Sử dụng vắc - xin phòng cúm là cách để tự bảo vệ bản thân và những người xung quanh trước bệnh cúm. Dưới đây là những thông tin quan trọng cần biết về vắc - xin phòng cúm.
1. Tại sao mọi người lại nên sử dụng vắc - xin để phòng chống bệnh cúm?
Bệnh cúm là căn bệnh tiềm ẩn nguy cơ tiến triển đến mức độ nghiêm trọng, dẫn tới bệnh nhân cần phải nhập viện và đôi khi có thể tử vong. Mỗi mùa cúm là khác nhau, và nhiễm cúm trên mỗi người sẽ có diễn biến khác nhau, nhưng mỗi năm có tới hàng triệu người mắc cúm, hàng trăm ngàn bệnh nhân phải nhập viện để điều trị, và có từ vài ngàn tới chục ngàn bệnh nhân tử vong có liên quan tới cúm. Sử dụng vắc - xin phòng cúm hàng năm là cách hữu hiệu nhất để phòng ngừa căn bệnh này.
Sử dụng vắc - xin phòng cúm đã chứng minh được hiệu quả và mang lại nhiều lợi ích, bao gồm làm giảm nguy cơ mắc bệnh cúm, làm giảm tỷ lệ phải nhập viện và thậm chí làm giảm tỷ lệ tử vong liên quan tới cúm ở trẻ em.
2. Vắc - xin phòng cúm hoạt động dựa trên cơ chế nào?
Vắc - xin phòng cúm kích thích cơ thể sinh đáp ứng miễn dịch, tạo ra các kháng thể, và đáp ứng miễn dịch đầy đủ sẽ thu được sau khi sử dụng khoảng 2 tuần. Các kháng thể được sinh ra sẽ giúp bảo vệ cơ thể trước sự xâm nhập của loại virus đã được sử dụng để chế tạo vắc - xin.
Vắc - xin phòng cúm mùa được chế tạo để chống lại những loại virus cúm phổ biến nhất trong mùa cúm đó (dựa trên các kết quả nghiên cứu được thực hiện trước đó). Đa số các vắc - xin phòng cúm trên thị trường Hoa Kỳ thuộc loại vắc - xin tứ liên (quadrivalent vaccine), nghĩa là có thể chống lại bốn loại virus cúm khác nhau, bao gồm virus cúm A H1N1, virus cúm A H3N2 và 2 loại virus cúm B.
Bên cạnh loại vắc - xin tứ liên còn có vắc - xin tam liên (trivalent vaccine), chống lại ba loại virus cúm bao gồm virus cúm A H1N1, virus cúm A H3N2 và một loại virus cúm B. Có hai loại vắc - xin tam liên đặc biệt được chế tạo riêng cho những người từ 65 tuổi trở lên để tạo đáp ứng miễn dịch mạnh hơn.
3. Hiện nay có những loại vắc - xin phòng cúm nào?
Hiện nay có rất nhiều các nhà sản xuất vắc - xin khác nhau đưa ra thị trường các loại vắc - xin phòng cúm khác nhau. Các sản phẩm này đều đạt tiêu chuẩn chất lượng và được phê chuẩn sử dụng.
Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (Centers for Disease Control and Prevention - CDC) của Hoa Kỳ khuyến cáo có thể sử dụng bất kì loại vắc - xin phòng cúm nào đã được cấp phép, phù hợp với lứa tuổi trong mùa cúm 2019 - 2020. Các loại vắc - xin có thể sử dụng bao gồm vắc - xin phòng cúm bất hoạt (inactivated influenza vaccine - IIV), vắc - xin phòng cúm tái tổ hợp (recombinant influenza vaccine - RIV), hoặc vắc - xin phòng cúm sống giảm độc lực (live attenuated influenza vaccine LAIV). Không có loại vắc - xin nào được ưu tiên hay được coi là tốt hơn, khuyên dùng hơn so với những loại còn lại. Vắc - xin tam liên và vắc - xin tứ liên đều có thể được sử dụng.
Các loại vắc - xin phòng cúm tam liên bao gồm:
- Vắc - xin phòng cúm tam liên đường tiêm cùng tá chất (Fluad), được phê chuẩn sử dụng cho những người từ 65 tuổi trở lên.
- Vắc - xin phòng cúm liều cao (Fluzone High - Dose), được phê chuẩn sử dụng cho những người từ 65 tuổi trở lên.
Các loại vắc - xin phòng cúm tứ liên bao gồm:
- Vắc - xin phòng cúm tứ liên đường tiêm liều tiêu chuẩn: được sản xuất bằng cách nuôi cấy virus trong trứng. Các sản phẩm thuộc loại vắc - xin này bao gồm Afluria Quadrivalent, Fluarix Quadrivalent, FluLaval Quadrivalent, và Fluzone Quadrivalent. Liều tiêm phòng cúm sẽ khác nhau phụ thuộc vào các nhóm tuổi khác nhau, với một số loại có thể sử dụng sớm nhất khi trẻ được 6 tháng tuổi. Đa số các mũi tiêm phòng cúm sẽ được tiêm ở khu vực bắp tay.
- Vắc - xin phòng cúm tứ liên đường tiêm gốc tế bào (Flucelvax Quadrivalent): có chứa virus được nuôi cấy trong môi trường tế bào, được phê chuẩn sử dụng cho những người từ 4 tuổi trở lên. Đối với mùa cúm này, tất cả 4 loại virus có trong vắc - xin Flucelvax đều được nuôi cấy trong môi trường tế bào, do đó vắc - xin này hoàn toàn không có liên quan tới trứng.
- Vắc - xin phòng cúm tứ liên tái tổ hợp đường tiêm (Flublok Quadrivalent): cũng là một loại vắc - xin không có liên quan tới trứng, được phê chuẩn sử dụng cho những người từ 18 tuổi trở lên.
Mặc dù có rất nhiều loại vắc - xin khác nhau để lựa chọn, nhưng điều quan trọng nhất cần ghi nhớ là tất cả những người từ đủ 6 tháng tuổi trở lên cần phải được sử dụng vắc - xin hàng năm. Đối với mỗi trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ xem xét và chỉ định loại vắc - xin thích hợp.
4. Trong mùa cúm năm nay có loại vắc - xin nào là tốt hay không?
Câu trả lời là không. Với mùa cúm 2019 - 2020, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ và Ủy ban cố vấn về thực hành tiêm chủng (Advisory Committee on Immunization Practices - ACIP) khuyến cáo vắc - xin phòng cúm thường niên được sử dụng cho tất cả mọi người từ đủ 6 tháng tuổi trở lên, loại vắc - xin được lựa chọn cần phù hợp với chỉ định, lứa tuổi, và không có loại vắc - xin nào tốt hơn so với những loại khác. Các loại vắc - xin phòng cúm hiện có thể lựa chọn bao gồm vắc - xin phòng cúm bất hoạt, vắc - xin phòng cúm tái tổ hợp, và vắc - xin phòng cúm sống giảm độc lực.
5. Có phải vắc - xin phòng cúm sẽ mang lại hiệu lực ngay lập tức sau khi sử dụng?
Câu trả lời là không. Sau khi sử dụng sẽ cần khoảng thời gian là hai tuần để sản xuất đủ lượng kháng thể cần thiết trong cơ thể, đảm bảo chống lại hiệu quả sự xâm nhập của virus cúm. Vì lý do này, nên sử dụng vắc - xin phòng cúm trước thời điểm virus cúm bắt đầu lây lan để phát huy hiệu quả cao nhất.
6. Liệu mỗi năm lại phải sử dụng vắc - xin phòng cúm có cần thiết không?
Việc sử dụng vắc - xin phòng cúm hàng năm là điều vô cùng cần thiết, bởi virus cúm luôn luôn biến đổi, và đáp ứng miễn dịch của cơ thể sẽ giảm dần sau một năm. Để có được sự bảo vệ tốt trước bệnh cúm, tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên đừng quên sử dụng vắc - xin hàng năm.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm vắc - xin cúm: Những ưu điểm khi tiêm, vắc-xin tại Vinmec bao gồm:
- Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe.
- Tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin.
- 100% khách hàng tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
- Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
- Phòng tiêm chủng thoáng mát, sạch sẽ, yên tĩnh.
- Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt để đảm bảo chất lượng.
- Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Bài viết tham khảo nguồn: CDC
