4 cách xét nghiệm phát hiện vi khuẩn HP

Xét nghiệm vi khuẩn HP - hay còn gọi là Helicobacter pylori, là phương pháp y khoa được sử dụng để xác định sự hiện diện của vi khuẩn HP trong dạ dày. Xét nghiệm được chỉ định thực hiện khi bệnh nhân bị viêm loét dạ dày và tá tràng trở nặng. Hãy cùng bài viết này đi sâu vào các phương pháp xét nghiệm HP dạ dày giúp người bệnh chủ động hơn trọng việc phát hiện và phòng ngừa loại vi khuẩn nguy hiểm này.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

1. Vi khuẩn HP là gì?  

H. Pylori, một loại vi khuẩn, là nguyên nhân chính gây ra hầu hết các ca viêm loét dạ dày và tá tràng, đạt đến 90%. Mặc dù tỷ lệ nhiễm H. Pylori là cao, không phải trong mọi trường hợp vi khuẩn này đều gây ra tổn thương. Sự hoạt động có hại của vi khuẩn này phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như chế độ ăn uống, hút thuốc, uống rượu hoặc sử dụng các loại thuốc quá mức. 

Xét nghiệm vi khuẩn HP hay còn được gọi là test HP, là cách để xác định liệu một người có bị nhiễm vi khuẩn này không và mức độ nhiễm ra sao. Thông tin này rất quan trọng trong đánh giá mức độ bệnh lý dạ dày - tá tràng do H. Pylori gây ra, giúp phòng ngừa nguy cơ bệnh tiến triển ở những người có nguy cơ cao.

Ngày nay, việc kiểm tra H. Pylori qua các phương pháp xét nghiệm hp dạ dày đã trở nên phổ biến và có thể được thực hiện tại nhiều bệnh viện, cơ sở y tế khác nhau trên toàn quốc. Bệnh nhân cần ngừng sử dụng các loại kháng sinh ít nhất bốn tuần và thuốc ức chế tiết acid hai tuần trước khi thực hiện xét nghiệm.

2. Khi nào cần xét nghiệm vi khuẩn HP?  

Xét nghiệm vi khuẩn HP được các bác sĩ chỉ định dựa trên nhiều tiêu chí, bao gồm điều kiện cơ sở vật chất và kỹ thuật tại nơi khám chữa bệnh. Các cơ sở y tế cần đáp ứng được tiêu chuẩn thực hiện các xét nghiệm này để đảm bảo chính xác và an toàn cho bệnh nhân.

Khi triệu chứng bệnh không nghiêm trọng và bệnh nhân có thể đợi kết quả mà không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, bác sĩ sẽ chọn các xét nghiệm hp dạ dày chậm hơn, như nuôi cấy vi khuẩn.

Ngoài ra, các yêu cầu xét nghiệm bổ sung có thể bao gồm kiểm tra mức độ tổn thương dạ dày hoặc thực hiện kháng sinh đồ để xác định loại kháng sinh phù hợp. Căn cứ vào các yếu tố này, bác sĩ sẽ quyết định lựa chọn xét nghiệm phù hợp, có thể là một hoặc kết hợp nhiều loại xét nghiệm vi khuẩn H. Pylori khác nhau.

3. Xét nghiệm hp dạ dày bằng phương pháp nội soi

Trong phương pháp nội soi, bác sĩ sử dụng một thiết bị nội soi gắn camera để tiếp cận và quan sát bên trong dạ dày qua ống thực quản. Quá trình này cho phép bác sĩ xác định chính xác vị trí và mức độ của các tổn thương loét. Trong khi đó, một mẫu sinh thiết có thể được lấy từ các khu vực tổn thương để thực hiện xét nghiệm Clo Test, nuôi cấy vi khuẩn hoặc đơn giản là để quan sát hình thái tổn thương và đánh giá sơ bộ về tình trạng nhiễm khuẩn H. Pylori. 

Xét nghiệm vi khuẩn HP bằng nội soi không chỉ giúp chẩn đoán chính xác tình trạng viêm loét dạ dày - tá tràng mà còn cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng, vị trí tổn thương và giúp dự đoán diễn tiến của bệnh. Từ đó, bác sĩ có thể lên kế hoạch điều trị phù hợp nhất.

Mặc dù nội soi có thể là thủ thuật khó chịu - đặc biệt với người lớn tuổi, nhưng đây lại là công cụ đắc lực trong việc đánh giá tình trạng bệnh. Nếu bệnh nhân đã từng điều trị H. Pylori nhưng triệu chứng vẫn không thuyên giảm, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm kháng sinh đồ để kiểm tra độ nhạy cảm của vi khuẩn với các loại thuốc và tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

4. Xét nghiệm Hp dạ dày bằng hơi thở

Phương pháp xét nghiệm vi khuẩn HP bằng hơi thở là một kỹ thuật không xâm lấn được sử dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Quy trình này bao gồm hai hình thức chính:

• Test hơi thở sử dụng bóng: Bệnh nhân sẽ thổi vào một thiết bị giống như quả bóng.
• Test hơi thở sử dụng thẻ: Bệnh nhân thổi vào thiết bị tương tự như một chiếc thẻ ATM.

Sau khi thổi vào thiết bị, mẫu hơi thở sẽ được phân tích bởi các máy đo chuyên dụng để xác định sự hiện diện của H. pylori. Phương pháp này được đánh giá cao về độ chính xác, an toàn và tính thuận tiện, đặc biệt là khi áp dụng cho trẻ em hoặc trong các trường hợp cần đánh giá lại hiệu quả điều trị sau khi đã chữa trị vi khuẩn H. pylori.

Cụ thể, tại các bệnh viện thuộc hệ thống bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, phương pháp này sử dụng đồng vị carbon 13C với các thiết bị tiên tiến có gắn hai túi khí, đảm bảo kết quả xét nghiệm hp dạ dày  có độ chính xác cao (>95%) và an toàn tối đa cho bệnh nhân.

5. Xét nghiệm phân tìm vi khuẩn HP

Xét nghiệm HP dạ dày để tìm vi khuẩn H. pylori dựa trên phản ứng miễn dịch huỳnh quang là phương pháp khác được sử dụng để phát hiện nhiễm khuẩn này trong dạ dày. Vi khuẩn H. pylori khi thải trừ qua đường tiêu hóa có thể được phát hiện trong phân, cho phép bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng nhiễm khuẩn gây loét dạ dày tá tràng.

Phương pháp này được đánh giá cao về độ chính xác và chi phí hợp lý, tuy nhiên, một hạn chế là không cung cấp kết quả ngay lập tức, điều này có thể gây bất tiện cho bệnh nhân và nhân viên y tế trong các tình huống cần kết quả khẩn cấp. Ngoài ra, việc thu thập mẫu phân từ bệnh nhân cũng có thể gặp phải những khó khăn về vệ sinh và sự tiện lợi, cả cho người bệnh lẫn kỹ thuật viên thực hiện xét nghiệm.

6. Xét nghiệm máu phát hiện vi khuẩn HP

Khi một bệnh nhân bị nhiễm khuẩn H. pylori, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách sản sinh ra kháng thể chống lại loại vi khuẩn này. Kháng thể này có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu. Xét nghiệm vi khuẩn HP từ việc lấy máu rất phổ biến và được thực hiện ở hầu hết các cơ sở y tế từ cấp tỉnh đến thành phố trên toàn quốc. 

Tuy nhiên, xét nghiệm máu tìm kháng thể H. pylori không phải là lựa chọn ưu tiên hàng đầu do nguy cơ cao về kết quả dương tính giả. Vi khuẩn H. pylori có thể tồn tại ở nhiều khu vực khác nhau trong cơ thể như khoang miệng, các xoang và đường ruột mà không gây ra bệnh, dẫn đến kết quả xét nghiệm dương tính giả. Một lý do khác là sau khi vi khuẩn H. pylori đã bị tiêu diệt và bệnh nhân đã khỏi hoàn toàn, kháng thể vẫn có thể tồn tại trong máu trong nhiều tháng hoặc thậm chí vài năm. Do đó, xét nghiệm máu chỉ thường được thực hiện tại những cơ sở y tế không có khả năng áp dụng các phương pháp xét nghiệm khác.

Mỗi phương pháp xét nghiệm vi khuẩn HP đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với từng trường hợp cụ thể của bệnh nhân. Bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên các yếu tố như triệu chứng, tiền sử bệnh lý, độ tuổi của bệnh nhân và các điều kiện sức khỏe khác để quyết định loại xét nghiệm hp dạ dày nào là thích hợp nhất. Điều này đảm bảo rằng việc chẩn đoán được chính xác và hiệu quả, từ đó lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, tối ưu hóa khả năng hồi phục của bệnh nhân.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.