Vi khuẩn HP là gì? Lây qua đường nào?

Vi khuẩn HP là gì - Helicobacter Pylori là loại vi khuẩn rất phổ biến, tồn tại và phát triển trong dạ dày người. Nhiễm vi khuẩn HP là nguyên nhân dẫn đến các cơn đau dạ dày mãn tính như viêm dạ dày mãn hoặc loét dạ dày, nguy hiểm hơn là ung thư dạ dày. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về các vấn đề liên quan đến vi khuẩn HP như dạ dày HP có lây không qua bài viết này.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

1. Vi khuẩn HP là gì?

Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) là vi khuẩn tồn tại và phát triển trong dạ dày của con người.  

Vì sao vi khuẩn HP có thể sống được trong dạ dày? Để có thể sống trong môi trường acid của dạ dày, vi khuẩn HP tiết ra một loại enzyme gọi là Urease giúp trung hòa acid dạ dày.

Khi phát hiện nhiễm vi khuẩn HP, nhiều người thường lo ngại về nguy cơ ung thư. Thực tế, HP có thể gây ra viêm dạ dày mãn tính và là nguyên nhân chính gây ra loét dạ dày, viêm tá tràng và thậm chí là ung thư dạ dày. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, khoảng 1% người nhiễm vi khuẩn HP có nguy cơ mắc ung thư.

2. Đường lây truyền vi khuẩn HP là gì?

Bị dạ dày HP có lây không? Câu trả lời là có. Vi khuẩn HP có khả năng lây từ người nhiễm sang người lành. Vi khuẩn này thừng lây qua 3 đường, bao gồm:

• Đường miệng - miệng: Đây là đường lây chính của vi khuẩn HP, thông qua tiếp xúc nước bọt hoặc dịch tiết tđường tiêu hóa của người nhiễm. Trong các gia đình có người mắc bệnh, khả năng lây nhiễm cho người khác là rất cao.
• Đường phân - miệng: Vi khuẩn được đào thải qua phân và có thể lây lan sang cộng đồng với thói quen ăn đồ sống.
• Đường khác: Ngoài ra, để hiểu rõ hơn về câu hỏi bị dạ dày HP có lây không, người bệnh cũng cần biết rằng, vi khuẩn  HP cũng có thể lây nhiễm thông qua việc sử dụng chung các thiết bị y tế như nội soi dạ dày, soi tai mũi họng hoặc dụng cụ nha khoa. Vệ sinh và tiệt trùng kỹ lưỡng các thiết bị y tế sau mỗi lần sử dụng là cần thiết để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn HP.

3. Ai có nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP?

Mọi đối tượng đều có nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP. Trên toàn cầu, khoảng 50% dân số được ước tính mắc vi khuẩn này. Tuy nhiên, tỷ lệ nhiễm bệnh có thể biến đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.  

Vậy yếu tố nguy cơ dẫn đến tình trạng nhiễm vi khuẩn HP là gì? Các yếu tố bao gồm độ tuổi, vị trí địa lý, lối sống và điều kiện sống. Trẻ em cũng có nguy cơ cao nhiễm vi khuẩn, đặc biệt nếu có người trong gia đình nhiễm và có thói quen hôn môi, chia sẻ thức ăn.  

Mặc dù tỷ lệ nhiễm vi khuẩn HP khá cao, nhưng nhiều trường hợp người nhiễm không có triệu chứng hoặc biến chứng nào trên đường tiêu hóa.

4. Phương pháp chẩn đoán vi khuẩn HP là gì?

Các triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP thường diễn ra âm thầm và không rõ ràng. Bệnh thường gây ra các cơn đau bụng vùng thượng vị, đầy bụng, khó tiêu và rối loạn tiêu hóa. Khi gặp những triệu chứng như vậy, bệnh nhân tốt nhất nên đến bệnh viện để kiểm tra và có kết quả chính xác nhất.

Một số phương pháp xét nghiệm để chẩn đoán nhiễm vi khuẩn HP dạ dày gồm:

4.1 Phương pháp không xâm lấn

• Xét nghiệm hơi thở: Phương pháp này đo lượng khí CO2 hoặc amoniac được giải phóng sau khi người bệnh uống dung dịch chứa urea. Nếu vi khuẩn HP hiện diện trong dạ dày, nó sẽ phân giải urea thành CO2 hoặc amoniac và lượng khí này sẽ được đo để xác định có nhiễm vi khuẩn HP hay không.
• Xét nghiệm máu: Phương pháp này chỉ cho biết người bệnh đã nhiễm vi khuẩn HP hay chưa, không thể xác định hiện tại có còn nhiễm HP hay không.
• Xét nghiệm phân: Để kiểm tra có vi khuẩn HP trong dạ dày hay không, có thể tiến hành xét nghiệm phân vì một lượng vi khuẩn này được thải trừ qua phân ra bên ngoài.

4.2 Phương pháp xâm lấn

• Lấy mẫu niêm mạc dạ dày: Thông qua nội soi dạ dày hoặc bệnh phẩm dạ dày sau phẫu thuật, mẫu niêm mạc dạ dày được lấy ra và tiến hành xét nghiệm hoặc soi dưới kính hiển vi để tìm HP.

Quyết định sử dụng phương pháp xét nghiệm nào sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của người bệnh và quyết định của bác sĩ. Bác sĩ sẽ đánh giá triệu chứng và yếu tố nguy cơ để chọn phương pháp xét nghiệm chẩn đoán HP dạ dày phù hợp.

5. Phương pháp điều trị vi khuẩn HP là gì?

• Điều trị diệt vi khuẩn HP cho người bị nhiễm khuẩn HP được chỉ định trong các trường hợp như: viêm loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày đã được điều trị, thiếu máu do thiếu sắt và xuất huyết giảm tiểu cầu.
• Để dự phòng ung thư dạ dày, điều trị HP cũng được chỉ định cho các bệnh nhân nhiễm HP có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư dạ dày, có polyp dạ dày, viêm teo niêm mạc dạ dày sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) kéo dài hoặc những ai mong muốn loại bỏ HP.

Để điều trị HP, bác sĩ thường chỉ định kết hợp các loại kháng sinh kèm theo thuốc giảm tiết axit dịch vị. Tuy nhiên, việc dùng các thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ như phân đen, tiêu chảy, rối loạn vị giác (vị kim loại), lưỡi đen và phản ứng cai rượu (hiệu ứng antabuse).

6. Cách chăm sóc người nhiễm vi khuẩn HP là gì?

Ngoài sử dụng thuốc, chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày cũng gây ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của quá trình điều trị vi khuẩn HP. Dưới đây là một số phương pháp chăm sóc và quản lý tình trạng nhiễm HP dạ dày tại nhà:

• Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế các thực phẩm kích thích axit dạ dày như gia vị cay, chất béo, cafein và cồn. Thay vào đó, bệnh nhân nên tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt. 

• Tránh thức ăn và đồ uống kích ứng: Tránh các thực phẩm và đồ uống có thể kích ứng dạ dày như đồ uống có ga, nước chanh và thực phẩm chứa nồng độ axit cao.
• Kiểm soát căng thẳng: Căng thẳng có thể gây ra tình trạng dạ dày nhạy cảm và làm tăng triệu chứng HP dạ dày. Hãy tìm các phương pháp giảm căng thẳng như yoga, thiền hoặc tập thể dục đều đặn để giảm căng thẳng.
• Điều chỉnh lịch trình ăn uống: Hãy ăn nhẹ và thường xuyên hơn, tránh ăn quá no hoặc để quá đói. Ăn ít nhưng thường xuyên sẽ giúp giảm áp lực lên dạ dày.
• Tránh hút thuốc và sử dụng đồ uống có cồn: Thuốc lá và cồn có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày và tăng nguy cơ viêm loét dạ dày.

Tóm lại, vi khuẩn HP là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề về dạ dày, bao gồm viêm loét dạ dày và ung thư dạ dày. Việc điều trị và phòng ngừa nhiễm khuẩn HP là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe cơ thể. Một câu hỏi thường gặp là "dạ dày HP có lây không?" Câu trả lời là có. Vi khuẩn HP có thể lây lan qua tiếp xúc với nước bọt hoặc phân của người nhiễm. Do đó, duy trì vệ sinh cá nhân tốt và tránh dùng chung dụng cụ ăn uống là cách hiệu quả để ngăn ngừa lây nhiễm. Hãy luôn chú ý đến sức khỏe của mình và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết để có biện pháp điều trị kịp thời và hiệu quả.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.