Chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng bệnh tan máu tự miễn

Tan máu tự miễn là bệnh lý nguy hiểm với khoảng 50% các trường hợp không rõ nguyên nhân. Ngoài ra, bệnh còn có thể gặp phối hợp với lupus ban đỏ hệ thống, bệnh bạch cầu mạn tính thể lympho hoặc khối u lympho toàn thân.

Tan máu tự miễn là bệnh thiếu máu do sự xuất hiện của kháng thể chống hồng cầu khiến thời gian sống của hồng cầu bị rút ngắn.

Bệnh tan máu tự miễn gây ra thiếu máu rất nhanh ở bệnh nhân có thể đe dọa tới mạng sống. Các triệu chứng dùng để chẩn đoán tan máu tự miễn gồm:

• Bệnh nhân than mệt nhiều, có thể có cơn đau trước tim hay suy tim xung huyết
• Hội chứng thiếu máu: Chóng mặt, choáng váng, da xanh, niêm mạc nhợt nhạt
• Hội chứng hoàng đản (vàng da): Vàng da nhiều hoặc ít, thường kết hợp với sạm bẩn, vàng chủ yếu ở niêm mạc nhất là niêm mạc mắt, miệng và lưỡi. Nước tiểu sẫm màu, vàng như nghệ.

• Thăm khám có thể thấy gan, lách to
• Nếu bệnh nhân có bệnh nguyên như lupus ban đỏ hệ thống hay bệnh bạch cầu mạn tính thể lympho có thể thấy những nét đặc hiệu của các bệnh này.

Ngoài các thăm khám lâm sàng thì bệnh tan máu tự miễn còn cần những xét nghiệm cận lâm sàng sau để chẩn đoán xác định:

• Xét nghiệm máu ngoại vi: Số lượng hồng cầu giảm, hồng cầu có kích thước bình thường hoặc to, nếu thiếu máu càng nặng thì kích thước hồng cầu có xu hướng càng lớn. Hematocrit giảm dưới 10% ở những trường hợp nặng.
• Thường có tăng hồng cầu lưới và hồng cầu hình bi trên phiến kính máu ngoại biên
• Sinh hóa máu: Bilirubin tăng, chủ yếu là Bilirubin gián tiếp, LDH tăng, haptoglobin giảm
• Xét nghiệm tủy đồ: Tủy giàu tế bào, dòng hồng cầu tăng sinh mạnh, hồng cầu lưới tủy tăng, dòng bạch cầu hạt và mẫu tiểu cầu phát triển bình thường
• Xét nghiệm Coombs trực tiếp dương tính
• Xét nghiệm Coombs gián tiếp có thể dương tính chứng tỏ có một số lượng lớn tự kháng thể đã bão hòa những vị trí gắn vào hồng cầu và do đó xuất hiện trong huyết thanh.