Xét nghiệm PSA là loại xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt nhằm kiểm tra các dấu hiệu tái phát ung thư, sau khi phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt.
1. Xét nghiệm PSA là gì?
PSA được viết tắt bởi Prostate-specific antigen, xét nghiệm PSA là xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt nhằm phân tích mức độ protein mà tuyến tiền liệt sản sinh ra.
Ở nam giới có mắc ung thư tuyến tiền liệt thường có nồng độ protein cao. Tuy nhiên, PSA cao cũng do nhiều nguyên nhân chứ không phải chỉ do ung thư. Một vài nguyên nhân có thể gây ra nồng độ PSA trong máu tăng cao ngoài ung thư tuyến tiền liệt như:
- Tuổi tác: Chỉ số PSA trong máu có xu hướng tăng dần theo độ tuổi
- Viêm tuyến tiền liệt: Đa phần là do nhiễm khuẩn. Viêm tuyến tiền liệt cũng là một vấn đề mãn tính
- Tăng sinh tuyến tiền liệt lành tính: Tình trạng tuyến tiền liệt mở rộng có thể làm cho mức độ PSA tăng lên. Tăng sinh tuyến tiền liệt lành tính là một tình trạng phổ biến ở nam giới có độ tuổi cao
- Do thủ thuật y tế: Một số thủ thuật y tế gây dương tính giả trong xét nghiệm PSA như đặt thông tiểu hoặc chèn dụng cụ vào niệu đạo để thăm khám tuyến tiền liệt
- Tập thể dục mạnh: Tập thể dục quá sức trước khi làm xét nghiệm PSA từ 1-2 ngày có thể dẫn đến kết quả không chính xác
- Xuất tinh: Trước khi xét nghiệm PSA khoảng 48 giờ có xuất tinh thì có thể làm cho nồng độ PSA tăng tạm thời. Chính vì thế nên kiêng thủ dâm hoặc quan hệ tình dục trước khi làm xét nghiệm 2-3 ngày.
2. Xét nghiệm PSA sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt
Tuyến tiền liệt sản xuất ra một protein có nồng độ thấp trong máu được gọi là kháng nguyên tuyến tiền liệt được kí hiệu là PSA. Trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt bác sĩ thường phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt. Sau phẫu thuật bác sĩ cần phải sử dụng xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt để kiểm tra những dấu hiệu tái phát ung thư tuyến tiền liệt.
Nồng độ PSA trong máu cao cho thấy có vấn đề với tình trạng tuyến tiền liệt, có bao gồm cả ung thư tuyến tiền liệt. Liệu pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt là phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt. Trong một phẫu thuật, cắt bỏ tuyến tiền liệt triệt để, bác sĩ sẽ cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt cũng như một số mô xung quanh tuyến. Sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt, để kiểm tra xem đã loại bỏ ung thư thành công và tầm soát việc ung thư tái phát, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm PSA cho người bệnh.
3. Vì sao phải xét nghiệm PSA sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt?
Ung thư tuyến tiền liệt có khả năng quay trở lại sau khi phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt. Vào năm 2013, có nghiên cứu cho thấy sau phẫu thuật trong vòng 10 năm, ung thư tuyến tiền liệt tái phát ở trong khoảng 20% đến 40% nam giới.
Mặc dù các y bác sĩ phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn tuyến tiền liệt, tuy nhiên một số tế bào ung thư vẫn có thể còn sót lại hoặc xâm lấn vào các mô xung quanh. Nếu các tế bào ung thư này nhân lên, chúng có thể khiến ung thư tuyến tiền liệt quay trở lại. Xét nghiệm PSA có thể giúp các bác sĩ phát hiện và điều trị ung thư tuyến tiền liệt sớm.
Tóm lại, xét nghiệm PSA sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt là xét nghiệm nhằm kiểm tra, đánh giá việc loại bỏ ung thư và tầm soát ung thư tái phát. Do vậy, sau phẫu thuật, khi có những biểu hiện bất thường người bệnh cần thông báo ngay cho bác sĩ để có phương pháp can thiệp kịp thời.
Sàng lọc ung thư sớm được coi là biện pháp hoàn hảo trong việc phát hiện và điều trị kịp thời các loại ung thư. Giảm chi phí điều trị và nhất là giảm tỷ lệ tử vong ở người bệnh. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn triển khai và giới thiệu tới khách hàng GÓI KHÁM VÀ SÀNG LỌC UNG THƯ CÔNG NGHỆ CAO giúp xét nghiệm gen, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm các chất chỉ thị sinh học phát hiện khối u sớm. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có nhiều gói sàng lọc ung thư sớm.
- Chỉ một lần xét nghiệm gen có thể đánh giá về nguy cơ mắc của 16 loại ung thư phổ biến ở cả nam và nữ (Ung thư phổi, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư tuyến tụy, ung thư cổ tử cung, ung thư dạ dày, ung thư tiền liệt tuyến,....)
- Phát hiện sớm các dấu hiệu manh nha của ung thư thông qua chẩn đoán hình ảnh, nội soi và siêu âm.
- Thao tác khám đơn giản, cẩn thận và chính xác.
- Đội ngũ chuyên gia được đào tạo bài bản nghề, đặc biệt là về ung thư, đủ khả năng làm chủ các ca khám chữa ung thư.
Với trang bị cơ sở vật chất, thiết bị y tế tiên tiến và hiện đại và đội ngũ bác sĩ có chuyên môn sâu và kinh nghiệm dày dặn. Tại Vinmec, quá trình thăm khám trở nên nhanh chóng với kết quả chính xác, tiết kiệm chi phí và thời gian cho người bệnh.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY
Video đề xuất:
Những điều cần biết về ung thư
XEM THÊM:
