Tìm hiểu về liệu pháp hormon thay thế trong điều trị rối loạn mãn kinh

Bài viết bởi Bác sĩ Vũ Thị Hồng Chính - Khoa Sản, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Mãn kinh có thể gây ra các rối loạn vận mạch: cơn bốc hỏa, vã mồ hôi, thay đổi tâm sinh lý, các rối loạn về tiết niệu, sinh dục...ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý, chất lượng cuộc sống của người phụ nữ.

Mãn kinh không thể không xảy ra và chỉ điều trị y tế khi các rối loạn ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người phụ nữ. Thay vào đó phương pháp điều trị tập trung vào làm giảm các rối loạn, ngăn ngừa, quản lý và dự phòng các tình trạng mãn tính có thể xảy ra .

Có rất nhiều biện pháp điều trị mãn kinh hiệu quả, từ việc điều chỉnh lối sống , dinh dưỡng, tập luyện, liệu pháp không nội tiết ... đến các liệu pháp hormon thay thế.

Liệu pháp hormon thay thế là việc bổ sung estrogen kết hợp với progesteron hoặc không kết hợp để bù vào việc thiếu hụt estrogen nội sinh.

Lợi ích của liệu pháp bổ sung estrogen là để làm giảm các triệu chứng vận mạch, đẩy lùi lão hóa da, giảm các triệu chứng teo khô ở sinh dục, có lợi cho hệ thống xương, làm giảm hiện tượng xốp và tiêu xương, hạn chế và giảm tỷ lệ gãy xương, có lợi đến hệ tim mạch và tình trạng xơ vữa mạch máu... Bổ sung estrogen còn có những lợi ích khác như làm tăng ham muốn tình dục, tăng tưới máu não, tăng trí nhớ, giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer...

Bên cạnh những lợi ích mà liệu pháp hormon thay thế mang lại, nó cũng gây ra nhiều nguy cơ nếu sử dụng không đúng chỉ định, theo dõi không tốt và điều trị kéo dài( trên 5 năm) có thể dẫn đến những hậu quả nguy hiểm như: ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, tăng huyết áp, tăng bệnh huyết khối tĩnh mạch...

Vì vậy liệu pháp hormon thay thế cần phải được cân nhắc, lựa chọn khi lợi ích cao hơn nguy cơ. Lợi ích của liệu pháp hormon thay thế nhiều hơn nguy cơ khi:

• Được chỉ định sớm, quanh tuổi mãn kinh.
• Chỉ định trong giai đoạn cửa sổ: phụ nữ mãn kinh, 50- 59 tuổi hoặc dưới 60 tuổi, mới mãn kinh dưới 10 năm, tốt nhất dưới 6 năm.
• Phụ nữ trên 60 tuổi: nguy cơ nhiều hơn lợi ích.

• Qua da, âm đạo: có thể mang lại những lợi ích so với đường uống vì không chuyển hóa qua gan, ít có khả năng tạo ra nguy cơ huyết khối, nguy cơ mạch vành.
• Đường uống: có khả năng tạo ra nguy cơ huyết khối, nguy cơ mạch vành...

Estrogen therapy (ET): Bổ xung estrogen đơn thuần: bổ sung toàn thân khi phụ nữ đã cắt tử cung. Bổ sung tại chỗ với liều thấp cho phụ nữ có biểu hiện khô teo âm đạo.

Estrogen- progesteron therapy: progesteron kết hợp với estrogen để bảo vệ nội mạc tử cung với trường hợp phụ nữ còn tử cung.

Bio – identical hormone therapy: bao gồm các hormon về mặt hóa học hoặc rất giống với hormon được tạo ra trong cơ thể.