Mụn cóc là sự phát triển của da do papillomavirus ở người (HPV) gây ra. Trong số 100 chủng vi rút HPV, có một số loại có xu hướng gây mụn cóc trên da.
1. Các loại mụn cóc
Vi rút HPV kích thích sự phát triển nhanh chóng của các tế bào trên lớp ngoài của da. Trong hầu hết các trường hợp, mụn cóc thường xuất hiện trên ngón tay, gần móng tay hoặc trên bàn tay. Một số chủng có thể khiến mụn cóc xuất hiện ở vùng bộ phận sinh dục. Thông thường có 3 loại mụn cóc.
1.1 Mụn cóc bàn chân
Loại mụn cóc này thường xuất hiện dưới dạng cục thịt màu nâu hoặc nâu nhạt được làm mờ bằng các mạch máu nhỏ tại đó vón cục lại và xuất hiện dưới dạng các chấm đen nhỏ. Mụn cóc bàn chân xuất hiện nhiều ở lòng bàn chân.
1.2 Mụn cóc sinh dục
Loại mụn cóc này có thể xuất hiện ở vùng lông mu, trên bộ phận sinh dục, trong hoặc xung quanh hậu môn và hoặc trong âm đạo của phụ nữ. Chúng trông giống như những khối thịt nhỏ có màu hồng tươi, hồng hoặc đỏ.
Các mụn cóc sinh dục có thể trông tương tự như súp lơ hoặc chúng cũng có thể rất nhỏ và khó nhìn thấy bằng mắt thường. Chúng thường xuất hiện thành cụm ba hoặc bốn hoặc có thể phát triển và lan rộng nhanh chóng. Mụn cóc sinh dục không đau, nhưng nếu trong trường hợp bị cọ xát có thể gây đau nhẹ, chảy máu và ngứa. Nhiễm trùng vi rút HPV là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến và một số chủng vi rút HPV có nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung.
1.3 Mụn cóc phẳng
Loại mụn cóc này phổ biến ở thanh thiếu niên và trẻ em hơn ở người lớn. Mụn cóc phẳng mịn hơn, phẳng hơn và nhỏ hơn các mụn cóc khác. Chúng thường xuất hiện trên mặt hoặc có thể xuất hiện ở chân và đặc biệt xuất hiện nhiều ở nữ giới. Mụn cóc phẳng được gây ra thông qua tiếp xúc trực tiếp với vi rút HPV và rất dễ lây lan. Vi rút HPV có thể lây lan qua tiếp xúc giữa người với người hoặc thông qua tiếp xúc trực tiếp với một đối tượng sử dụng bởi người bị nhiễm vi rút. Vi rút gây ra mụn cóc phẳng cũng có thể lây lan sang những nơi khác trên cơ thể người bị nhiễm bệnh.
2. Điều trị mụn cóc
Trong hầu hết các trường hợp, mụn cóc tìm thấy trên da là vô hại và có thể biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, mụn cóc sinh dục hay bệnh sùi mào gà hoàn toàn khác so với mụn cóc thông thường. Đối với mụn cóc sinh dục cần được phát hiện và điều trị sớm bởi các bác sĩ chuyên khoa để giảm nguy cơ rủi ro do biến chứng của bệnh gây nên.
Đôi khi, mụn cóc có thể tái phát sau khi điều trị và với một số chủng HPV gây mụn cóc rất cần thiết được điều trị. Mặc dù các bác sĩ luôn cố gắng loại bỏ hoàn toàn mụn cóc cho người bệnh nhưng để thực hiện được hầu hết phải đòi hỏi có nhiều phương pháp điều trị. Những phương pháp điều trị bao gồm:
2.1 Đóng băng (liệu pháp áp lạnh)
Có thể được hiện với sản phẩm phun đông lạnh không cần kê đơn hoặc bác sĩ sẽ sử dụng nitơ lỏng để đóng băng mụn cóc. Đối với điều trị tại nhà, nhiệt độ có thể xuống thấp đến mức âm 100 độ. Mặt trái của phương pháp điều trị tại nhà là nó có thể không đóng băng mụn cóc đủ sâu để có hiệu quả. Đồng thời còn gây ra đau đớn vì thuốc xịt cần được sử dụng lâu hơn so với khi điều trị tại cơ sở y tế. Khi nó hoạt động thì một vết phồng rộp sẽ hình thành xung quanh mụn cóc và mô chết rơi ra trong vòng 1 đến 2 tuần.
2.2 Cantharidin
Chất này là một chiết xuất của con bọ cánh cứng, sau đó bôi lên da để tạo thành vết phồng rộp quanh mụn cóc. Sau khi sử dụng cantharidin khu vực này sẽ được băng lại. Các các vết phồng rộp này sẽ nâng mụn cóc ra khỏi da.
2.3 Các loại thuốc khác
Bao gồm Bleomycin được tiêm vào mụn cóc để tiêu diệt vi rút HPV và Imiquimod (Aldara và Zyclara)-một laoij thuốc trị liệu miễn dịch kích thích hệ thống miễn dịch chống lại vi rút HPV. Nó ở dạng kem thoa. Mặc dù, Imiquimod được khuyến cáo dùng cho mụn cóc sinh dục nhưng nó cũng có hiệu quả đối với các loại mụn cóc khác.
- Acid Salicylic: Các phương pháp điều trị mụn cóc không cần kê đơn có nhiều dạng (gel, thuốc mỡ hoặc miếng dán) và có chứa acid salicylic là thành phần hoạt chất. Khi bôi hoặc dán thành phần acid này một cách thường xuyên thì acid sẽ dần dần hoà tan mô mụn cóc. Quá trình này có thể mất vài tuần.
- Tiểu phẫu: Khi mụn cóc không thể được loại bỏ bằng các liệu pháp khác, phẫu thuật có thể được sử dụng để cắt bỏ mụn cóc. Cơ sở của mụn cóc sẽ bị phá huỷ bằng kim điện hoặc bằng phương pháp phẫu thuật lạnh (đóng băng sâu)
- Phẫu thuật laser: Phương pháp này sử dụng chùm ánh sáng cực mạnh (laser) để đốt cháy và phá huỷ mô mụn cóc.
- Thuốc không kê đơn: thuốc này sẽ được sử dụng thành phần là acid salicylic được bào chế dưới dạng gel, thuốc mỡ hoặc kem dưỡng da. Sử dụng thuốc này mụn cóc sẽ bong ra trong vài tuần. Tuy nhiên, thuốc này không được sử dụng cho mụn cóc sinh dục.
3. Phòng bệnh
Không có cách nào để ngăn ngừa mụn cóc. Tuy nhiên, có những bước cần được thực hiện để giảm nguy cơ mắc phải chúng. Vì vi rút HPV phát triển mạnh ở những vùng ẩm và ẩm ướt. Nên để phòng ngừa mụn cóc và ngăn chúng lây lan sang bộ phận khác trên cơ thể nếu đã bị nhiễm bệnh cần thực hiện:
- Rửa tay thường xuyên, đặc biệt nếu đã tiếp xúc với những người bị mụn cóc.
- Không sờ vào mụn cóc trên cơ thể.
- Không gãi hoặc nhặt mụn cóc.
- Che mụn cóc bằng băng.
- Giữ cho bàn tay và bàn chân luôn được khô ráo.
- Mang dép khi ở trong phòng thay đồ hoặc phòng tắm chung.
4. Vai trò của vắc xin trong dự phòng HPV
Vi rút HPV chủ yếu lây truyền qua đường tình dục do da tiếp xúc trực tiếp với da, niêm mạc miệng, hầu họng hoặc tiếp xúc với dương vật, tử cung, âm đạo, hậu môn của người bị nhiễm bệnh. Hôn hay chạm vào bộ phận sinh dục của đối tác bằng miệng sẽ có nguy cơ cao bị lây truyền vi rút HPV. Tiêm vắc xin phòng HPV là vắc xin giúp phòng bệnh sùi mào gà và các bệnh như ung thư cổ tử cung, u nhú bộ phận sinh dịch do Human Papillomavirus (HPV) gây ra.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang cung cấp Chương trình tiêm chủng trọn gói với nhiều loại vắc-xin đa dạng cho các đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai.
Riêng trong tháng 12/2019, Vinmec miễn phí tiêm Vắc-xin Viêm gan B sơ sinh (tiêm ngay sau khi sinh) cho bé khi đăng kí Gói tiêm chủng trọn gói dành cho trẻ từ 0-1 tuổi hoặc từ 0-2 tuổi.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
