Bài viết được viết bởi Ths.Bs Trịnh Văn Đông - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.
Đau hông là triệu chứng điển hình của bệnh sỏi niệu quản và cũng là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác. Có nhiều phương pháp chẩn đoán, tuy nhiên chụp cắt lớp 64 lát cắt được xem là phương pháp cho phép chẩn đoán chính xác bệnh sỏi niệu quản.
1. Tổng quan về bệnh sỏi niệu quản
Bệnh sỏi niệu quản là một trong những bệnh lý đường tiết niệu thường gặp. Bệnh gây ra các cơn đau âm ỉ vùng hông, thắt lưng, đau quặn ở thận, tiểu tiện ra máu, mủ, ... Sỏi niệu quản nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như giãn đài bể thận, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, suy thận cấp tính và suy thận mãn tính.
Để chẩn đoán bệnh, hiện nay có nhiều phương pháp được áp dụng như chụp X quang, chụp thận thuốc tĩnh mạch (chụp UIV), chụp cắt lớp vi tính (CT scan), siêu âm, .... Tuy nhiên, để có thể chẩn đoán chính xác, chụp cắt lớp 64 lát cắt được sử dụng vì cho phép xác định được cấu tạo, thành phần và đặc điểm của sỏi. Từ đó, các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp và mang lại hiệu quả.
2. Ưu điểm chụp cắt lớp 64 lát cắt trong việc chẩn đoán sỏi niệu quản
Chụp cắt lớp 64 lát cắt được xem là phương pháp tối ưu trong việc chẩn đoán sỏi niệu quản là nhờ vào những ưu điểm sau:
- Chụp, khảo sát và xử lý hình ảnh theo khối đẳng hướng, đa diện, độ phân giải cao, tạo mặt phẳng trán.
- Cho biết chính xác vị trí, kích thước, số lượng sỏi.
- Cho biết tình trạng thận hoặc niệu quản có bị ứ nước hay không.
- Cho biết đặc tính và đậm độ của cấu trúc sỏi, từ đó xác được thành phần và tính dễ vỡ của sỏi.
3. Dấu hiệu sỏi niệu quản trên chụp cắt lớp 64 lát cắt
Chụp cắt lớp 64 lát cắt không tiêm thuốc cản quang cho phép phát hiện được hầu hết các loại sỏi niệu quản, bao gồm các loại sỏi như sỏi acid uric, sỏi cystin và sỏi xanthine (là những sỏi không cản quang). Một vài loại sỏi hiếm gặp hơn như sỏi do thuốc indinavir, thuốc ức chế men protease (dùng trong điều trị HIV), sỏi chất nền tinh khiết là khó phát hiện hơn.
Dấu hiệu sỏi niệu quản trên chụp cắt lớp 64 lát cắt là đậm độ cao của bóng sỏi, bao quanh là thành niệu quản với viền đậm độ mô mềm. Ngoài ra, chụp cắt lớp 64 lát cắt còn có thể cho thấy biến chứng của sỏi niệu quản như giãn đài bể thận, giãn niệu quản, phù nề các mô mỡ quanh niệu quản hoặc quanh thận, sỏi phình to. Việc chẩn đoán và phát hiện sớm sỏi niệu quản, đặc biệt là sỏi có kích thước lớn hơn 6mm có ý nghĩa quan trọng trong điều trị vì lúc này khả năng điều trị thoát sỏi là rất thấp.
4. Vị trí và kích thước, thành phần sỏi được xác định như thế nào?
Chụp cắt lớp 64 lát cắt cho phép xác định vị trí, kích thước và thành phần của sỏi như sau:
- Vị trí và kích thước: Chụp cắt lớp 64 lát cắt cho phép xác định chính xác vị trí và kích thước sỏi. Nhờ vào đó, có thể dự báo mức độ thành công của điều trị tán sỏi ngoài cơ thể. Phần lớn sỏi có kích thước dưới 4mm (90%) và khoảng 50% sỏi có kích thước từ 4mm-7mm có thể tự thoát.
- Thành phần sỏi: Đậm độ sỏi trên hình ảnh chụp cắt lớp 64 lát cắt là cơ sở để xác định thành phần của sỏi. Nếu đậm độ là 200 - 450 HU - sỏi acid uric, 600 - 900 HU - sỏi struvite, 600 - 1600 HU - sỏi cysteine, 1700 - 2800 HU - sỏi canxi. Tùy vào loại sỏi niệu quản sẽ có cách điều trị phù hợp. Tuy nhiên, do thành phần của sỏi bao gồm nhiều chất khác nhau nên có thể gây khó khăn trong việc chẩn đoán.
Ý nghĩa của chụp cắt lớp 64 lát cắt trong chẩn đoán sỏi niệu quản được thể hiện qua đậm độ của bóng sỏi. Từ đó có thể xác định được chính xác vị trí, kích thước, số lượng, thành phần sỏi, làm cơ sở để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
Để nâng cao chất lượng khám chữa, chẩn đoán và điều trị bệnh, hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã và đang tiếp tục đầu tư hệ thống máy móc, thiết bị y tế hiện đại với các loại máy chụp CT cắt lớp, X-quang, cộng hưởng từ,...trong việc chẩn đoán các bệnh lý tiết niệu, trong đó có quy trình chẩn đoán sỏi niệu quản. Đặc biệt với đội ngũ y bác sĩ giỏi, dịch vụ y tế hoàn hảo sẽ đem lại kết quả điều trị tốt cho sức khỏe của Quý khách hàng.
Thạc sĩ, Bác sĩ Trịnh Văn Đông có gần 10 năm kinh nghiệm trong chuyên ngành Chẩn đoán hình ảnh đặc biệt có thế mạnh trong thực hiện các kỹ thuật: X-quang, siêu âm, cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ. Hiện nay, bác sĩ Đông đang công tác và làm việc tại Khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.
Quý khách có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline bệnh viện theo từng khu vực tại đây để được hỗ trợ.
