ở não, qua đó có thể tăng cường trí nhớ cho những người mắc bệnh. Tuy nhiên, hãy nghỉ ngơi khi đã cảm thấy mệt mỏi. Mệt mỏi đồng nghĩa với nhiều sương mù não hơn và có thể làm cho các triệu chứng khác bỗng nhiên tồi tệ hơn.
Tóm lại, bệnh đa xơ cứng là một bệnh có khả năng gây tàn phế cho não và tủy sống. Các triệu chứng của bệnh đa xơ cứng rất khác nhau và phụ thuộc vào số lượng dây thần kinh bị tổn thương và dây thần kinh nào bị ảnh hưởng. Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh, các phương pháp tập luyện trí não nêu trên có thể giúp tăng tốc độ phục hồi sau những ảnh hưởng của bệnh đa xơ cứng, giúp người bệnh cũng có được một cuộc sống gần như bình thường.
Hãy theo dõi trang web: Vinmec.com thường xuyên để cập nhật nhiều thông tin hữu ích khác.
Bài viết tham khảo: everydayhealth.com, mayoclinic.org, mstrust.org.uk, webmd.com