Bé bị ho: Khi nào cần lo lắng?

Ho bệnh khá phổ biến ở trẻ. Điều đó khiến cho nhiều bậc cha mẹ rất quan tâm và đôi khi kèm theo cả lo lắng. Vậy, liệu những băn khoăn, thắc mắc của các bậc cha mẹ có đúng không? Và khi nào cần thực sự lo lắng khi trẻ bị ho. Bài viết này sẽ cung cấp các thông tin chi tiết giúp cha mẹ hiểu hơn về căn bệnh này.

1. Nguyên nhân gây ra ho

Ho phản xạ tự nhiên nhằm bảo vệ đường thở của trẻ khỏi bị tắc nghẽn. Cơ thể ho nhằm để:

• Làm sạch các chất kích thích trong cổ họng và ngực, chẳng hạn như chất nhầy, bụi hoặc khói.
• Đường thở hoặc phổi bị viêm do nhiễm trùng.
• Hầu hết các cơn ho thường do cảm lạnh, nhưng có một số lý do khác khiến bé có thể bị ho, bao gồm dị ứng, hen suyễn và nhiễm trùng xoang.

Trong trường hợp bé bị ho thì khi nào cần lo lắng? Ho thường gặp ở trẻ nhỏ và thường không nguy hiểm. Ho ở trẻ sơ sinh ít gặp hơn. Nếu trẻ dưới 4 tháng tuổi, ho có thể là dấu hiệu của một điều gì đó nghiêm trọng. Nói chung, với trường hợp bé bị ho ba mẹ nên gọi cho bác sĩ nếu:

• Trẻ dưới 4 tháng tuổi
• Thở gấp hơn bình thường hoặc có vẻ như trẻ bị ho có nguy hiểm như khó thở hơn
• Thở khò khè
• Ho ra những chất nhầy có màu vàng, xanh lá cây hoặc thậm chí có vệt máu
• Không uống bất cứ thứ gì trong nhiều lần cho ăn
• Bị sốt và không hành động giống mình
• Mắc các bệnh mãn tính cũng gây nên ho chẳng hạn như bệnh tim hoặc phổi
• Ho dữ dội đến nỗi có thể xảy ra tình trạng nôn
• Ho dai dẳng khi gặp tình huống mắc nghẹn thứ gì đó trong cổ
• Ho không thuyên giảm sau khoảng hai tuần.

Và tất nhiên, nếu trẻ có vẻ khó thở nghiêm trọng, hãy cho trẻ cấp cứu khẩn cấp.

2. Các loại ho trẻ em

Có hai loại ho giúp giữ cho đường thở của con bạn được thông thoáng và đôi khi nguyên nhân của cả hai loại ho này có thể giống nhau:

• Bé bị ho có đờm

Ho có đờm thường sẽ có kèm theo chất nhầy hoặc đờm, là hỗn hợp chất nhầy, các mảnh vụn và tế bào từ phổi.

• Bé ho khan

Ho khan hoặc không có yếu tố gây ra chất nhầy.

3. Các triệu chứng ho ở bé

Có nhiều lý do khiến trẻ bị ho. Các triệu chứng cũng như một số nguyên nhân phổ biến nhất gây ra ho đáng chú ý:

3.1. Bé ho nghẹt mũi

Nguyên nhân có thể: Cảm lạnh thông thường

Các triệu chứng khác:

• Hắt xì
• Chảy nước mắt
• Ít hoặc không thèm ăn
• Sốt nhẹ

Cảm lạnh nguyên nhân phổ biến nhất gây ho ở trẻ em. Nếu trẻ bị cảm lạnh:

• Không nên cho trẻ uống thuốc để giảm cơn ho. Ho có thể quan trọng để trẻ thông đường thở.
• Cho trẻ thử sử dụng mật ong nếu trẻ trên 1 tuổi. Bạn có thể cho trẻ uống từ 2 đến 5 ml mật ong hoặc xi-rô ngô để làm loãng chất nhầy và làm dịu cơn ho (nhưng không bao giờ cho trẻ dưới 1 tuổi uống mật ong vì nó có thể gây ngộ độc cho trẻ, một bệnh hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong).

3.2. Bé ho kèm theo hơi thở lạnh và khó thở

Nguyên nhân gây ho: Virus hợp bào hô hấp (RSV)

Virus hợp bào hô hấp RSV phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, mặc dù trẻ em ở mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh này. Thông thường virus hợp bào hô hấp RSV chỉ gây ra các triệu chứng giống như cảm lạnh ở trẻ em khỏe mạnh. Nhưng nó có thể dẫn đến các bệnh hô hấp nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như viêm tiểu phế quản (viêm các ống thở nhỏ) và viêm phổi, đặc biệt ở trẻ sơ sinh dưới một tuổi. Virus hợp bào hô hấp RSV thường tấn công từ tháng 11 đến giữa tháng 3

Các triệu chứng khác cả bệnh ho (nếu RSV có thể dẫn đến viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi):

• Ho nặng hơn
• Thở khò khè
• Thở nhanh
• Sốt
• Môi sống xung quanh và móng tay hơi xanh hoặc xám (do lượng oxy trong máu giảm)

Cần phải làm: Hầu hết trẻ em khỏi bệnh RSV mà không cần điều trị, nhưng hãy gọi cho bác sĩ nếu bạn nghi ngờ rằng con mình có thể đang phát triển viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi.

3.3. Bé ho kèm theo sốt và khó thở

Nguyên nhân có thể: Viêm phổi hoặc viêm phế quản

Tình trạng bị viêm phổi, nhiễm trùng ở phổi, bắt đầu như cảm lạnh. Viêm phế quản xuất hiện khi các phế quản (ống dẫn khí đến phổi) bị nhiễm trùng, thường là sau khi bị cảm lạnh hoặc cúm. Nó có thể gây ra một cơn ho dai dẳng trong vài tuần.

Các triệu chứng khác:

• Nhức mỏi cơ thể
• Ớn lạnh

Cần phải làm: Nếu trẻ có các triệu chứng của viêm phổi hoặc viêm phế quản, hãy gọi cho bác sĩ để được khám và điều trị. Trẻ có thể cần dùng thuốc kháng sinh để làm hết nhiễm trùng và ho. (Nếu nhiễm trùng do virus, trẻ sẽ khỏe hơn mà không cần dùng kháng sinh.)

3.4. Bé ho do nhiễm trùng thanh quản

Nguyên nhân có thể: bạch cầu thanh quản

Mụn thịt thường do nhiễm trùng dây thanh quản (thanh quản), khí quản (khí quản) và ống phế quản (phế quản) dẫn đến sưng tấy. Ho do các dây thanh âm sưng lên tạo ra âm thanh tương tự như tiếng hải cẩu sủa.

Các triệu chứng khác:

• Ho trở nên tồi tệ hơn vào ban đêm hoặc trẻ bị ho nhiều
• Tiếng huýt sáo có cường độ cao khi trẻ hít vào.

Cần phải làm: Tiếng ho này nghe có vẻ kinh khủng nhưng trong hầu hết các trường hợp, nó không quá nghiêm trọng và có thể được điều trị tại nhà. Dưới đây là một số mẹo điều trị ho cho trẻ:

• Hãy an ủi trẻ để trẻ bình tĩnh và giúp trẻ thở tốt hơn nếu trẻ thức giấc khi ho.
• Đảm bảo cho trẻ uống nhiều nước.
• Nâng cao đầu của trẻ. Nếu trẻ hơn một tuổi, bạn có thể thử kê cao đầu một chút khi trẻ ngủ để giúp giảm cơn ho. Hơn nữa, không được sử dụng chung gối với trẻ sơ sinh, vì điều này làm tăng nguy cơ SIDS.
• Sử dụng máy tạo ẩm dạng phun sương mát mẻ hoặc đưa trẻ vào phòng tắm có hơi nước. Tạo ẩm có thể giúp giảm sưng đường thở, mặc dù nó chưa được khoa học chứng minh.

3.5. Bé không hết ho

Nguyên nhân có thể: Dị ứng, hen suyễn, các chất kích thích từ môi trường và viêm xoang

• Dị ứng là phản ứng của cơ thể, chẳng hạn như ho khan, thường là do hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức.
• Các lớp niêm mạc trong ống dẫn khí đến phổi bị viêm do bệnh hen suyễn có thể bao gồm ho, hoặc ho không xuất hiện.
• Các chất gây kích ứng môi trường có thể bao gồm những thứ như khói thuốc lá hoặc ô nhiễm.
• Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm ở niêm mạc mũi và các xoang. Nó có thể là virus hoặc vi khuẩn.

Các triệu chứng khác:

• Ngạt mũi hoặc chảy nước mũi với dịch nhầy trong
• Ho vào ban đêm hoặc sau khi tiếp xúc với lạnh (nếu đó là bệnh hen suyễn)
• Ho và sổ mũi đã kéo dài ít nhất 10 ngày mà không có dấu hiệu cải thiện và cơn ho có xu hướng nặng hơn vào ban đêm (dấu hiệu của viêm xoang)

Cần phải làm: Nếu bạn nghi ngờ ho là do dị ứng, hen suyễn hoặc viêm xoang, hãy hẹn gặp bác sĩ để được chẩn đoán sớm. (Nếu bác sĩ xác định rằng trẻ bị viêm xoang do vi khuẩn, họ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh. Tình trạng cơn ho lúc này sẽ ngừng sau khi các xoang thông thoáng trở lại).

Khi nghi ngờ trong cổ họng có chất gây kích ứng môi trường, bạn sẽ muốn xác định và loại bỏ vấn đề ngay lập tức.

3.6. Bé ho mà không có dấu hiệu bệnh tật nào khác

Nguyên nhân có thể: Nuốt hoặc hít phải dị vật

Thời gian ho kéo dài một tuần hoặc hơn mà không có bất kỳ dấu hiệu bệnh tật nào khác (như sổ mũi, sốt hoặc hôn mê) hoặc dị ứng (tiết dịch trong) có thể có nghĩa là trẻ có vật gì đó mắc kẹt trong cổ họng hoặc phổi. Tình trạng này khá phổ biến hơn ở những trẻ nhỏ hay di chuyển, tiếp cận với các đồ vật nhỏ và thích đưa đồ vật vào miệng.

Cần phải làm: Nếu bác sĩ nghi ngờ có dị vật gây ho, họ sẽ yêu cầu chụp X-quang phổi. Nếu kết quả kiểm tra cho thấy có thứ gì đó bị mắc kẹt trong phổi, vật đó sẽ phải được phẫu thuật lấy ra.

3.7. Bé ho kèm theo âm thanh "khục khục"

Nguyên nhân có thể: Ho gà

Bệnh ho gà là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp rất dễ lây lan do vi khuẩn gọi là ho gà gây ra. Ho gà trở nên ít phổ biến hơn nhờ vào việc sử dụng rộng rãi vắc-xin DTaP, nhưng các đợt bùng phát vẫn xảy ra.

Các triệu chứng khác:

• Trẻ bị ho gà thường ho liên tục trong 20 hoặc 30 giây, sau đó khó thở và trước khi bắt đầu cơn ho tiếp theo.
• Hắt hơi, sổ mũi và ho nhẹ, .. của cảm lạnh có thể có trong tối đa hai tuần trước khi bắt đầu những cơn ho nặng hơn.

Nếu trẻ có những biểu hiện của bệnh ho gà, bạn hãy gọi cho bác sĩ ngay lập tức. Bởi vì ho gà có thể nặng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ hơn một tuổi. Nếu trẻ bị ho gà, bác sĩ có thể sẽ kê đơn thuốc kháng sinh.

3.8. Bé ho có đờm đặc vàng hoặc xanh

Nguyên nhân có thể: xơ nang

Bệnh xơ nang ảnh hưởng đến trẻ em và ho liên tục với chất nhầy màu vàng hoặc xanh đặc là một trong những dấu hiệu mạnh nhất cho thấy một đứa trẻ có thể đã bị di truyền tình trạng này.

Các triệu chứng khác:

• Viêm phổi tái phát và nhiễm trùng xoang
• Không tăng cân
• Da có vị mặn
• Phân lớn, nhiều dầu mỡ.

Cần phải làm: Nếu bác sĩ xác nhận chẩn đoán xơ nang, thuốc kháng sinh sẽ được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng phổi kèm theo và sử dụng các kỹ thuật khác nhau để giúp ho ra chất tiết đặc trong phổi.

3.9. Ho thường xuyên

Điều này khó xảy ra ở trẻ sơ sinh, mặc dù đôi khi trẻ ho để kiểm tra giọng nói hoặc để thu hút sự chú ý. Tuy nhiên, đối với trẻ mới biết đi hoặc trẻ lớn hơn bị ho do bệnh và tiếp tục ho không theo thói quen, ngay cả sau khi trẻ khỏe mạnh. Nếu trẻ ho không theo thói quen, trẻ sẽ không làm như vậy khi đang ngủ và điều này hiếm khi cản trở việc ăn hoặc nói của trẻ. Tuy nhiên, nó có thể gây rối (trong lớp học chẳng hạn).

Cần phải làm: Thông thường, nếu bạn đợi, có thể trẻ sẽ tự ngừng ho. Nếu trẻ từ 4 tuổi trở lên, bạn có thể cho trẻ uống viên ngậm hoặc thuốc nhỏ để giảm ho.

4. Sử dụng thuốc ho cho trẻ

Không nên cho trẻ sơ sinh uống thuốc ho. Nếu trẻ lớn hơn, bạn hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ trước khi cho trẻ uống thuốc ho hoặc cảm lạnh không kê đơn. Những loại thuốc ho thường không được khuyến khích cho trẻ nhỏ và Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ cho biết bạn có thể điều trị ho và cảm lạnh mà không cần đến chúng.

• Dưới 4 tuổi: Không nên tự ý cho trẻ uống thuốc ho hoặc thuốc cảm.
• Từ 4 đến 6 tuổi: Chỉ sử dụng những loại thuốc này nếu bác sĩ đề nghị.
• Từ 6 tuổi trở lên: Bạn có thể cho trẻ dùng thuốc ho hoặc thuốc cảm không kê đơn, tuy nhiên cần đảm bảo thuốc phù hợp với độ tuổi của trẻ và đo chính xác từng liều theo hướng dẫn sử dụng. Ngoài ra, bạn không bao giờ được cho trẻ uống nhiều loại thuốc ho hoặc thuốc cảm cùng một lúc.

Ngoài ra, cha mẹ cũng nên bổ sung thêm một số thực phẩm hỗ trợ có chứa thành phần lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm,crom, selen, vitamin nhóm B,... giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất đồng thời hỗ trợ hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm đường hô hấp trên, viêm phế quản, cảm cúm.

Lysine rất cần thiết đối với sự phát triển của trẻ, Lysine thúc đẩy sản xuất men tiêu hóa để kích thích trẻ ăn ngon hơn và tiêu hóa dễ dàng, hiệu quả, gia tăng chuyển hóa thức ăn, hấp thụ tối đa chất dinh dưỡng từ thực phẩm.Tăng cường lysine cho bé giúp cơ thể tạo kháng thể, phát triển sức đề kháng giúp làm giảm ho, loãng đờm ở trẻ.

Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:

Vì sao cần bổ sung Lysine cho bé?

Nguồn tham khảo: Babycenter.com