Bài viết bởi Bác sĩ nội trú Trịnh Ngọc Anh - Khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Thời gian bị đái tháo đường càng lâu thì tỷ lệ rối loạn cương dương càng tăng. Nguyên nhân của rối loạn cương dương thường có nhiều, đôi khi các yếu tố nguy cơ đan xen hoặc phối hợp nhau tạo nên bệnh lý rất phức tạp.
1. Thế nào là rối loạn cương dương?
Rối loạn cương dương là tình trạng mất khả năng đạt được và duy trì sự cương cứng trong quá trình giao hợp. Rối loạn cương dương bao gồm các biểu hiện: Bất lực, liệt dương, thiểu năng sinh dục nam giới. Đây là tình trạng khá thường gặp ở người bệnh mắc các bệnh lý tim mạch chuyển hóa, đôi khi còn là dấu hiệu đầu tiên khiến cho các nam giới đi khám để phát hiện sớm các bệnh lý này.
Về hậu quả, rối loạn cương dương tuy không phải là bệnh có thể gây tử vong nhưng ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng cuộc sống. Rối loạn cương dương sẽ làm giảm sút hoạt động tình dục, mất ham muốn, mất tự tin dần dần bệnh gây ra những tổn thương về mặt tinh thần, xa cách xã hội dễ xảy ra sau đó. Đối với bệnh nhân bị đái tháo đường, rối loạn cương thường xuất hiện sớm, do nhiều nguyên nhân gây ra. Thời gian bị đái tháo đường càng lâu thì tỷ lệ rối loạn cương dương càng tăng, các yếu tố khác như tuổi tác, uống rượu, kiểm soát đường huyết kém và biến chứng mạch máu sẽ càng làm gia tăng nguy cơ. Tỷ lệ rối loạn cương cứng ở bệnh nhân đái tháo đường cao hơn nhiều so với nhóm bệnh nhân không bị đái tháo đường cùng lứa tuổi từ 15 -18 lần.
2. Nguyên nhân nào gây rối loạn cương dương ở người bệnh đái tháo đường?
Nguyên nhân của rối loạn cương dương thường có nhiều, đôi khi các yếu tố nguy cơ đan xen hoặc phối hợp nhau tạo nên bệnh lý rất phức tạp. Trong đó ở người bệnh đái tháo đường có thể xếp 4 nhóm nguyên nhân chính: Bệnh lý mạch máu, nội tiết, thần kinh, tâm thần.
- Nguyên nhân do bệnh lý mạch máu: Đái tháo đường không được kiểm soát thường dẫn tới xơ vữa dẫn tới hẹp thậm chí là tắc các mạch máu vùng chậu và nuôi dưỡng dương vật.
- Nguyên nhân nội tiết: Các bệnh lý đái tháo đường và hội chứng chuyển hóa nói chung thường có cơ chế bệnh sinh riêng biệt gây đề kháng insulin, kháng leptin, tăng tiết aromatase mà hậu quả dẫn tới suy sinh dục thứ phát, giảm nồng độ Testosterone, đây là hormon giữ vai trò chủ đạo chức năng hoạt động tình dục nam giới do tác dụng kích thích vỏ não dẫn tới tăng tiết NO gây giãn động mạch dương vật làm cho dương vật cương cứng.
- Nguyên nhân thần kinh: Bệnh nhân đái tháo đường nhất là những bệnh nhân lạm dụng rượu, kiểm soát đường máu rồi thường bị tổn thương hệ thần kinh giao cảm và phó giao cảm ngoại vi dẫn tới mất khả năng gây cương cứng dương vật.
- Nguyên nhân tâm thần: Người bệnh đái tháo đường xu hướng dễ bị stress căng thẳng tinh thần, rối loạn giấc ngủ, trầm cảm... làm ảnh hưởng rõ rệt tới hoạt động tình dục
Như vậy, rối loạn cương dương có thể không nguy hiểm nhưng sẽ là dấu hiệu sớm để báo động về sự hiện diện của các biến chứng nguy hiểm do bệnh đái tháo đường.
3. Chẩn đoán rối loạn cương dương ở người bệnh đái tháo đường như thế nào?
Để có phát hiện sớm, người bệnh cần đi khám khi có các biểu hiện như giảm ham muốn tình dục, mất/giảm khả năng cương cứng dương vật hay rút ngắn thời gian cương. Khi thăm khám bác sĩ sẽ đánh giá đầy đủ cho người bệnh bao gồm:
- Đánh giá kiểm soát đường máu
- Đánh giá biến chứng mạch máu
- Thăm dò biến chứng thần kinh
- Đánh giá về tâm lý
- Kiểm tra chức năng gan, thận, nồng độ Testosterone
- Tiền sử dùng thuốc, lạm dụng rượu
4. Xử trí rối loạn cương dương ở người bệnh đái tháo đường như thế nào?
Việc phát hiện sớm là vô cùng cần thiết do để càng lâu khả năng điều trị phục hồi rối loạn cương dương ở người bệnh đái tháo đường càng thấp. Hầu hết các trường hợp bệnh nhân đái tháo đường bị rối loạn cương dương là do đa yếu tố phối hợp như nội tiết, thần kinh, mạch máu, tâm thần. Chính vì vậy, điều trị rối loạn cương dương trên bệnh nhân đái tháo đường cần có sự tác động lên đa yếu tố nguy cơ, kiểm soát toàn diện các biến chứng và phối hợp đa chuyên khoa:
- Điều chỉnh chế độ ăn, lối sống: Bỏ hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, tăng cường hoạt động thể lực, chế độ ăn lành mạnh
- Điều chỉnh glucose máu: Bằng thuốc uống hay tiêm insulin là trọng tâm trong quá trình điều trị
- Điều trị các biến chứng mạch máu: Điều chỉnh cholesterol, sử dụng các thuốc giãn mạch, chống tắc mạch, chống xơ vữa
- Điều trị các biến chứng thần kinh, tâm thần nếu có
- Sử dụng các biện pháp điều trị đặc hiệu: Điều trị thay thế Testosterone, thuốc ức chế 5-Phosphodiesterase, liệu pháp sóng xung kích, hút áp lực âm, thuốc tiêm tại chỗ...
Cũng bởi việc điều trị phức tạp như vậy, người bệnh cần đi khám sớm, cần được thăm khám và đánh giá toàn diện bởi bác sĩ chuyên khoa và cần tích cực thay đổi lối sống nhằm khắc phục một trong những biến chứng rất phổ biến ở bệnh nhân đái tháo đường.
Tại bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn triển khai gói sàng lọc đái tháo đường, rối loạn mỡ máu nhằm giúp phát hiện sớm tình trạng tiền đái tháo đường, phân loại chính xác type tiểu đường, xây dựng chế độ dinh dưỡng, theo dõi giảm thiểu các nguy cơ, biến chứng do tiểu đường gây ra.
