Các triệu chứng ung thư phổi giai đoạn 4

Tương tự các bệnh ung thư khác, ung thư phổi là bệnh lý rất nguy hiểm với các giai đoạn từ 0 đến 4. Trong đó ung thư phổi giai đoạn 4 có tiên lượng rất xấu. Vậy triệu chứng bệnh là gì và bệnh nhân cần vượt qua ung thư phổi giai đoạn 4 như thế nào?

Ung thư là bệnh lý ác tính xảy ra khi các tế bào trong một cơ quan phát triển và sinh sản một cách mất kiểm soát. Trong đó ung thư phổi xảy ra khi các tế bào ác tính phát triển tại phổi và là một trong những loại ung thư phổ biến nhất hiện nay. Ung thư phổi được phân chia thành 5 giai đoạn, từ 0 đến 4. Trong đó 2 giai đoạn sớm là 0 và 1 thường có tiên lượng điều trị tốt hơn.

Các giai đoạn của bệnh ung thư phổi được xác định dựa vào các yếu tố như kích thước khối u (T), mức độ di căn lan đến hạch bạch huyết (N) và mức độ di căn đến các cơ quan khác của cơ thể (M):

• T (Tumor): Mô tả kích thước và sự xâm lấn của khối u đến các cơ quan kế cận, được đánh số theo mức độ nặng dần ừ 1 đến 4;
• N (Node): Mô tả mức độ di căn của tế bào ác tính đến hệ thống hạch bạch huyết kế cận/vùng khác trong cơ thể, được đánh số từ 0 đến 3 với mức độ nghiêm trọng tăng dần;
• M (Metastasis): Mô tả mức độ di căn đến một/hoặc các cơ quan khác của cơ thể, được biểu thị bằng có hoặc không với kí hiệu tương ứng là 0 hoặc 1.

Theo diễn tiến của ung thư phổi nói riêng và các bệnh ung thư nói chung, các tế bào ác tính sẽ được máu hoặc bạch huyết xung quanh phổi vận chuyển đến vị trí khác. Giai đoạn đầu các tế bào ung thư phổi sẽ di căn hạch đến hạch lân cận như hạch nách, hạch thượng đòn, hạch trung thất... Ung thư phổi giai đoạn 4 xảy ra khi các tế bào ác tính đã di chuyển khắp cơ thể và dẫn đến các thể ung thư di căn, trong đó ung thư phổi có xu hướng di căn vào trung thất.

Tỷ lệ sống sót sau 5 năm của bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn 4 chỉ khoảng 16%. Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến tiên lượng sống của bệnh nhân, bao gồm loại ung thư phổi, số lượng khối u trong phổi, các bệnh lý khác tại phổi (chẳng hạn như xẹp phổi), mức độ di căn và khả năng tiếp cận điều trị của bệnh nhân.

Câu hỏi đặt ra là ung thư phổi giai đoạn 4 có chữa được không? Một số phương pháp điều trị ung thư phổi hiện nay tuy có thể kéo dài tuổi thọ cho người bệnh nhưng lại có nguy cơ rất cao gây ra các tác dụng phụ khó chịu, làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì lý do này mà một số bệnh nhân đã chọn cách vượt qua ung thư phổi giai đoạn 4 bằng các liệu pháp chăm sóc giảm nhẹ nhằm kiểm soát các triệu chứng thay vì cố gắng kéo dài tuổi thọ.

Nguyên nhân chính xác gây bệnh ung thư phổi hiện nay vẫn chưa rõ ràng, tuy nhiên một số tác nhân sau có thể khiến nguy cơ mắc bệnh tăng cao:

• Hút thuốc là chủ động hoặc thụ động: Việc thường xuyên hít phải khói thuốc lá sẽ phá hủy các tế bào phổi và làm tăng sinh các khối u bất thường. Nguy cơ dẫn đến ung thư phổi của người hút thuốc chủ động và người hít phải khói thuốc thụ động là tương đương nhau;
• Hít bụi Amiăng: Tinh thể Amiang tồn tại trong nhiều loại đá, có hình thái giống với tóc và được sử dụng để sản xuất dụng cụ cách nhiệt lắp đặt trong các tòa nhà. Khi hít phải sợi amiăng, chúng sẽ gây kích ứng và nếu kết hợp với thói quen hút thuốc lá thì nguy cơ ung thư phổi sẽ tăng lên gấp đôi;
• Sử dụng thuốc lá điện tử, hút cần sa;
• Khí radon: Loại khí không mùi, không màu và thường lẩn khuất trong các khe hở tòa nhà, nền đất và được giải phóng ra từ tự nhiên bởi đất đá. Khí radon được xem là một sát thủ vô hình, có thể khiến người phơi nhiễm trong thời gian dài mắc các bệnh lý ác tính, trong đó có ung thư phổi;
• Các chất hóa học độc hại khác;
• Di truyền: Gia đình có người thân (cha mẹ, anh chị em ruột) bị ung thư phổi thì nguy cơ con cái mắc phải căn bệnh này sẽ cao hơn.

Trước khi tìm hiểu các triệu chứng ung thư phổi giai đoạn 4, chúng ta cần nắm được những biểu hiện chung của bệnh lý nguy hiểm này, bao gồm:

• Ho: Ho đờm hoặc kèm theo chất nhầy, ho ra máu;
• Khó thở, đau ngực (khi tế bào ung thư ác tính đã xâm lấn niêm mạc phổi hay các tổ chức xung quanh);
• Sụt cân không rõ nguyên nhân;
• Khàn tiếng.

Một điểm đáng lưu ý là các triệu chứng của ung thư phổi có thể gặp ở nhiều bệnh lý khác nên rất dễ gây nhầm lẫn hoặc bỏ sót bệnh. Do đó bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh ung thư phổi nên được kiểm tra bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp X quang hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT scan).

Do không có triệu chứng đặc hiệu trong ung thư phổi giai đoạn đầu nên phần lớn trường hợp chỉ phát hiện ra bản thân bị ung thư khi đã bước sang giai đoạn muộn. Với ung thư phổi giai đoạn 4, kích thước của khối u đã lớn hơn rất nhiều và có dấu hiệu chiếm dụng diện tích, gây chèn ép vào các cơ quan lân cận. Bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn 4 thường có hiện tượng xẹp phổi do tế bào ác tính bài tiết chất lỏng đọng lại trong phổi hoặc do khối u đẩy khí ra khỏi phổi. Xẹp phổi sẽ cản trở quá trình trao đổi khí của cơ thể, ngăn cản sự hấp thụ Oxy và đào thải CO2.

Kèm theo đó, ở ung thư phổi giai đoạn 4, các tế bào ung thư phổi hầu như đã di chuyển đến nhiều vị trí khác trong cơ thể. Trong đó cơ quan dễ bị ảnh hưởng nhất là các hạch bạch huyết lân cận hay các cơ quan như gan, não, xương và tuyến thượng thận. Do đó triệu chứng ung thư phổi giai đoạn 4 còn bao gồm những triệu chứng tại nơi mà tế bào di căn đến như: đau đầu, đau bụng, đau xương, đau lưng, khó thở, khó nói hay thậm chí là co giật...

Nhiều bệnh nhân cố tìm cách vượt qua ung thư phổi giai đoạn 4. Theo các chuyên gia, căn bệnh ung thư phổi các giai đoạn từ 0 - 3 sẽ được chỉ định điều trị đơn lẻ hoặc kết hợp điều trị các biện pháp như phẫu thuật (giai đoạn 0), phẫu thuật kết hợp hóa trị (giai đoạn 1 - 2), phẫu thuật đi kèm với hóa trị, xạ trị, liệu pháp miễn dịch (giai đoạn 3).

Đối với căn bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 thì phương pháp điều trị chính lại không phải là phẫu thuật hoặc xạ trị. Nguyên nhân là vì ở giai đoạn này các tế bào ung thư ác tính đã di căn và tấn công sang các cơ quan khác trong cơ thể ngoài phổi. Chỉ có một tỷ lệ rất nhỏ bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi di căn não hoặc tuyến thượng thận có thể thực hiện phẫu thuật loại bỏ khối u, nhưng với điều kiện tiên quyết là những cơ quan đó là vị trí duy nhất mà tế bào ung thư di căn đến (tức là ung thư phổi chỉ di căn đến não hoặc chỉ di căn đến tuyến thượng thận mà chưa xuất hiện đồng thời cùng lúc nhiều khối u ở nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể).

Thực tế thì đa phần bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn 4 đều sẽ phải thực hiện các phương pháp điều trị toàn thân như phương pháp hóa trị, liệu pháp miễn dịch hay liệu pháp nhắm nhắm đích để kiểm soát sự tiến triển xấu đi của bệnh.