Cách bổ sung kẽm và canxi cho bé

Canxi và Kẽm là 2 khoáng chất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ em. Tuy nhiên hiện nay nhiều phụ huynh vẫn chưa chú trọng đến việc bổ sung kẽm và canxi cho bé một cách chính xác. Vậy trẻ thiếu kẽm và canxi nên bổ sung với liều lượng bao nhiêu để đạt hiệu quả cao nhất, cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Canxi là khoáng chất cần thiết và đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể con người. Canxi chiếm 1,5 – 2% trọng lượng cơ thể, khoảng 99% lượng canxi tồn tại trong răng, xương, móng và khoảng 1% tồn tại trong máu.

Canxi đóng vai trò thiết yếu trong quá trình phát triển xương, răng và làm cho xương, răng chắc khỏe. Ngoài ra khoáng chất này còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của cơ bắp, phát tín hiệu cho tế bào thần kinh, lưu thông máu và giúp tiết chế một số hormone. Vì vậy bổ sung canxi cho bé là vô cùng quan trọng để trẻ phát triển cơ thể một cách toàn diện.

Kẽm là khoáng chất vi lượng thiết yếu, liên quan đến nhiều hoạt động trao đổi chất trong tế bào của cơ thể. Kẽm rất cần thiết cho hoạt động xúc tác enzyme (khoảng 100 enzym) và đóng vai trò quan trọng trong chức năng miễn dịch, làm lành vết thương, tổng hợp protein, phân chia tế bào, tổng hợp ADN. Không bổ sung kẽm cho bé đầy đủ sẽ ảnh hưởng xấu đến sự mạnh khỏe của hệ thống miễn dịch và chậm phát triển chiều cao.

Bổ sung kẽm và canxi cho bé phụ thuộc vào độ tuổi và từng thời kỳ phát triển. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và viện dinh dưỡng Việt Nam, nhu cầu kẽm và canxi cần thiết của trẻ em theo độ tuổi như sau:

• Trẻ em dưới 6 tháng tuổi: Nhu cầu kẽm là 2,8mg/ngày, nhu cầu canxi là 300mg/ngày;
• Trẻ em từ 6 – 11 tháng tuổi: Nhu cầu kẽm là 4,1mg/ngày, nhu cầu canxi là 400mg/ngày;
• Trẻ em từ 1 – 3 tuổi: Nhu cầu kẽm là 4,1 – 4,8mg/ngày, nhu cầu canxi là 500mg/ngày;
• Trẻ em từ 4 – 6 tuổi: Nhu cầu kẽm là 4,8 – 5,6mg/ngày, nhu cầu canxi là 600mg/ngày;
• Trẻ em từ 7 – 9 tuổi: Nhu cầu kẽm là 5,6 – 6,0mg/ngày, nhu cầu canxi là 700mg/ngày.

Theo các chuyên gia, việc bổ sung canxi và kẽm cho bé từ các loại thực phẩm bổ sung nên thấp hơn nhu cầu khuyến cáo hàng ngày. Đồng thời các chỉ số trên có thể thay đổi phụ thuộc vào tình trạng sinh lý của trẻ và giá trị sinh học của khẩu phần kẽm, canxi. Chẳng hạn đối với trẻ em dưới 5 tuổi đang bị tiêu chảy, bổ sung kẽm trong trường hợp này là điều bắt buộc để điều trị và dự phòng bệnh, liều lượng 10mg/ngày đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi và 20mg/ngày đối với trẻ từ 6 – 60 tháng tuổi bổ sung liên tục trong 14 ngày. Tuy nhiên các trường này cần được chỉ định và giám sát bởi bác sĩ điều trị.

Bất kỳ một loại chất dinh dưỡng nào nếu bổ sung quá nhiều cũng có thể gây nguy hiểm cho cơ thể, đồng thời ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em. Nhiều bậc cha mẹ đã bắt đầu bổ sung cho trẻ hàm lượng kẽm và canxi cao ngay từ khi mới sinh, hoặc bổ sung 2 chất dinh dưỡng này với quan niệm dùng càng nhiều càng tốt mà không lường trước được tác hại của việc thừa các khoáng chất này đối với trẻ.

Theo đó, bổ sung quá liều kẽm và canxi có thể gây ra các hậu quả như sau:

• Thừa canxi gây biếng ăn, mệt mỏi, chậm phát triển chiều cao, tăng huyết áp, sỏi thận, nguy cơ bị vôi hóa thận, giảm hấp thu các khoáng chất khác như magie, kẽm, sắt, phospho... giảm chức năng thận khiến trẻ bị suy dinh dưỡng;
• Thừa kẽm gây mệt mỏi, biếng ăn, nôn ói, đau bụng, đau cơ, đau xương, rối loạn tiêu hóa, đi tiểu nhiều, sốt cao... Đặc biệt là tình trạng thừa kẽm kéo dài có thể dẫn đến các rối loạn chuyển hóa như thoái hóa cơ tim, rối loạn lipid máu, kiệt sức, đau đầu kéo dài...

Đối với trẻ em dưới 6 tháng tuổi, sữa mẹ chính là nguồn bổ sung kẽm và canxi tốt nhất. Tuy vậy, lượng canxi và kẽm trong sữa mẹ sẽ giảm dần theo thời gian, vì vậy người mẹ cần lưu ý chế độ ăn và bổ sung đầy đủ các dưỡng chất này qua các bữa ăn chứa nhiều kẽm và canxi như lươn, tôm đồng, sò, hàu, hải sản có vỏ, thịt bò, thịt heo, sữa...

Đối với trẻ em trên 6 tháng tuổi, bổ sung canxi và kẽm cho trẻ có thể trực tiếp qua bữa ăn. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên bổ sung thêm vitamin D, C và các loại rau xanh để giúp trẻ hấp thu canxi, kẽm một cách tốt nhất. Cha mẹ có thể cho trẻ bổ sung các sản phẩm bổ sung kẽm và canxi, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để tránh các biến chứng xảy ra do dùng quá liều.

Lưu ý không bổ sung đồng thời kẽm và canxi cùng một thời điểm, vì canxi làm tăng bài tiết kẽm và gây ra giảm tỷ lệ hấp thu kẽm trong cơ thể.

Như vậy kẽm và canxi là các chất dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của trẻ em. Việc bổ sung kẽm, canxi cần dựa vào độ tuổi và tình trạng phát triển của trẻ, bởi bổ sung quá nhiều không những không đem lại hiệu quả mà còn gây nguy hiểm cho cơ thể.