Hội chứng chuyển hoá hay còn gọi là hội chứng X là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới các bệnh lý tim mạch, tiểu đường và ngưng thở khi ngủ. Hội chứng chuyển hóa là căn bệnh phổ biến tại các nước phát triển. Tại Mỹ, 1/3 người trưởng thành mắc hội chứng này. Tại Việt Nam, sự phát triển kinh tế xã hội những năm gần đây cũng làm gia tăng số lượng người dân mắc hội chứng chuyển hóa nhưng trên thực tế căn bệnh này thường dễ dàng bị bỏ qua.
1. Khi nào thì tôi được chẩn đoán mắc hội chứng chuyển hóa?
Khi bạn có ≥ 3 những dấu hiệu sau đây:
- Kích thước vòng eo lớn: Khi vòng eo của bạn ≥ 89 cm nếu bạn là nữ và ≥ 102 cm nếu bạn là nam,
- Tăng chỉ số Triglyceride: khi chỉ số Triglyceride trong máu của bạn ≥ 1.7 mmol/l hoặc ≥ 150 mg/dl.
- Chỉ số “ mỡ tốt” hay chỉ số HDLc giảm: khi chỉ số HDLc < 1.04 mmol/l ( 40 mg/dl) nếu bạn là nam hoặc < 1.3 mmol/l ( 50 mg/dl) nếu bạn là nữ.
- Tăng huyết áp: khi chỉ số huyết áp của bạn ≥ 130/85 mmHg
- Tăng glucose máu lúc đói: khi chỉ số glucose máu lúc đói của bạn ≥ 5.6 mmol/l
2. Phát hiện sớm hội chứng chuyển hoá có tác dụng gì?
Phát hiện sớm hội chứng chuyển hóa sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa được nhiều căn bệnh mạn tính trước khi những căn bệnh đó gây ra những hậu quả trầm trọng cho cơ thể.
Số liệu thống kê từ chương trình phòng chống bệnh tiểu đường của trung tâm phòng ngừa bệnh tật Mỹ: chỉ bằng cách can thiệp lối sống đã làm giảm 58% số lượng mắc mới bệnh tiểu đường ở người trưởng thành và 71% số lượng tiểu đường mắc mới ở người > 60 tuổi
Kết quả nghiên cứu từ chương trình phòng chống bệnh tiểu đường tại Phần Lan cũng cho kết quả tương tự với tỷ lệ tiểu đường mắc mới là 11% ở nhóm điều trị bằng can thiệp lối sống thấp hơn so với nhóm không điều trị can thiệp là 23% sau 4 năm theo dõi.
3. Hội chứng chuyển hóa thường có biểu hiện gì?
Hầu hết người mắc hội chứng chuyển hóa không có triệu chứng và dấu hiệu lâm sàng rõ ràng . Một dấu hiệu có thể nhìn thấy là chu vi vòng eo lớn. Nếu đường trong máu của bạn tăng cao, bạn có thể nhận thấy các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh tiểu đường như khát nước, tiểu nhiều lần, người mệt mỏi, mắt nhìn mờ.
4. Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ?
Khi bạn có ít nhất một trong các dấu hiệu đã liệt kê ở trên, bạn cần yêu cầu bác sĩ cho bạn kiểm tra những dấu hiệu khác của hội chứng này.
5. Bạn cần thực hiện các test gì nếu mắc hội chứng chuyển hóa?
Bạn cần kiểm tra các test chẩn đoán xem mình có mắc bệnh tiền tiểu đường hay mắc bệnh tiểu đường hay không như: nghiệm pháp dung nạp glucose, kiểm tra glucose máu lúc đói, chỉ số HbA1c
Bạn cần kiểm tra sàng lọc các bệnh lý tim mạch như điện tâm đồ, siêu âm doppler động mạch cảnh, động mạch chi dưới để phát hiện tình trạng xơ vữa các mạch máu lớn
Bên cạnh đó, bạn cần đo đa ký giấc ngủ hoặc đa ký hô hấp để phát hiện hội chứng ngưng thở khi ngủ...
6. Hội chứng chuyển hóa được điều trị như thế nào?
Nếu bạn mắc hội chứng chuyển hóa thì cần thực hiện một lối sống lành mạnh, điều này sẽ giúp bạn ngăn ngừa hoặc làm chậm tiến triển một loạt căn bệnh nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não. Lối sống lành mạnh bao gồm:
- Ngừng hút thuốc lá
- Tập thể dục thường xuyên: các chuyên gia y tế khuyên bạn tập thể dục ít nhất 30 phút/ ngày và ít nhất 3 lần/ tuần
- Giảm cân: nếu bạn giảm 7-10% cân nặng bạn có thể làm giảm nguy cơ đề kháng insulin, giảm huyết áp và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
- Áp dụng các bữa ăn lành mạnh như phương pháp ăn kiêng phòng ngừa tăng huyết áp ( DASH: Dietary Approaches to Stop Hypertension) và chế độ ăn Địa Trung Hải. Các thành phần trong bữa ăn nên bao gồm: Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nhiều chất xơ, thịt nạc
- Các thành phần trong bữa ăn cần hạn chế bao gồm: Đồ uống có đường, rượu, muối, đường ngọt, chất béo (đặc biệt là chất béo bão hoà)
- Giảm và kiểm soát stress: tập thiền, yoga, tập dưỡng sinh
Chẩn đoán sớm hội chứng chuyển hóa có ý nghĩa quan trọng trong việc phòng bệnh lý tim mạch và đái tháo đường. Đây là những bệnh lý nguy hiểm có thể dẫn tới nguy cơ tử vong, ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh. Khi có một trong những dấu hiệu liên quan tới hội chứng chuyển hóa nên đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán sớm.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
XEM THÊM
