Bài viết bởi Bác sĩ Trần Thị Vượng - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng
Trước hết cần hiểu về xét nghiệm vi sinh: là các xét nghiệm nhằm xác định căn nguyên gây bệnh nhiễm trùng. Do vậy tùy theo cơ quan bị bệnh, cơ chế gây bệnh và đảo thải vi sinh vật mà bệnh phẩm trong chẩn đoán vi sinh rất phong phú ...như chất tiết, đờm, nước tiểu, phân, mủ, dịch cơ thể... và máu.
1. Xét nghiệm máu vi sinh là gì?
Vậy xét nghiệm máu vi sinh là gì? Bản chất xét nghiệm máu vi sinh vẫn là xác định căn nguyên gây bệnh truyền nhiễm, tuy nhiên bệnh phẩm đơn thuần là máu. Máu bệnh nhân sẽ được lấy, bằng phương pháp xét nghiệm trực tiếp hay gián tiếp dựa vào rất nhiều kỹ thuật khác nhau để tìm ra tình trạng nhiễm trùng. Bao gồm các xét nghiệm sau:
Xét nghiệm máu tìm trực tiếp vi khuẩn- virus (kháng nguyên, gene, hoặc định danh vi khuẩn):
- Các xét nghiệm miễn dịch như: tìm kháng nguyên HBsAg, HBeAg của viêm gan B, tìm kháng nguyên NS1 của virus sốt xuất huyết Dengue...
- Cấy máu: định danh ra vi khuẩn gây nhiễm khuẩn huyết như E.coli, tụ cầu vàng... Đây là xét nghiệm rất cần thiết với tất cả các bệnh nhân nghi ngờ nhiễm khuẩn huyết.
- Các xét nghiệm sinh học phân tử tìm gene DNA/RNA của virus như: xét nghiệm viêm gan B, C (HBV, HCV), hay HIV, CMV, Rubella...có thể vừa giúp đánh giá khả năng nhiễm hay không, vừa giúp đánh giá đáp ứng điều trị (HBV, HCV,HIV)
Xét nghiệm máu tìm kháng thể chống lại các vi sinh vật như:
- Xét nghiệm tìm kháng thể viêm gan A,B, C, virus HIV, CMV, sởi, thủy đậu, Rubella, virus sốt xuất huyết Dengue, vi khuẩn giang mai, thương hàn...
Ngoài ra xét nghiệm máu cũng tìm được các kháng thể kháng lại các ký sinh trùng như: sán phổi, giun đũa chó mèo, sán lá gan lớn, sán lá gan nhỏ...
2. Mục đích của xét nghiệm máu Vi sinh
- Chẩn đoán được căn nguyên gây bệnh nhiễm trùng: nếu bạn nghĩ mình có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm thì việc lấy máu tìm kháng nguyên hoặc kháng thể sẽ giúp bạn giải đáp được nghi ngờ của mình.
- Xác định tình trạng miễn dịch của người bệnh: thường được thực hiện sau khi bạn tiêm phòng loại vacxin nào đó, xét nghiệm này giúp bác sĩ kiểm tra xem bạn có kháng thể hay có miễn dịch chống lại tác nhân gây bệnh nào đó chưa? Ví dụ định lượng Anti HBs xem có kháng thể kháng viêm gan B chưa? IgG sởi, thủy đậu, rubella xem có miễn dịch chưa?
3. Ý nghĩa xét nghiệm máu vi sinh
Bệnh nhiễm trùng ở Việt Nam rất hay gặp, việc xét nghiệm máu vi sinh để tìm ra chính xác căn nguyên thực sự có giá trị, giúp cho bác sĩ lâm sàng đưa ra phác đồ điều trị hoặc đưa ra những tư vấn sinh hoạt hợp lý.
Hầu hết bệnh truyền nhiễm ngoài gây nhiễm trùng cho bản thân, còn có nguy cơ lây sang người khác tùy theo bệnh mà đường lây nhiễm khác nhau. Việc xét nghiệm máu vi sinh nên được thực hiện thường xuyên nhằm đánh giá tình trạng nhiễm trùng đang có, cũng như biết được tình trạng miễn dịch của cơ thể để có thể có những biện pháp can thiệp kịp thời như tiêm vaccine.
Cần lưu ý rằng: tùy theo từng bệnh, tùy theo từng giai đoạn tiến triển của bệnh để có những chỉ định xét nghiệm máu vi sinh phù hợp, chứ không phải lúc nào xét nghiệm máu vi sinh cũng tìm ra hết các căn nguyên gây bệnh nhiễm trùng.
Bạn nên đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và tư vấn xét nghiệm.
