Nỗi sợ hãi những điều vô hình: Nguyên nhân, triệu chứng, yếu tố nguy cơ

Nỗi sợ hãi những điều vô hình hay về những điều chưa biết có thể khó diễn tả bởi vì tất cả những cảm giác và suy nghĩ xung quanh nỗi sợ hãi này đều ở trong đầu chúng ta. Những cảm giác và suy nghĩ tiêu cực này tạo ra các khối tinh thần. Chính những khối tinh thần này ảnh hưởng đến cách chúng ta sống và nếu bị buông lỏng có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân, triệu chứng, yếu tố nguy cơ của nỗi sợ hãi vô hình trong cuộc sống và cách để vượt qua nó.

Sự không chắc chắn là một phần của trải nghiệm trong mỗi chúng ta. Một số người thể hiện sự mạnh mẽ trong những thời điểm không chắc chắn; trong khi những người khác thậm chí trở nên tê liệt hoặc rối loạn cảm xúc, ám ảnh. Cách mọi người phản ứng với sự không chắc chắn có thể phụ thuộc vào mức độ sợ hãi của họ đối với điều chưa biết.

Nếu một người sợ nhện hoặc rắn, điều đó có thể dựa trên những gì họ đã biết về hai loài này: Chúng có nọc độc và có thể giết chết họ theo đúng nghĩa đen. Nhưng không phải tất cả những lo sợ đều dựa trên những thông tin cụ thể như vậy. Có một số nỗi sợ hãi dựa trên những gì mà chúng ta hoàn toàn không biết không biết.

Lấy ví dụ như Phố Wall. Giá cổ phiếu lao dốc khi các nhà đầu tư lo sợ rằng một sự kiện nào đó sẽ làm tổn hại đến nền kinh tế. Một ví dụ cá nhân hơn? Sợ nói trước đám đông. Một phần của nỗi kinh hoàng mà nhiều người cảm thấy trên sân khấu là không biết khán giả sẽ phản ứng như thế nào. Sợ hãi những điều chưa biết là một phần cơ bản của nhiều lo lắng, sợ hãi và ám ảnh khác. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các triệu chứng phổ biến, những ai có nguy cơ mắc bệnh và cách vượt qua nỗi sợ hãi này.

Thuật ngữ tâm lý học để chỉ nỗi sợ hãi những điều chưa biết là "bài ngoại". Trong cách sử dụng hiện đại, từ này đã phát triển để có nghĩa là sợ người lạ hoặc người nước ngoài - nhưng nghĩa ban đầu của nó rộng hơn nhiều. Nó bao gồm bất kỳ thứ gì hoặc bất kỳ ai không quen thuộc hoặc không xác định. Các nhà nghiên cứu định nghĩa nỗi sợ hãi về những điều vô hình là xu hướng sợ hãi điều gì đó mà chúng ta không có bất kỳ thông tin nào về vấn đề đó. Đối với một số người, lo sợ về những điều chưa biết có thể khiến họ cảm thấy khó chịu, thậm chí suy sụp.

Nếu một người cảm thấy vô cùng khó chịu và lo lắng khi gặp phải một tình huống không xác định hoặc không quen thuộc, họ có thể đã phát triển một trạng thái tâm trí được gọi là “không chịu đựng được sự không chắc chắn”. Điều này có nghĩa là những người đó cảm thấy không thể chịu đựng được những hoàn cảnh không chắc chắn.

2.1. Những triệu chứng phổ biến nhất của nỗi sợ hãi những điều vô hình

Ảnh hưởng của nỗi sợ hãi đối với những điều vô hình có thể được thể hiện qua một số triệu chứng, bao gồm:

• Nhịp tim nhanh
• Thở nhanh, nông
• Căng cơ
• Cảm giác yếu đuối, thiếu sức sống
• Đường huyết (lượng đường trong máu) tăng đột biến

Khi một mối đe dọa tồn tại trong thời gian ngắn, các triệu chứng này sẽ biến mất nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu chúng ta cảm thấy gần như thường xuyên sợ hãi về những điều chưa biết, điều đó có thể gây hại cho sức khỏe.

Nếu một người có xu hướng lo lắng về những điều chưa biết, họ có thể đã hình thành thói quen tưởng tượng ra các tình huống xấu nhất hay thậm chí là những thảm họa có thể xảy ra. Thảm họa được biết đến như một sự bóp méo nhận thức. Đây là lối suy nghĩ tạo ra cái nhìn không chính xác về thực tế.

2.2. Nguyên nhân của nỗi sợ hãi những điều vô hình

Có một số nguyên nhân có thể khiến chúng ta hình thành nỗi sợ hãi những điều vô hình:

Thiếu khả năng dự đoán : Cảm thấy rằng mình không có đủ thông tin để đưa ra dự đoán chính xác có thể khiến sự lo lắng của chúng ta tăng lên. Một cách để chống lại việc thiếu khả năng dự đoán là tìm kiếm thêm thông tin. Ví dụ: nếu bạn đang cảm thấy sợ hãi về những điều chưa biết liên quan đến trường học hoặc khu vực sinh sống mới, bạn có thể cân nhắc khám phá các khu vực đó trước khi chuyển nhà. Bạn có thể thực hiện các chuyến tham quan trực tiếp hoặc trực tuyến để tìm hiểu thêm về cuộc sống mới của mình sẽ như thế nào.

Thiếu kiểm soát : Cảm thấy rằng mình không thể kiểm soát hoàn cảnh của mình chắc chắn sẽ khiến mức độ lo lắng của chúng ta tăng lên. Tuổi tác và khuyết tật đều có thể làm giảm ý thức tự chủ của mỗi người (niềm tin rằng chúng ta có thể tự lo cho cuộc sống của mình). Để lấy lại cảm giác tự chủ, chúng ta có thể bắt đầu bằng cách phân tích hoàn cảnh của mình và liệt kê những điều mình có thể và không thể kiểm soát. Bạn cũng có thể giảm sự không chắc chắn bằng cách lập một kế hoạch bao gồm các bước mình có thể thực hiện trong các lĩnh vực trong tầm kiểm soát.

Mặc dù bất cứ ai cũng có thể phát triển nỗi sợ hãi về những điều chưa biết, nhưng các nhà khoa học về hành vi đã phát hiện ra rằng một số nhóm người có thể đặc biệt có thể dễ mắc loại lo lắng này. Những yếu tố nguy cơ liên quan đến những nỗi sợ hãi vô hình bao gồm:

3.1. Rối loạn lo âu và sợ hãi

Nếu mắc chứng rối loạn lo âu và sợ hãi, bạn có thể dễ mắc chứng sợ hãi trước những điều vô hình. Trong một nghiên cứu năm 2016, các nhà nghiên cứu của Trusted Source đã kiểm tra phản xạ giật mình bằng cách cho 160 người trưởng thành nghe những âm thanh và cú sốc không thể đoán trước. Họ phát hiện ra rằng những người mắc chứng rối loạn lo âu xã hội và chứng ám ảnh sợ hãi cụ thể chớp mắt nhiều hơn và nhanh hơn khi họ phải dự đoán một trải nghiệm khó chịu, không xác định.

Điều này khiến các nhà nghiên cứu kết luận rằng những người này nhạy cảm hơn với lo lắng về những điều chưa biết. Trẻ bị rối loạn lo âu dường như đặc biệt dễ bị tổn thương bởi những điều vô hình.

3.2. Phiền muộn

Những người bị trầm cảm cảm thấy lo lắng về sự không chắc chắn hơn những người không bị trầm cảm. Nhưng một số nhà tâm lý học đặt câu hỏi về mối liên hệ giữa nỗi sợ hãi trước những điều chưa biết và trầm cảm, bởi vì trầm cảm được xem như một cảm giác chắc chắn. Chẳng hạn, cảm giác tuyệt vọng đến từ ý nghĩ rằng chắc chắn không có gì tốt đẹp đối với những việc đang và sắp xảy ra.

Một số nhà tâm lý học cho rằng có nhiều khả năng nỗi sợ hãi không rõ ở những người bị trầm cảm xuất phát từ sự lo lắng đi kèm với chứng trầm cảm nặng.

3.3. Rối loạn sử dụng rượu

Dường như có mối liên hệ giữa nỗi sợ hãi về những thứ không rõ và rối loạn sử dụng rượu. Trong một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2016, các nhà nghiên cứu đã sử dụng các điều kiện thí nghiệm tương tự (kích thích điện có thể đoán trước và không thể đoán trước) và phát hiện ra rằng những người tham gia nghiên cứu có tiền sử sử dụng rượu thường nhạy cảm với những nỗi sợ vô hình. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng mọi người có thể đang sử dụng rượu như một cách để đối phó với nỗi sợ hãi về những điều chưa biết.

3.4. Rối loạn tiêu hóa

Các nhà tâm lý học đã nghiên cứu về mối liên quan của chứng sợ những thứ vô hình ở những người mắc chứng rối loạn ăn uống. Họ phát hiện ra rằng những người mắc chứng rối loạn ăn uống có xu hướng cảm thấy khá lo lắng khi nghĩ về những điều chưa biết trong tương lai.

3.5. Sử dụng thiết bị điện tử

Trong một phân tích tổng hợp năm 2017 dựa trên kết quả của nhiều nghiên cứu trước đó, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ tiềm ẩn giữa việc hình thành nỗi sợ hãi những điều vô hình và việc sử dụng điện thoại di động cùng internet cũng như các mạng xã hội ngày càng tăng. Có vẻ như mọi người sử dụng điện thoại của họ như một thứ có thể khiến họ an tâm trong suốt cả ngày. Theo thời gian, thói quen này có thể làm giảm khả năng chịu đựng của những người này đối với những điều không chắc chắn thông thường, gây ra nỗi sợ hãi về những điều chưa biết.

3.6. Chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Không chịu đựng được những sự không chắc chắn là nỗi lo lắng phổ biến đối với những người mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD). Trong một nghiên cứu năm 2013, 603 người tham gia nghiên cứu mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế đã trả lời các câu hỏi về các triệu chứng của họ. Nỗi sợ hãi những thứ vô hình là thứ gây ra bốn trong số các triệu chứng mà họ đã báo cáo:

• Sắp xếp mọi thứ ngăn nắp quá mức
• Thường xuyên kiểm tra lại công việc và các vật dụng
• Thường xuyên rửa tay
• Luôn tránh xa những nơi ô nhiễm

3.7. Rối loạn tích trữ

Những người cảm thấy bị bắt buộc phải thu thập tài sản có thể làm như vậy để phản ứng với nỗi sợ hãi về điều chưa biết. Các nhà khoa học đã nghiên cứu những người mắc chứng rối loạn tích trữ và nhận thấy sự gia tăng khả năng chịu đựng đối với những nỗi sợ vô hình. Trong một nghiên cứu năm 2019, 57 người mắc chứng rối loạn tích trữ đã hoàn thành các buổi trị liệu nhóm. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khi các nhà trị liệu giải quyết được tình trạng lo sợ những thứ vô hình, kết quả điều trị sẽ được cải thiện.

Sợ hãi những thứ vô hình là xu hướng sợ hãi khi bạn không có bất kỳ thông tin gì về những điều mình phải đối mặt. Nó có thể phát triển thành tình trạng không chấp nhận được những gì không chắc chắn. Một số người có nhiều khả năng gặp phải nỗi sợ hãi về những điều chưa biết, ví dụ người mắc lo lắng và rối loạn tâm trạng, rối loạn ăn uống, rối loạn tích trữ, rối loạn sử dụng rượu, rối loạn ám ảnh cưỡng chế.... Để kiểm soát nỗi sợ hãi, bạn có thể xác định các khu vực trong tầm kiểm soát của mình, lập kế hoạch từng bước, thực hành chánh niệm để giữ vững bản thân trong hiện tại hoặc nói chuyện với người mà bạn tin tưởng. Một lối sống lành mạnh có thể mang lại cho bạn sức mạnh và trí óc minh mẫn cần thiết để phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh không chắc chắn.

Nguồn tham khảo: healthline.com, minimalismmadesimple.com