Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thị Tuyết Mai - Bác sĩ Sản Phụ Khoa - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Thông thường, một chu kỳ kinh nguyệt của chị em phụ nữ rơi vào khoảng 28-30 ngày và sẽ có một lần rụng trứng, giai đoạn rụng trứng đó là khi nang noãn đã phát triển đến một kích thước nhất định (16-26mm) rồi vỡ ra và phóng đi đến một vòi loa đã đón sẵn trong tử cung.
Mỗi tháng nang noãn sẽ chín một lần, ngày nang noãn chín là rơi vào khoảng 1⁄2 của 1 chu kỳ kinh nguyệt, nghĩa là với chị em nào có chu kỳ kinh nguyệt là 28 ngày thì nó rơi vào ngày thứ 14 kể từ ngày hành kinh. Còn với chị em có chu kỳ kinh nguyệt là 30 ngày thì sẽ rơi vào khoảng ngày thứ 15 kể từ ngày hành kinh. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp do hưng phấn đột xuất mà trứng rụng vào những ngày bất kỳ đó.
1. Nang noãn là gì?
Nang mang vật chất di truyền, nó là một tế bào có kích thước lớn nhất trong cơ thể được cấu tạo bởi ba phần đó là phần nhân, nguyên sinh chất và màng ngoài. Noãn chín sẽ có hình cầu, kích thước nhỏ hơn hạt kê, màu vàng nhạt. Quan sát sự hình thành của nang noãn có ý nghĩa rất lớn đối với các cặp đôi hiếm muộn, bởi nó góp phần nâng lên cơ hội thụ thai cho các cặp đôi này.
2. Sự phát triển nang noãn
Sự phát triển của nang noãn là quá trình phát triển từ một nang nguyên thủy lần lượt trải qua các giai đoạn: Nang sơ cấp, thứ cấp, có hốc, cuối cùng trở thành một nang tiền rụng trứng.
Trong buồng trứng của người phụ nữ luôn có các nang noãn ở các giai đoạn khác nhau bởi quá trình này diễn ra liên tục và chồng lên nhau. 120 ngày là thời gian cho 1 quá trình trưởng thành của một nang trứng. Đây là sự phát triển của nang noãn.
Ở mỗi giai đoạn nang nguyên thủy, nang sơ cấp, thứ cấp, có hốc đến khi trở thành nàn tiền rụng trứng thì noãn nang có một cấu trúc khác nhau với các hình dạng khác nhau. nhưng đều đủ các thành tố:
- Nhân (mang vật chất di truyền)
- Nguyên sinh chất ( khoang chứa dịch, các tb quanh noãn)
- Màng ngoài (tế bào vỏ trong, vỏ ngoài, các lớp tế bào hạt, màng đáy, hệ thống lưới mao mạch)
Nang noãn được hình thành từ tế bào mầm (noãn nang nguyên bào) xảy ra trong buồng trứng. Theo lý thuyết, trung bình một đời người phụ nữ có thể sản sinh ra khoảng 400.000 noãn nhưng trong thực tế chỉ có thể sinh sản đc 1/1000 của con số đó (khoản 400 noãn nang). Còn lại phần lớn là không chín được và bị thoái hóa.
Noãn nang được hình thành qua hai giai đoạn: Giai đoạn chiêu mộ các noãn nang và giai đoạn chọn lọc.
- Sự chiêu mộ các noãn nang: Vào hàng tháng sẽ có trung bình khoảng 20 noãn nang nguyên thủy, chúng được tập hợp và phát triển, lượng noãn nang đc chiêu mộ này thay đổi theo tuổi đời người phụ nữ và tùy thuộc vào số lượng noãn còn lại trong trứng. Khi các nang noãn đang say giấc để đảm bảo duy trì nòi, các noãn nang được tuyển mộ liên tục.
- Sự chọn lọc noãn nang: Quá trình chọn lọc này được diễn ra vào khoảng ngày thứ 7 của chu kì. Sự chọn lọc noãn nang đào thải các nang noãn yếu không đủ khả năng sinh trưởng và phát triển, tìm ra một noãn nang vượt trội hơn hẳn so với các noãn nang khác.
- Sự vượt trội của noãn nang: Vào các ngày từ mùng 8-10 ngày kể từ ngày hành kinh. Trong khoảng 20 noãn nang nguyên thủy sẽ có một noãn nang vượt trội hơn cả, noãn nang này được chọn lọc trở thành noãn nang trưởng thành với kích thước khoảng từ 5,5-8mm vượt trội hơn hẳn vào ngày thứ 7 -10 kích thước nang noãn rơi vào khoảng 13mm.
- Sự thoái hóa của một noan nang: Trong 20 noãn nang nguyên thủy chỉ có một nang noãn vượt trội hơn cả được chọn lọc còn lại các noãn nang nguyên thủy khác sẽ bị tiêu biến, mất đi.
- Sự sinh trưởng của noãn nang: Sau khi đào thải các noãn nang nguyên thủy không đủ điều kiện được sinh trưởng. Đồng thời nó cũng tiết các hooc môn để triệt tiêu các nang noãn khác. Noãn nang vượt trội được bảo vệ, được bao bọc trong các tế bào sinh dưỡng, được các tế bào sinh dưỡng cung cấp chất dinh dưỡng nhất định để nuôi dưỡng tế bào noãn nang trưởng thành.
- Sự phát triển của noãn nang: Nang noãn trưởng thành có kích thước từ khoảng 16-26mm, noãn nang được bảo vệ bởi các lớp tế bào và sử dụng các dưỡng chất lớn lên từng ngày. Sự phóng noãn là hiện tượng noãn được giải phóng và có thể thụ tinh, noãn sẽ vỡ ra và được phóng đi đến tai vòi gặp tinh trùng.
Để đi đến giai đoạn phóng noãn là khi trải qua một loạt các biến cố về nội tiết, thời gian phóng noãn thay đổi tương đối lớn đối với mỗi chu kì ở mỗi người phụ nữ khác nhau thì có thời gian phóng noãn khác nhau thậm chí nó còn thay đổi ngay tại 1 người phụ nữ.
Sự phóng noãn là một quá trình qua đó noãn có thể được thụ tinh ở ngày thứ 14 kể từ khi bắt đầu hành kinh. Noãn nang được phóng ra ở khoảng này thứ 14 (đối với người hành kinh khoảng 28 ngày/1 chu kì.
Có thể khẳng định một điều rằng, sự phóng noãn không hề đột ngột mà nó xảy ra sau một chuỗi biến cố, kết thúc chuỗi biến cố ấy thì được phóng thích một noãn và các tế bào hạt bao quanh nó.
Nang noãn không phát triển: Các noãn nang vượt trội bảo vệ mình đồng thời tiết ra một số hormone gây ức chế những nang noãn khác làm cho các noãn nang khác không được tuyển mộ, giảm khả năng tiết chế và dẫn đến sự thoái hóa.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
