Công dụng thuốc Vyxeos

Thuốc Vyxeos là thuốc được sử dụng trong điều trị bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính theo chỉ định và giám sát của bác sĩ. Tương tự như các thuốc điều trị ung thư khác, bên cạnh tác dụng điều trị, thuốc Vyxeos cũng có khả năng gây ra nhiều tác dụng phụ cho bệnh nhân.

Daunorubicin Hydrochloride và Cytarabine Liposome là 2 hoạt chất có trong thuốc Vyxeos, thuộc nhóm chất chống chuyển hóa.

Daunorubicin là một Anthracycline hoạt động bằng cách làm gián đoạn quá trình sao chép DNA, cần thiết cho sự phát triển của tế bào ung thư. Điều này làm cho các tế bào ung thư chết, làm chậm hoặc ngừng sự phát triển của khối u. Chất chống dị hóa Cytarabine Liposome can thiệp vào quá trình sản xuất DNA, làm ngừng sự phát triển và phân chia của tế bào, dẫn đến làm chậm hoặc ngừng sự phát triển của các tế bào ung thư.

Vì tế bào ung thư nói chung phân chia nhanh hơn và ít sửa lỗi hơn các tế bào khỏe mạnh nên tế bào sẽ ung thư nhạy cảm hơn với tổn thương gây ra bởi thuốc Vyxeos. Sự kết hợp của 2 loại hoạt chất trên đã được chứng minh là có thể tiêu diệt các tế bào bệnh bạch cầu tốt hơn so với khi các loại thuốc được sử dụng riêng lẻ.

Thuốc Vyxeos được chỉ định trong điều trị bệnh bạch cầu cấp dòng tủy mới được chẩn đoán liên quan đến liệu pháp (t-AML) hoặc liệu pháp AML với những thay đổi đến dòng sản tủy (AML-MRC) ở người lớn và bệnh nhân nhi.

Thuốc Vyxeos được dùng qua đường tĩnh mạch với liều lượng và tần suất sử dụng được xác định theo cá nhân hóa từng bệnh nhân và phác đồ điều trị đang được sử dụng.

Ngay cả khi được sử dụng một cách cẩn thận và chính xác bởi nhân viên y tế, thuốc Vyxeos cũng có thể gây ra cảm giác bỏng và đau do thuốc bị rò rỉ ra ngoài tĩnh mạch tại vị trí tiêm, dẫn đến tổn thương mô nghiêm trọng. Nếu khu vực tiêm thuốc Vyxeos trở nên đỏ, sưng hoặc hãy thông báo cho bác sĩ ngay lập tức.

Người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp khác nhau để kiểm soát các tác dụng phụ của thuốc Vyxeos. Các biện pháp này sẽ được bác sĩ hướng dẫn và lựa chọn cho từng người bệnh cụ thể. Sau đây là một số tác dụng phụ phổ biến hoặc quan trọng nhất của thuốc Vyxeos:

3.1. Số lượng tiểu cầu thấp và nguy cơ gây chảy máu nghiêm trọng

Thuốc Vyxeos có thể dẫn đến các đợt chảy máu nghiêm trọng gây tử vong. Tiểu cầu là một phần của quá trình đông máu, vì vậy khi số lượng tiểu cầu giảm thấp sẽ dẫn đến nguy cơ chảy máu cao hơn. Bệnh nhân đang dùng thuốc Vyxeos hãy cho bác sĩ biết nếu xuất hiện các vết bầm tím hoặc tình trạng chảy máu bất thường (chảy máu mũi hay chân răng, tiêu tiểu ra máu...). Truyền tiểu cầu là biện pháp xử trí cần thiết nếu số lượng tiểu cầu của bệnh nhân quá thấp khi dùng thuốc Vyxeos và theo dõi số lượng tiểu cầu bằng các xét nghiệm máu.

• Không sử dụng dao cạo râu (dao cạo điện cũng được).
• Tránh các môn thể thao có thể gây thương tích hoặc chảy máu.
• Không dùng aspirin (axit salicylic), thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Motrin / Advil (ibuprofen), Aleve (naproxen), Celebrex (celecoxib), v.v., vì tất cả đều có thể làm tăng nguy cơ sự chảy máu;
• Không dùng chỉ nha khoa hoặc dùng tăm xỉa răng và sử dụng bàn chải đánh răng lông mềm để đánh răng.

3.2. Nhiễm trùng, giảm bạch cầu

Thuốc Vyxeos có thể gây nhiễm trùng đe dọa tính mạng, có hoặc không làm giảm số lượng bạch cầu. Tế bào về bệnh bạch cầu (WBC) rất quan trọng để chống lại nhiễm trùng. Trong khi được điều trị, số lượng bạch cầu của người bệnh có thể giảm xuống khiến bệnh nhân có nguy cơ bị nhiễm trùng cao hơn. Bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ hoặc y tá ngay lập tức nếu bị sốt cao hơn 38 ° C kèm theo đau họng hoặc cảm lạnh, khó thở, ho, nóng rát khi đi tiểu... Một số khuyến cáo của bác sĩ để hạn chế nhiễm trùng trong thời gian dùng thuốc Vyxeos:

• Rửa tay thường xuyên;
• Hạn chế đến những nơi đông người hoặc tiếp xúc với người có dấu hiệu mắc các bệnh lây nhiễm (người đang có dấu hiệu bị cảm, sốt, ho);
• Không xử lý chất thải vật nuôi khi đang điều trị với thuốc Vyxeos;
• Giữ vệ sinh các thương hoặc vết xước ngoài da luôn sạch sẽ;
• Tắm rửa, vệ sinh cá nhân, chăm sóc răng miệng thường xuyên;
• Không lấy khóe hoặc cắt móng tay/móng chân mọc ngược;
• Trao đổi với bác sĩ ung thư trước khi thực hiện một thủ thuật nha khoa trong khi đang dùng thuốc thuốc Vyxeos;
• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi chủng ngừa bất kỳ loại vắc-xin nào khi đang uống thuốc Vyxeos.

3.3. Số lượng tế bào hồng cầu thấp

Hồng cầu có vai trò vận chuyển oxy trong máu đến cung cấp cho các mô trong cơ thể, do đó số lượng tế bào này giảm thấp sẽ khiến các cơ quan trong cơ thể bị thiếu oxy để hoạt động, biểu hiện các triệu chứng như: mệt mỏi hoặc không có sức. Bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ nếu có các biểu hiện của thiếu máu như khó thở, mệt mỏi hoặc đau ngực... trong quá trình điều trị bằng thuốc Vyxeos. Một số trường hợp số lượng hồng cầu quá thấp do thuốc Vyxeos có thể cần phải được truyền máu.

3.4. Phát ban

Một số bệnh nhân có thể phát ban khi dùng thuốc Vyxeos, bệnh nhân khắc phục bằng cách sử dụng kem dưỡng ẩm không chứa cồn trên da và môi, tránh kem dưỡng ẩm có nước hoa hoặc mùi hương. Nếu da của bệnh nhân bị nứt hoặc chảy máu, hãy nhớ giữ vùng da đó sạch sẽ để tránh nhiễm trùng và thông báo cho bác sĩ về bất kỳ vấn đề phát ban nào phát triển trên da trong suốt quá trình điều trị với thuốc Vyxeos.

3.5. Phù nề

Thuốc Vyxeos có thể gây tích nước và sưng tấy (phù nề) với các triệu chứng bao gồm: sưng ở bất kỳ khu vực nào như mặt, bàn chân / mắt cá chân, bàn tay / cánh tay và bìu. Tăng cân nhanh chóng hoặc khó thở có thể là dấu hiệu của tình trạng giữ nước khi dùng thuốc Vyxeos.

3.6. Buồn nôn và nôn

Khi điều trị thuốc thuốc Vyxeos có thể sử dụng thêm các thuốc giúp kiểm soát buồn nôn và nôn cùng với việc thay đổi chế độ ăn uống, tránh những thứ có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng nôn như: thức ăn thức ăn quá đặc hoặc nhiều dầu mỡ/chất béo, gia vị hoặc axit (chanh, cà chua, cam).

3.7. Tiêu chảy

Người bệnh hãy thông báo cho bác sĩ nếu bắt đầu bị tiêu chảy để tìm ra biện pháp can thiệp phù hợp, bác sĩ ung thư có thể giới thiệu bệnh nhân sử dụng các loại thuốc để giảm tiêu chảy do thuốc Vyxeos. Ngoài ra, bệnh nhân có thể áp dụng một số biện pháp giảm tiêu chảy như hạn chế bổ sung thực phẩm nhiều chất xơ, tránh dùng trái cây tươi, rau xanh, các loại hạt và ngũ cốc. Chất xơ hòa tan có thể hấp thụ chất lỏng và giúp giảm tiêu chảy do thuốc Vyxeos hiệu quả, chúng có nhiều trong nước sốt táo, chuối chín, trái cây đóng hộp, cam, khoai tây luộc, gạo trắng, khoai tây chiên... Bên cạnh đó người dùng thuốc Vyxeos nên chú ý uống đủ nước, hạn chế rượu bia hoặc cafein để ngăn ngừa mất nước do tiêu chảy.

3.8. Loét miệng

Một số phương pháp điều trị ung thư có thể gây ra vết loét hoặc đau trong miệng, cổ họng của bệnh nhân. Thông báo cho bác sĩ khi miệng, lưỡi, bên trong má hoặc cổ họng người dùng thuốc Vyxeos trở nên trắng, loét hoặc đau. Chăm sóc miệng thường xuyên giúp ngăn ngừa hoặc kiểm soát bệnh lở miệng. Nếu vết loét miệng trở nên đau đớn, bác sĩ hoặc y tá có thể đề nghị dùng thuốc giảm đau.

• Chải răng bằng bàn chải đánh răng lông mềm hoặc tăm bông 2 lần một ngày.
• Tránh các loại nước súc miệng có cồn. Nên súc miệng bằng baking soda và/hoặc muối với nước ấm (2 thìa cà phê baking hoặc 1 thìa cà phê muối trong một cốc nước ấm 8 ounce) 4 lần/ngày.
• Nếu miệng bị khô, hãy ăn thức ăn ẩm, uống nhiều nước và ngậm kẹo các loại cứng không chứa đường.
• Tránh hút thuốc lá, uống đồ uống có cồn và nước trái cây họ cam quýt.

Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp thêm các tình trạng khác như: táo bón, đau cơ, vấn đề về tim mạch, giấc ngủ không sâu, giảm cảm giác thèm ăn... khi gặp những tình trạng trên, bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ để có những phương án chăm sóc sức khỏe phù hợp.

Việc cho thai nhi tiếp xúc với thuốc Vyxeos có thể dẫn đến các dị tật bẩm sinh, vì vậy bệnh nhân không nên mang thai hoặc làm cha trong thời gian điều trị ung thư bằng thuốc Vyxeos.

Việc áp dụng các biện pháp ngừa thai hay kiểm soát sinh đẻ hiệu quả là vô cùng cần thiết, đặc biệt là trong quá trình điều trị và ít nhất 6 tháng sau khi điều trị thuốc Vyxeos. Ngay cả khi chu kỳ kinh nguyệt không còn hoặc bệnh nhân tin rằng bản thân không sản xuất tinh trùng thì khả năng thụ thai vẫn có thể xảy ra.

Lưu ý người bệnh không cho con bú trong khi thời gian thuốc thuốc Vyxeos và ít nhất 2 tuần sau khi kết thúc điều trị.

Trên đây là những thông tin quan trọng về thuốc Vyxeos. Việc hiểu rõ những vấn đề trên giúp quá trình dùng thuốc được hiệu quả, giảm thiểu ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh.