Steroid đồng hóa là các biến thể tổng hợp, hoặc do con người tạo ra, của hormone sinh dục nam testosterone. Một loạt các tác dụng phụ có thể xảy ra khi lạm dụng steroid đồng hóa, từ tác dụng nhẹ đến tác hại hoặc thậm chí đe dọa tính mạng. Hầu hết có thể hồi phục nếu người dùng ngừng dùng thuốc. Tuy nhiên, những người khác có thể chịu những tác dụng phụ này là vĩnh viễn hoặc bán vĩnh viễn.
1. Steroid đồng hóa là gì ?
Steroid đồng hóa là các biến thể tổng hợp của hormone giới tính nam, ví dụ như testosterone là hormone mạnh nhất ở nam giới, steroid đồng hóa được coi là một loại thuốc có tác dụng kích thích tăng trưởng testosterone ở nam giới.
Steroid đồng hóa được sử dụng để tăng cường hoạt động thể chất và tăng cường phát triển khối cơ, do đó làm ảnh hưởng tới các quá trình hóa học xảy ra trong cơ thể như góp phần kích thích tăng trưởng, tình dục, mọc râu, lông, tóc, kích thích chức năng sinh lý của cơ thể và đồng thời ngăn ngừa chất béo tích tụ, phát triển năng lượng. Ở nam giới, hàm lượng hormone này sẽ gia tăng trong giai đoạn dậy thì, để thúc đẩy sự phát triển đặc tính sinh lý ở nam giới.
Mặc dù một số người luôn nghĩ steroid đồng hóa chỉ nên sử dụng ở nam giới vì làm tăng testosterone nhưng thực tế, ở nữ giới cũng tồn tại hoocmon testosterone với hàm lượng nhỏ hơn rất nhiều. Nó cũng đóng một số vai trò quan trọng đối với phái nữ, chủ yếu là gia tăng mật độ xương và nhu cầu tình dục lành mạnh.
Có rất nhiều loại thuốc steroid đồng hóa bao gồm testosterone và bất kỳ loại thuốc nào về mặt hóa học và dược lý liên quan đến testosterone thúc đẩy sự phát triển khối cơ, tuy nhiên đa số chúng có chức năng tương tự nhau. Trong quá trình luyện tập, các vận động viên hoặc những người tập thể hình thường xuất hiện những vết rách nhỏ trong những sợi cơ. Khi cơ bắp được tái tạo và phục hồi sau luyện tập, những nhóm cơ đó sẽ dần lớn hơn và tiếp tục lặp lại quá trình luyện tập như trên để các nhóm cơ được phát triển theo ý muốn. Đây chính là cách để tạo ra những khối cơ lớn cho người tập thể hình.
Gia tăng hormone sinh dục nam testosterone tạo điều kiện thuận lợi cho cơ bắp phát triển, hormon đồng hóa thực hiện công việc tương tự như vậy nhưng tốt hơn và nhanh hơn. Chúng đồng thời tăng tốc độ quá trình phục hồi của cơ bắp bằng việc khóa lại hormon dị hóa. Bên cạnh đó, các steroid đồng hóa có tính dị hóa và cải thiện sử dụng protein, chúng đôi khi được được dùng cho những bệnh nhân bỏng, liệt giường, hoặc các bệnh nhân suy nhược khác để ngăn ngừa sự suy giảm của các khối cơ. Testosterone đã được ghi nhận có lợi cho việc phục hồi vết thương và tổn thương của cơ. Đôi khi, các steroid đồng hóa còn được các bác sĩ sử dụng trong việc điều trị cho các bệnh nhân ung thư hoặc AIDS. Tuy nhiên lại rất ít hướng dẫn về cách thức bổ sung androgen đúng cách, điều này dẫn đến nhiều rối loạn tiềm ẩn cho người sử dụng.
2. Lạm dụng steroid đồng hóa gây những ảnh hưởng như thế nào ?
Trong giới thể thao, một số vận động viên hoặc ở những người tập thể hình luôn muốn sở hữu thể hình, kích thước cơ bắp đáng mơ ước nên bên cạnh các bài tập rèn luyện sức mạnh và kết hợp với chế độ dinh dưỡng thì việc sử dụng steroid đồng hóa dưới nhiều hình thức sẽ giúp cho cải thiện hiệu suất luyện tập. Một số người sử dụng steroid đồng hóa chưa thực sự hiểu về chức năng của chúng mà chỉ cho rằng chúng giúp giảm mỡ, tăng cơ trong thời gian ngăn và lạm dụng chúng.
Thực tế, thuốc Steroid sẽ giúp cải thiện khả năng tổng hợp protein bên trong cơ thể, thúc đẩy quá trình phát triển cơ, xương, giảm thời gian phục hồi giữa các hiệp tập và giúp người tập tăng cân. Mặc dù vậy, không nên vì muốn thúc đẩy quá trình phát triển của cơ bắp trong thời gian ngắn nên sử dụng không đúng cách, thường xuyên ở liều cao và không có sự giám sát, điều này là nguyên nhân dẫn tới một số hành vi bất thường và bất hợp lý, gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe sau này.
Một số tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng lạm dụng steroid đồng hóa như xuất hiện nhiều mụn trứng cá, hói sớm, rụng tóc, tăng cân nhanh, tâm trạng thay đổi thất thường, tác động đến tâm lý khiến người sử dụng trở nên hung hăng, tăng nguy cơ bị chấn thương gân và cơ bắp, thậm chí tăng nguy cơ phát triển bệnh tim chuyển hóa, đột quỵ,... Đối với nữ giới khi sử dụng quá nhiều steroid đồng hóa sẽ dẫn tới những hiện tượng như phát triển đặc điểm nam tính về giọng nói, hình thể ; thay đổi chu kỳ kinh nguyệt,...
Một số người sử dụng steroid đồng hóa theo chu kỳ, nghĩa là họ dùng steroid trong một giai đoạn, sau đó dừng rồi lại sử dụng trở lại. Một số người sử dụng hai hoặc nhiều hơn hai loại steroid đồng hóa khác nhau, gọi là “sử dụng gộp”. Một số người khác dùng theo kiểu “kim tự tháp”, nghĩa là bắt đầu dùng với liều lượng thấp, sau đó tăng dần liều sử dụng, hoặc tăng dần số loại steroid đồng hóa, rồi giảm dần để hoàn thành một chu kỳ sử dụng. Những người này tin rằng việc sử dụng gộp giúp tăng tác dụng của mỗi loại thuốc, dùng theo kiểu kim tự tháp giúp cơ thể quen dần với liều cao steroid, và khoảng thời gian không sử dụng sẽ giúp cơ thể phục hồi lại sau quá trình sử dụng thuốc. Tuy nhiên, không có bất cứ bằng chứng khoa học nào chứng minh sự đúng đắn của những quan điểm trên.
Nhiều người tự nhủ họ sẽ chỉ sử dụng steroid trong một học kỳ hay một mùa. Tuy nhiên, thật không may, steroid có thể gây nghiện và rất khó khăn khi muốn ngưng sử dụng chúng.
Một khi người dùng ngưng sử dụng, nó có thể gây ra những triệu chứng bao gồm chán ăn, mệt mỏi, bồn chồn, mất ngủ, thay đổi tâm trạng và trầm cảm.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: Drugabuse.gov; msdmanuals.com
