Huyệt Thiên Trụ là một trong những huyệt vị quan trọng trong Đông y, nó là nơi hội tụ mạch khí giúp đem lại nhiều hiệu quả cho sức khỏe, đặc biệt đối với trình trạng đau mỏi vai, gáy, cổ hay suy nhược thần kinh. Bằng phương pháp châm cứu và bấm huyệt tác động lên huyệt vị này sẽ thúc đẩy quá trình lưu thông khí huyết và cải thiện triệu chứng và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
1. Huyệt Thiên Trụ là gì?
Huyệt Thiên Trụ có xuất xứ thuộc thiên “Khí Phủ Luân”, vị trí ở 2 bên cơ thang và có hình giống 2 cây cột (trụ) ở bên trên (tượng trưng có thiên) do đó có tên gọi là Thiên Trụ.
Thiên Trụ được biết đến là một huyệt vị mạnh bởi đây là nơi phát ra mạch khí của kim Túc Thái dương Bàng Quang. Nhờ vậy, huyệt vị này được áp dụng rất nhiều trong các lĩnh vực điều trị và chăm sóc sức khỏe. Theo Đông y, một số đặc điểm nổi bật của huyệt Thiên Trị bao gồm:
- Là huyệt vị thứ 10 trong kinh Bàng Quang.
- Thuộc nhóm huyệt Thiên Dũ bao gồm Nhân Nghênh, Thiên Dũ, Phù Đột, Thiên Trụ và Thiên Phủ.
2. Vị trí, cách xác định chính xác
Huyệt Thiên Trụ được định vị ở phía sau gáy, nằm giữa tai và đầu cột sống. Cấu trúc giải phẫu ngay dưới da là bờ ngoài cơ thang, cơ bán gai của đầu, cơ thẳng sau nhỏ và to và cơ chéo dưới của đầu. Ngoài ra được chi phối bởi thần kinh vận động cơ là nhánh của dây thần kinh sọ não số XI, các nhánh của dây thần kinh chẩm lớn và đám rối cổ. Da vùng huyệt được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh C3. Vị trí đặc biệt này giúp huyệt có tác dụng khai khiếu và tỉnh não.
Xác định vị trí huyệt vị một cách chính xác sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc ứng dụng các lợi ích của huyệt vị vào việc điều trị và chăm sóc sức khỏe. Các cách thức để xác định huyệt thường được sử dụng bao gồm:
- Cách 1: Tại vị trí giữa chân tóc sau gáy đo lên trên khoảng 0,5 tấc, từ điểm này tiếp tục đo ngang 1,3 tấc là có thể định vị chính xác vị trí huyệt Thiên Trụ.
- Cách 2: Tại vị trí huyệt Á Môn đo ngang 1,3 tấc.
3. Tác dụng của Huyệt Thiên Trụ
Ngày nay tình trạng đau vai gáy, cổ... trở nên khá phổ biến và khởi phát ở nhiều độ tuổi khác nhau. Nguyên nhân có thể do vận động quá mức, nhiễm lạnh hay thoái hóa xương khớp... và thường kéo dài dai dẳng, dễ tái đi tái lại nhiều lần. Điều này làm người bệnh cảm giác đau nhức, khó chịu, hạn chế vận động và ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống.
Khi tác động vào huyệt Thiên Trụ sẽ giúp kích thích các dây thần kinh và tăng cường quá trình lưu thông khí huyết. Nhờ vậy, tình trạng đau đầu, đau gáy, nghẹo cổ được cải thiện sâu từ bên trong, thuyên giảm rõ rệt tình trạng đau nhức đó. Ngoài ra, huyệt vị này còn hiệu quả trong điều trị viêm amidan và suy nhược thần kinh.
4. Cách châm cứu, bấm huyệt Thiên Trụ hiệu quả
Hiện tại, các thầy thuốc Đông y sử dụng hai phương thức chính là bấm huyệt và châm cứu để tác động vào huyệt Thiên Trụ. Đây đều là các liệu pháp điều trị an toàn trong Y Học Cổ Truyền phương Đông
Bấm huyệt là liệu pháp sử dụng lực bấm của đôi bàn tay, tác động lên vị trí các huyệt đạo; thông qua đó kích hoạt cơ chế tự chữa lành từ bên trong cơ thể. Hệ thống huyệt đạo có mối quan hệ mật thiết với các đường kinh mạch và tạng phủ trong cơ thể, do đó khi bấm huyệt đả thông kinh mạch sẽ giúp thư giãn và giảm căng thẳng, đồng thời hướng đến tác dụng cân bằng năng lượng, giúp thông kinh hoạt lạc từ đó tăng cường sức khỏe từ sâu bên trong. Ứng dụng bấm huyệt Thiên Trụ trong điều trị bệnh cũng mang lại hiệu quả tương tự.
Việc tuân thủ đúng quy trình điều trị đóng vai trò quyết định đến hiệu quả mà phương pháp mang lại. Bên cạnh đó, điều này cũng giúp ngăn cản tình trạng phát sinh các vấn đề không mong muốn trong quá trình chữa bệnh.
Hướng dẫn cách bấm huyệt Thiên Trụ:
- Xác định chính xác vị trí của huyệt Thiên Trụ.
- Thực hiện day và bấm huyệt với một lực vừa phải trong vòng 1 – 2 phút giúp kích thích các dây thần kinh cũng như lưu thông khí huyết. Có thể sử dụng đồng thời với các loại dầu chuyên dụng để tăng hiệu quả sử dụng.
Ngoài bấm huyệt thì châm cứu cũng là một phương pháp chữa bệnh mang lại hiệu quả tương tự.
Hướng dẫn châm cứu huyệt Thiên Trụ:
- Chuẩn bị kim châm cứu chuyên dụng và xác định chính xác vị trí của huyệt.
- Châm thẳng vào huyệt vị với độ sâu khoảng 0,5 – 1 thốn và thời gian ôn cứu từ 3 – 5 phút.
Việc ứng dụng lợi ích của huyệt Thiên Trụ trong chữa bệnh nhất là châm cứu đòi hỏi người thực hiện phải có trình độ chuyên môn cao vì khi châm quá sâu và chệch hướng có thể làm tổn thương đến thành tủy. Do đó, để đảm bảo an toàn, người bệnh nên cần được hỗ trợ bởi các bác sĩ và chuyên gia trong ngành.
5. Lưu ý khi bấm huyệt, châm cứu huyệt Thiên Trụ
Châm cứu hoặc bấm huyệt Thiên Trụ có những tác động tích cực đối với sức khỏe người bệnh tuy nhiên cũng tiềm ẩn một số rủi ro nếu người bệnh không tuân thủ đúng phương pháp. Ngoài ra, trong quá trình sử dụng huyệt Thiên Trụ để điều trị bệnh, cần cần chú ý những điều sau:
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý nhằm bổ sung năng lượng cho cơ thể.
- Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm cay nóng, chiên rán, đồ ăn nhanh cũng như đồ ăn đóng hộp.
- Tránh mang vác nặng, không duy trì một tư thế trong thời gian kéo dài vì sẽ gây áp lực lên các khớp.
- Tránh làm việc quá sức gây stress, mệt mỏi, ngủ không đủ giấc làm đẩy nhanh tình trạng thoái hóa xương khớp.
- Không sử dụng rượu, bia, thuốc lá... trong quá trình châm cứu và bấm huyệt.
- Tăng cường tập luyện thể dục thể thao nhằm thúc đẩy hiệu quả phục hồi xương khớp cũng như tăng độ dẻo dai, linh hoạt cho các khớp.
Có thể khẳng định rằng, huyệt Thiên Trụ có tác động tốt lên sức khỏe nhất là hệ thống xương khớp vùng cổ, gáy. Khi gặp các vấn đề này bệnh nhân có thể đến Bệnh viện đa khoa Vinmec với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Y Học Cổ Truyền giàu kinh nghiệm và chuyên môn cao để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
