Người bệnh nằm liệt giường có nên dùng đệm?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Đắc Nghĩa - Trưởng Đơn nguyên Chấn thương chỉnh hình - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Đệm, một số vùng miền gọi là nệm, sau đây gọi chung là đệm. Người bệnh nằm liệt giường có nguy cơ cao bị loét da các vùng tỳ đè như: xương cùng, mắt cá ngoài hay gót chân, thậm chí cả vùng chẩm gáy - gây ra các biến chứng nguy hiểm: hoại tử tổ chức xâm lấn sâu xuống tận xương, nhiễm trùng máu, tử vong. Làm thế nào để phòng tránh được loét do tỳ đè? Có nhiều biện pháp cần thực hiện đồng bộ, trong đó việc lựa chọn loại đệm phù hợp cho người nằm liệt giường là vô cùng quan trọng!

Có nhiều căn bệnh nặng không cho phép người bệnh vận động, nhất là người cao tuổi, sức khỏe kém, lại mắc nhiều bệnh nền. Do người bệnh nằm một chỗ, sức nặng của cơ thể đè lên da tại vùng xương nhô lên (xương cùng, xương chẩm, mắt cá, gót chân...) gây thiếu máu cục bộ và hoại tử tổ chức dưới da. Tổ chức hoại tử dễ bị nhiễm trùng nên thối rữa, gây tắc mạch và lan rộng ra xung quanh. Ổ nhiễm trùng có thể gây đau đớn, sốt cao, nhiễm trùng máu, mê man và tử vong.

Để chăm sóc những người bệnh nằm liệt giường, ngoài những biện pháp như thường xuyên xoa bóp, thay đổi tư thế, thường xuyên vệ sinh sạch sẽ thân thể, làm thoáng da bằng các loại bột, kem chống ẩm, tăng cường dinh dưỡng...thì lựa chọn giường, đệm phù hợp để người bệnh nằm thoải mái, tránh tối đa nguy cơ lở loét là rất quan trọng. Gia đình nên chọn các loại đệm chống loét chuyên dụng cho người bệnh thay vì các loại đệm thông thường. Các loại đệm thông thường, dù trời nóng hay lạnh, nằm lâu cũng sẽ dẫn đến đổ mồ hôi khiến da trở thành môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Độ ẩm cùng với nhiệt độ, chất thải, lực ma sát,.. sẽ làm vết loét nảy sinh nhanh chóng. Có nhiều loại đệm chuyên dụng cho người bệnh nằm liệt giường trên thị trường, trong đó các sản phẩm đệm chống loét mới ra đời có nhiều ưu điểm vượt trội.

Trước đây, người bệnh nằm liệt giường thường được khuyên nên dùng đệm nước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy loại đệm cho người bệnh này làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi ở bệnh nhân nằm liệt giường, làm tăng tỷ lệ tử vong ở người bệnh, đặc biệt là vào mùa đông.

Đệm hơi chống loét là loại đệm chống loét được sử dụng phổ biến hiện nay. Đặc điểm của loại đệm này là bề mặt đệm không bằng phẳng mà có thiết kế các múi hình tròn hoặc oval để tạo độ thoáng ở bề mặt tiếp xúc với lưng của người bệnh. Đệm chống loét làm giảm diện tích tiếp xúc giữa người bệnh và đệm, lực tì đè được phân tán làm giảm thiểu tối đa sự ma sát, tăng cường lưu thông máu, tạo cảm giác thông thoáng, ngăn ngừa hiệu quả sự hình thành các vết loét. Một ưu điểm nữa là đệm chống loét có van hai chiều đảm bảo không khí bên trong được lưu thông, nhiệt độ luôn được duy trì ổn định trong khoảng 27-28 độ tạo sự thông thoáng, thoải mái, người nhà không lo lắng vì người bệnh quá nóng hoặc quá lạnh.

Việc sử dụng loại đệm chống loét dạng hơi cũng khá đơn giản. Đệm được trang bị máy bơm hơi để bơm đệm căng phồng lên khi sử dụng. Đệm dễ vệ sinh, làm sạch, không tích tụ vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh. Có thể dễ dàng thu gọn để mang đi nhiều nơi và cất đi khi không cần sử dụng. Khi đệm bị rò rỉ có thể tự sửa bằng cách lau sạch, bôi keo lên phần rò khi, sau đó dán miếng vá vào.

Đệm chống loét dạng hơi hiện có rất nhiều loại trên thị trường với các mức giá khác nhau. Các gia đình hãy tìm mua loại đệm từ các thương hiệu uy tín để đảm bảo sức khỏe, sự thỏa mái cho người bệnh nằm liệt giường.