Khi bạn mang thai, điều cần thiết là tránh các loại thực phẩm và đồ uống có thể gây nguy hiểm cho bạn và thai nhi. Mặc dù hầu hết các loại thực phẩm và đồ uống đều hoàn toàn an toàn để thưởng thức, nhưng bạn nên tránh một số loại như cá sống, sữa chưa tiệt trùng, rượu và cá có hàm lượng thủy ngân cao. Ngoài ra, nên hạn chế một số thực phẩm và đồ uống như cà phê và thực phẩm có nhiều đường bổ sung để thúc đẩy một thai kỳ khỏe mạnh.
1. Cá có hàm lượng thủy ngân cao
Thủy ngân một nguyên tố có độc tính cao và thường được tìm thấy nhất trong nước ô nhiễm. Với hàm lượng cao hơn, thuỷ ngân có thể gây độc cho hệ thần kinh, hệ miễn dịch và thận của bạn. Thuỷ ngân cũng có thể gây ra các vấn đề phát triển nghiêm trọng ở trẻ em.
Vì thuỷ ngân được tìm thấy ở các vùng biển ô nhiễm, cá biển lớn có thể tích tụ lượng thủy ngân cao, nên tránh các loại cá có hàm lượng thủy ngân cao khi đang mang thai và nuôi con bú.
Các loại cá có hàm lượng thủy ngân cao bạn muốn tránh bao gồm: cá mập; cá kiếm; cá thu vua; cá ngừ (đặc biệt là cá ngừ mắt to); marlin; cá ngói từ Vịnh Mexico; cam sần sùi
Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), sử dụng cá có hàm lượng thủy ngân thấp trong thời kỳ mang thai tốt cho sức khỏe và có thể sử dụng những loại cá này tối đa ba lần mỗi tuần.
Cá có chứa hàm lượng thủy ngân thấp rất phong phú và bao gồm: cá cơm; cá tuyết; cá bơn; cá tuyết chấm đen; cá hồi; cá rô phi; cá hồi (nước ngọt). Cá hồi và cá cơm là những lựa chọn tốt cho bà bầu, vì những loại cá này đều chứa nhiều axit béo omega-3, rất quan trọng cho em bé của bạn.
2. Cá sống hoặc nấu chưa chín
Món này sẽ khó đối với các bạn hâm mộ sushi, nhưng nó là một món quan trọng. Cá sống, đặc biệt là động vật có vỏ, có thể gây ra một số bệnh nhiễm trùng, bệnh nhiễm trùng do vi rút, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng.
Một số bệnh nhiễm trùng với các virus này có thể chỉ ảnh hưởng đến bạn, gây mất nước và suy nhược hoặc có thể truyền sang thai nhi với hậu quả nghiêm trọng.
Phụ nữ mang thai dễ bị nhiễm vi khuẩn listeria khi sử dụng cá sống. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) báo cáo, phụ nữ mang thai có nguy cơ bị nhiễm khuẩn Listeria cao gấp 10 lần so với dân số chung. Phụ nữ gốc Tây Ban Nha mang thai có nguy cơ cao gấp 24 lần.
Trong đất và nước hoặc thực vật bị ô nhiễm có thể xuất hiện những vi khuẩn này. Cá sống có thể bị nhiễm vi khuẩn trong quá trình chế biến, bao gồm cả hun khói hoặc sấy khô.
Vi khuẩn Listeria có thể truyền sang con bạn qua nhau thai, ngay cả khi bạn không có bất kỳ dấu hiệu bệnh tật nào hoặc có thể dẫn đến sinh non, sẩy thai, thai chết lưu và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác đối với thai nhi.
3. Thịt chưa nấu chín hoặc thịt sống
Sử dụng thịt sống hoặc nấu chưa chín làm tăng nguy cơ nhiễm một số vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, bao gồm: Toxoplasma, E. coli, Listeria và Salmonella.
Những vi khuẩn có thể là tác nhân đe dọa sức khỏe thai nhi, có thể dẫn đến thai chết lưu hoặc các bệnh thần kinh nghiêm trọng.
Trong khi hầu hết vi khuẩn được tìm thấy trên bề mặt của toàn bộ miếng thịt, các vi khuẩn khác được phát hiện tồn tại bên trong các thớ cơ. Một số phần thịt nguyên miếng, chẳng hạn như: thăn, thăn nội hoặc thịt ribeye từ thịt bò, thịt cừu và thịt bê, có thể an toàn để sử dụng khi chưa nấu chín kỹ. Tuy nhiên, điều này chỉ áp dụng khi miếng thịt còn nguyên hoặc chưa qua xử lý và bên ngoài đã chín hoàn toàn. Vậy, bà bầu không nên ăn gì? Bà bầu không nên ăn thịt đã cắt, bao gồm chả thịt, bánh mì kẹp thịt, thịt băm, thịt lợn và thịt gia.
4. Trứng sống
Vi khuẩn Salmonella có thể xuất hiện trong trứng sống. Nhiễm khuẩn salmonella thường xuất hiện các dấu hiệu bao gồm: Sốt, buồn nôn, nôn, co thắt dạ dày và tiêu chảy. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nhiễm trùng vi khuẩn này có thể gây co thắt tử cung, dẫn đến sinh non hoặc thai chết lưu.
Thực phẩm thường chứa trứng sống bao gồm: Trứng bác nhẹ; trứng chần; Hollandaise sauce; Sốt trứng gà làm tại nhà; một số nước sốt salad tự làm; kem tự làm; bánh kem tự làm
Hầu hết các sản phẩm thực phẩm có chứa trứng sống đều được làm bằng trứng đã được tiệt trùng và an toàn để sử dụng. Tuy nhiên, bạn phải luôn đọc nhãn để đảm bảo trước khi sử dụng những sản phẩm này.
5. Thịt nội tạng
Thịt nội tạng, một nguồn thực phẩm tuyệt vời của nhiều loại chất dinh dưỡng, bao gồm sắt, vitamin B12, vitamin A, kẽm, selen và đồng - tất cả đều tốt cho bạn và em bé. Tuy nhiên, không nên sử dụng quá nhiều vitamin A có nguồn gốc động vật trong thai kỳ, đặc biệt là trong ba tháng đầu của thai kỳ. Mặc dù điều này chủ yếu liên quan đến các chất bổ sung vitamin A, nhưng tốt nhất bạn nên giữ mức tiêu thụ các loại thịt nội tạng.
6. Caffeine
Theo Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), những người mang thai thường được khuyến cáo hạn chế lượng caffeine của họ ở mức dưới 200 miligam (mg) mỗi ngày. Caffeine được hấp thụ rất nhanh và dễ dàng qua nhau thai vào thai nhi. Vì thai nhi và nhau thai của chúng không có enzym chính cần thiết để chuyển hóa caffeine, nên nồng độ cao có thể tích tụ ở thai nhi.
Uống nhiều caffeine trong thời kỳ mang thai đã được các nghiên cứu chứng minh có thể hạn chế sự phát triển của thai nhi và làm tăng nguy cơ sinh con nhẹ cân khi sinh.
Trẻ sơ sinh nhẹ cân dưới 2,5 kg có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở tuổi trưởng thành.
7. Các loại rau mầm sống
Rau mầm sống, bao gồm: cỏ linh lăng, cỏ ba lá, củ cải và giá đỗ xanh... đều là những thực phẩm có thể bị nhiễm vi khuẩn Salmonella.
Môi trường để nảy mầm của những loại rau này là ẩm ướt, khá lý tưởng cho những loại vi khuẩn này phát triển và chúng hầu như không thể bị rửa trôi. Vì vậy, bạn nên tránh hoàn toàn các loại rau mầm sống khi đang mang thai. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng rau mầm một cách an toàn khi đã được nấu chín.
8. Sản phẩm chưa rửa sạch
Bề mặt của trái cây và rau chưa rửa hoặc chưa gọt vỏ có thể bị nhiễm một số vi khuẩn và ký sinh trùng, bao gồm Toxoplasma, E. coli, Salmonella và Listeria, có thể bị nhiễm từ đất hoặc qua xử lý.
Sự ô nhiễm các vi khuẩn này có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong quá trình sản xuất, thu hoạch, chế biến, bảo quản, vận chuyển hoặc bán lẻ. Một loại ký sinh trùng nguy hiểm có thể tồn tại trên trái cây và rau quả được gọi là Toxoplasma.
Phần lớn những người bị nhiễm toxoplasma không có triệu chứng, trong khi những người khác có thể cảm thấy như bị cúm trong một tháng hoặc hơn.
Hầu hết trẻ sơ sinh bị nhiễm vi khuẩn Toxoplasma khi còn trong bụng mẹ đều không có triệu chứng khi sinh. Tuy nhiên, các triệu chứng như: mù hoặc thiểu năng trí tuệ có thể phát triển ở một thời điểm nào đó trong cuộc đời.
9. Sữa, pho mai và nước ép trái cây chưa tiệt trùng
Bà bầu không nên uống gì? Sữa tươi, pho mát chưa tiệt trùng và pho mát chín mềm nguồn gốc có thể chứa một loạt vi khuẩn có hại, bao gồm Listeria, Salmonella, E. coli và Campylobacter.
Nước trái cây chưa tiệt trùng cũng dễ gây ra nguyên nhân cơ thể bị nhiễm vi khuẩn. Những bệnh nhiễm trùng do các vi khuẩn này gây nên đều có thể gây ra những hậu quả đe dọa đến tính mạng.
Vi khuẩn có thể xuất hiện trong tự nhiên hoặc do nhiễm bẩn trong quá trình thu gom hoặc bảo quản sản phẩm. Thanh trùng - cách hiệu quả nhất để tiêu diệt bất kỳ vi khuẩn có hại nào mà không làm thay đổi giá trị dinh dưỡng của sản phẩm.
Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng, bà bầu chỉ ăn sữa tiệt trùng, pho mát và nước hoa quả.
10. Rượu
Chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyên bà bầu nên tránh hoàn toàn uống rượu khi mang thai, vì rượu làm tăng nguy cơ sẩy thai và thai chết lưu. Ngay cả khi sử dụng một lượng rượu nhỏ cũng có thể tác động tiêu cực đến sự phát triển não bộ của thai nhi.
Không những thế, uống rượu khi mang thai cũng có thể gây ra hội chứng nghiện rượu ở thai nhi, liên quan đến các dị tật trên khuôn mặt, dị tật tim và thiểu năng trí tuệ. Vì thế, bà bầu không sử dụng rượu trong thời kỳ này.
11. Đồ ăn vặt đã qua chế biến
Khi mang thai, thời điểm bắt đầu ăn những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng để giúp ích cho cả bà bầu và thai nhi. Bạn sẽ cần bổ sung nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể, bao gồm: Protein, folate, choline và sắt.
Bạn có thể ăn như bình thường trong học kỳ đầu tiên, sau đó tăng lên khoảng 350 calo mỗi ngày trong 3 tháng giữa và khoảng 450 calo mỗi ngày trong 3 tháng cuối thai kỳ.
Kế hoạch ăn uống khi mang thai tối ưu nên bao gồm: các loại thực phẩm toàn phần, với nhiều chất dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu của bạn và em bé. Đồ ăn vặt đã qua chế biến thường chứa ít chất dinh dưỡng nhưng hàm lượng calo, đường và chất béo bổ sung cao.
Trong khi tăng cân khá cần thiết trong thai kỳ, nhưng tăng cân quá mức có liên quan đến nhiều biến chứng và bệnh tật, bao gồm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, cũng như các biến chứng khác trong quá trình sinh.
Kế hoạch bữa ăn của bà bầu nên chú trọng đến các thành phần: protein, rau và trái cây, chất béo lành mạnh và carbohydrate giàu chất xơ như: ngũ cốc nguyên hạt, đậu và rau giàu tinh bột.
Hy vọng thông tin trên đã cung cấp cho bạn thêm lựa chọn và giải đáp thực phẩm và đồ uống cần tránh khi mang thai. Chúc bạn luôn có chế độ ăn khoa học và có một thai kỳ khỏe mạnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline.com
