Phòng chống đau nửa đầu hoặc điều trị phòng ngừa có thể giúp giảm hoặc ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu. Phương cách dự phòng có thể bao gồm thuốc điều trị dự phòng đau nửa đầu, các liệu pháp tích hợp như châm cứu và liệu pháp hành vi hoặc kết hợp cả hai. Trong đó, các thuốc điều trị dự phòng đau nửa đầu có thể giúp giảm tần suất và giảm cường độ cơn đau, cải thiện chất lượng cuộc sống.
1. Điều trị phòng chống đau nửa đầu có thể giúp giảm chứng đau nửa đầu như thế nào?
Theo một bài báo năm 2019 trên tạp chí American Family Physician, khoảng 38% những người bị chứng bệnh đau nửa đầu từng cơn sẽ được hưởng lợi từ các loại thuốc dự phòng. Tuy nhiên, thực tế lại có không đến 13% bệnh nhân được chỉ định dùng thuốc điều trị dự phòng đau nửa đầu.
Bên cạnh đó, bài báo còn nói rằng phòng chống đau nửa đầu có thể giúp:
- Giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn đau nửa đầu
- Giảm đau mạn tính liên quan
- Cải thiện chất lượng cuộc sống
- Ngăn ngừa chuyển đổi thành chứng đau nửa đầu mãn tính
Theo đó, các thuốc điều trị dự phòng đau nửa đầu có thể hữu ích cho những người có:
- Từ trên bốn cơn đau nửa đầu trở lên mỗi tháng
- Suy nhược do đau nửa đầu
- Đau đầu do lạm dụng thuốc
- Đau nửa đầu kèm liệt nửa người
- Chứng đau nửa đầu mắt
- Đau nửa đầu với tiền triệu kéo dài
2. Các thuốc điều trị dự phòng bệnh đau nửa đầu
Thuốc đầu tay hiệu quả để phòng chống đau nửa đầu bao gồm:
2.1. Thuốc chẹn beta
Propranolol là một loại thuốc chẹn beta giao cảm. Đây là một trong những loại thuốc phổ biến và hiệu quả nhất để phòng chống đau nửa đầu.
Có thể mất 12 tuần để người bệnh bắt đầu cảm nhận những lợi ích của propranolol. Cách dùng thuốc là có thể bắt đầu bằng cách uống 40 – 160 miligam (mg) và tăng dần lên 320 mg mỗi ngày.
Các tác dụng phụ thường gặp của thuốc chẹn beta nói chung và propranolol nói riêng có thể bao gồm:
- Mệt mỏi
- Buồn nôn
- Chóng mặt
- Giảm khả năng tập thể dục
- Phiền muộn
Hơn nữa, nếu người bệnh có thêm bệnh tim mạch tiềm ẩn, bác sĩ có thể cân nhắc dùng các thuốc chẹn beta khác như:
- Timolol
- Atenolol
- Metoprolol
Tuy vậy, thuốc chẹn beta có thể không phù hợp với những người mắc các bệnh chứng sau:
- Hen suyễn nặng
- Bệnh mạch máu ngoại vi
- Nhịp tim chậm nghiêm trọng
- Suy tim sung huyết
2.2. Thuốc chống co giật
Thuốc đầu tay để phòng chống đau nửa đầu bao gồm các thuốc chống co giật sau:
- Divalproex
- Natri valproate
- Topiramate
Các tác dụng phụ thường gặp của Depakote và Natri valproate bao gồm:
- Buồn nôn
- Buồn ngủ
- Rụng tóc
- Tăng mức amoniac
Depakote và Natri valproate có thể đặc biệt hữu ích để điều trị chứng đau nửa đầu kéo dài và không điển hình. Dù vậy, hai thuốc này lại không thích hợp cho những người bị bệnh gan nặng hoặc viêm tụy. Ngoài ra, Topamax và Natri valproate không thích hợp khi người bệnh mang thai.
Topamax có hiệu quả như propranolol để phòng chống đau nửa đầu. Mọi người có thể bắt đầu với 25mg mỗi ngày và tăng dần lên 100mg hai lần một ngày. Có thể mất 2 - 3 tháng trước khi đánh giá được liệu điều trị có hiệu quả hay không.
Các tác dụng phụ thường gặp của Topamax bao gồm:
- Có vấn đề với trí nhớ và sự tập trung
- Mệt mỏi
- Buồn nôn
- Chán ăn
Các tác dụng phụ khác có thể bao gồm:
- Nhiễm toan chuyển hóa
- Sỏi thận
- Tăng nhãn áp góc đóng
2.3. Thuốc chống trầm cảm
Thuốc chống trầm cảm Amitriptyline có thể hiệu quả hơn so với Propranolol trong điều trị đau nửa đầu và căng thẳng hỗn hợp.
Trong đó, Amitriptyline hoạt động nhanh hơn thuốc chẹn beta và người bệnh có thể nhận được hiệu quả sau tối đa 4 tuần với liều dùng 20 – 75 mg mỗi ngày.
Các tác dụng phụ có thể bao gồm:
- Mờ mắt
- Táo bón
- Khô miệng
- Huyết áp thấp khi đứng hoặc nằm
- Tăng nguy cơ co giật
- Thay đổi nhịp tim
- Buồn ngủ
- Bí tiểu
3. Những cách khác để phòng chống đau nửa đầu
3.1. Châm cứu
Châm cứu có thể giúp giảm tần suất và cơn đau của chứng đau nửa đầu đối với một số người.
Một nghiên cứu năm 2017 đã chia những người tham gia thành một nhóm châm cứu thực sự, một nhóm châm cứu giả và một nhóm trong danh sách chờ được châm cứu. Những người tham gia vào nhóm châm cứu thật và giả đã có 20 buổi châm cứu trong 4 tuần.
Kết quả mà các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người trong nhóm châm cứu thực sự có được những lợi ích đáng kể so với nhóm giả và trong danh sách chờ đợi. Cụ thể là châm cứu thực sự có hiệu quả trong điều trị phòng chống đau nửa đầu trong ít nhất 24 tuần và giảm tần suất và cường độ đau nửa đầu.
3.2. Mát xa
Theo Hiệp hội Trị liệu Xoa bóp Hoa Kỳ, xoa bóp hay mát xa có thể giúp mọi người kiểm soát cơn đau nửa đầu. Có một số nghiên cứu hạn chế về lợi ích của xoa bóp đối với chứng đau nửa đầu. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy rằng mát xa có thể giúp giảm tần suất và cường độ của các cơn đau nửa đầu cũng như đau đầu kiểu căng thẳng.
3.3. Liệu pháp nhận thức hành vi
Liệu pháp nhận thức hành vi là một kỹ thuật tâm lý có thể giúp mọi người kiểm soát cơn đau nửa đầu. Nghiên cứu cho thấy rằng liệu pháp này và các kỹ thuật thư giãn có thể làm giảm tác động đau đầu từ 30 - 60%.
Một nghiên cứu năm 2020 tổ chức cho những người tham gia tham dự tám phiên liệu pháp nhận thức hành vi hàng tuần. Các nhà nghiên cứu đã chụp MRI trước và sau khi nghiên cứu để cho thấy bất kỳ thay đổi nào trong não. Sau 8 tuần, tần suất đau đầu giảm và ảnh chụp quét cho thấy những thay đổi trong chức năng và hoạt động của não có thể cho thấy lợi ích của phương pháp không dùng thuốc này trong việc phòng chống đau nửa đầu.
3.4. Kỹ thuật phản hồi sinh học
Thiết bị phản hồi sinh học theo dõi các phản ứng nhất định trong cơ thể, chẳng hạn như căng cơ hoặc nhiệt độ của da.
Khi mọi người thay đổi phản ứng của họ, chẳng hạn như giải phóng căng thẳng ở một phần cơ thể, thiết bị sẽ cung cấp phản hồi để mọi người biết. Một thiết bị có thể sử dụng hệ thống âm thanh hoặc ánh sáng để cung cấp phản hồi.
Bằng cách sử dụng phản hồi sinh học, theo thời gian, mọi người sẽ phát triển nhận thức về phản ứng của họ và sẽ có thể giải phóng căng thẳng hoặc căng thẳng trong cơ thể mà không cần thiết bị. Học kỹ năng này có thể giúp giảm hoặc phòng chống đau nửa đầu.
3.5. Kích thích phân bố thần kinh dưới da bằng xung điện
Máy kích thích dây thần kinh điện qua da là một thiết bị nhỏ có các miếng đệm được gắn vào bề mặt da. Sau đó, máy phát ra các xung dòng điện điện áp thấp, kích thích các dây thần kinh và tác động đến các tín hiệu đau đến não.
Một phân tích tổng hợp năm 2018 của bốn nghiên cứu cho thấy rằng TENS có thể là một phương pháp điều trị hiệu quả và được dung nạp tốt cho chứng đau nửa đầu. Thiết bị này có thể giúp giảm những ngày đau đầu và giảm uống thuốc giảm đau.
3.6. Hiểu biết và chủ động phòng tránh các yếu tố kích hoạt
Mọi người có thể nhận thấy rằng việc theo dõi các cơn đau nửa đầu sẽ giúp họ xác định các tác nhân gây ra chúng.
Một số yếu tố kích thích đau nửa đầu phổ biến bao gồm:
- Bỏ ăn hoặc ăn không điều độ
- Căng thẳng
- Hành kinh
- Thay đổi thời tiết
- Dùng rượu
- Ngửi mùi nhất định
- Sô cô la
- Ăn pho mát mềm
- Ăn các chất làm ngọt nhân tạo và chất phụ gia
Như vậy, người bệnh cần biết cách kiểm soát căng thẳng, tránh một số loại thực phẩm, duy trì giờ ăn đều đặn và thiết lập thói quen ngủ tốt có thể hữu ích trong phòng chống đau nửa đầu.
Tóm lại, phòng chống đau nửa đầu có thể giúp giảm tần suất đau nửa đầu, cường độ cơn đau và thời gian của các cơn đau. Thuốc, thư giãn, phản hồi sinh học, liệu pháp hành vi và châm cứu đều có thể có hiệu quả trong dự phòng đau nửa đầu. Điều quan trọng là người bệnh cần có hiểu biết về các biện pháp này, tuân thủ theo cách thức phù hợp với bản thân để đạt hiệu quả kiểm soát bệnh đau nửa đầu một cách tối ưu.
Nguồn tham khảo: medicalnewstoday.com; webmd.com.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
