Thuốc tiểu đường metformin và giảm cân: Những điều bạn nên biết

Metformin là một loại thuốc được kê đơn chủ yếu trong việc kiểm soát lượng đường trong máu ở những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Ngoài ra, thuốc tiểu đường metformin cũng được “truyền tai” là một loại thuốc có thể giúp bạn giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên, điều đó có thực sự đúng hay không?

Theo nghiên cứu gần đây cho thấy, metformin có thể giúp một số người giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên, lý do chính xác cho việc loại thuốc này có thể giúp bạn giảm cân vẫn chưa có lời giải đáp cụ thể. Các chuyên gia cho rằng, metformin có thể khiến bạn tiêu thụ ít thức ăn hơn bằng cách làm giảm cảm giác thèm ăn. Ngoài ra, nó cũng có thể làm thay đổi cách mà cơ thể chúng ta sử dụng cũng như lưu trữ chất béo.

Mặc dù các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng metformin có thể đem lại tác dụng giảm cân, nhưng loại thuốc này không phải là một giải pháp khắc phục nhanh chóng. Thực tế, việc giảm cân nhờ metformin sẽ có xu hướng xảy ra dần dần trong 1 – 2 năm. Mặt khác, kết quả giảm cân cũng khác nhau ở mỗi người. Nghiên cứu cũng cho thấy, số cân nặng trung bình giảm được sau hơn hai năm sử dụng metformin là từ 4 – 7 pound ( tức là từ 1,81kg – 3,18kg).

Tuy nhiên, nếu bạn chỉ sử dụng thuốc metformin mà không tuân theo các thói quen lành mạnh khác cũng sẽ khiến cho việc giảm cân trở nên vô ích. Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe cho biết, những người tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh và thường xuyên tập thể dục trong thời gian sử dụng metformin có xu hướng giảm được số cân nặng nhiều hơn những người khác. Điều này là do metformin có tác dụng giúp tăng lượng calo mà cơ thể bạn đốt cháy trong quá trình tập luyện thể chất. Vì vậy, nếu bạn không tập thể dục, bạn sẽ vô tình đánh mất đi lợi ích to lớn này.

Bên cạnh đó, tình trạng giảm cân của bạn chỉ có thể được duy trì trong thời gian bạn sử dụng thuốc metformin đều đặn. Nghĩa là, nếu bạn ngừng sử dụng metformin, khả năng cao cân nặng của bạn sẽ trở lại với mốc ban đầu. Thậm chí, ngay cả khi bạn vẫn đang sử dụng loại thuốc này, bạn vẫn có thể từ từ tăng lại số cân mà bạn đã nỗ lực giảm trong suốt thời gian qua.

Nói cách khác, metformin không phải là một loại thuốc giảm cân quá kỳ diệu như bạn mong đợi. Nó có thể giúp giảm trọng lượng ở một số đối tượng nhất định, chứ không phải ở tất cả mọi người. Một trong những lợi ích đáng chú ý của metformin là dù không giúp bạn giảm cân như mong muốn, nhưng chúng cũng không khiến bạn bị tăng cân thêm.

XEM THÊM: Thuốc metformin: Lưu ý khi điều trị tiểu đường type 2

Nếu bạn bị mắc bệnh tiền tiểu đường, bệnh tiểu đường loại 2 hoặc tình trạng thừa cân, béo phì, bác sĩ có thể kê toa metformin nhằm giúp bạn kiểm soát bệnh tiểu đường, đồng thời làm giảm các nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và giảm cân hiệu quả. Trên thực tế, bác sĩ có thể kê đơn metformin để giúp bạn giảm cân ngay cả khi bạn không mắc bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường.

Việc sử dụng metformin theo cách này sẽ được gọi là sử dụng thuốc ngoài hướng dẫn (off-label use). Điều đó có nghĩa là FDA không chấp thuận metformin như một loại thuốc giúp hỗ trợ giảm cân. Do đó, có ít thông tin hơn về mức độ hiệu quả của metformin cho mục đích này.

Liều lượng sử dụng metformin sẽ phụ thuộc vào toa thuốc được bác sĩ kê đơn cho bạn. Ban đầu, bạn có thể sử dụng metformin với liều lượng thấp, sau đó tăng dần lên sau vài tuần. Điều này sẽ giúp bạn giảm thiểu đáng kể được nguy cơ gặp phải bất kỳ tác dụng phụ không mong muốn nào đến từ thuốc.

Nếu bạn đang giảm cân trong khi sử dụng metformin, điều này có thể là do tác dụng của thuốc. Tuy nhiên, bạn cũng có thể giảm cân do một số yếu tố khác, chẳng hạn như các vấn đề về sức khoẻ nhất định khiến bạn cảm thấy chán ăn, bao gồm:

• Lo lắng
• Phiền muộn
• Căng thẳng
• Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
• Ung thư
• Bệnh Parkinson
• AIDS

Bên cạnh metformin, việc sử dụng các loại thuốc khác cũng có thể làm bạn giảm cân. Các loại thuốc hoá trị ung thư khiến bạn giảm cân bằng cách tiết chế sự thèm ăn. Một số loại thuốc tuyến giáp tăng cường quá trình trao đổi chất cũng có thể là tác nhân gây giảm cân, chẳng hạn như liothyronine, levothyroxine và liotrix. Những loại thuốc khác cũng có thể thúc đẩy giảm cân, bao gồm nhóm thuốc ADHD (chẳng hạn methylphenidate (Concerta) và amphetamine / dextroamphetamine (Adderall)).

Ngoài ra, giảm cân cũng có thể bắt nguồn từ một số vấn đề về hệ tiêu hoá, bao gồm:

• Hội chứng ruột kích thích
• Bệnh tiêu chảy
• Nhiễm trùng ruột hoặc dạ dày
• Phẫu thuật ruột hoặc dạ dày

XEM THÊM: Tiêu chảy khi dùng thuốc Metformin phải làm sao?

Nhìn chung, metformin là một loại thuốc tương đối an toàn với sức khỏe. Trong trường hợp xảy ra phản ứng phụ, những vấn đề này sẽ dần tự biến mất theo thời gian. Việc giảm cân trong khi dùng thuốc nên diễn ra từ từ và ở mức tối thiểu, không nên gây ra các dấu hiệu báo động. Nếu bạn lo lắng về số cân đã giảm trong khi sử dụng metformin, bạn nên trao đổi với bác sĩ để xác định rõ nguyên nhân khiến bạn giảm cân và cần làm gì để khắc phục.

Cho dù bạn có sử dụng metformin hay không, bạn vẫn nên liên hệ với bác sĩ nếu đang giảm cân nhanh chóng và cơ thể không có năng lượng, hoặc mất đi sự thèm ăn. Bạn cũng nên đến khám bác sĩ nếu cân nặng của bạn đã giảm hơn 10 pound (trên 4.54kg) trong 6 – 12 tháng qua mà không rõ nguyên nhân tại sao.

Con đường giảm cân là khác nhau ở mỗi người. Tuy nhiên, phương pháp giảm cân được hầu hết các bác sĩ khuyên dùng là sự kết hợp giữa một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục.

Đối với những người muốn sử dụng metformin cho mục đích giảm cân thì nên trao đổi kỹ lượng với bác sĩ để tìm hiểu thêm về loại thuốc này. Bác sĩ sẽ giúp bạn trả lời một số câu hỏi, từ đó tìm ra một kế hoạch giảm cân phù hợp. Dưới đây là một số câu hỏi mà bạn có thể trao đổi với bác sĩ, bao gồm:

• Chế độ ăn kiêng và bài tập thể dục nào sẽ giúp tôi giảm cân hiệu quả?
• Tôi có thực sự cần sử dụng thuốc để giảm cân hay không?
• Mục tiêu giảm cân như thế nào sẽ phù hợp đối với tôi?
• Tôi có nên trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng về một chế độ ăn uống phù hợp với việc giảm cân hay không?
• Nếu tôi giảm cân, tôi có cần phải ngừng sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường, huyết áp cao hay cholesterol cao hay không?

Metformin là thuốc thường được bác sĩ kê đơn để điều trị bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, với mục đích giảm cân thì nguồn thông tin còn rất hạn chế. Vì vậy, nếu bạn chọn phương pháp giảm cân bằng thuốc Metformin, hãy nhờ bác sĩ hoặc dược sĩ có chuyên môn tư vấn.

Nguồn tham khảo: healthline.com